Şem`î Mustafa Efendi`nin Şerh-i Bostân`ı (Transkripsiyonlu metin) [200b-321a]

Abstract

Şem'î Mustafa Efendi'nin Şerh-i Bostân'ı, Fars edebiyatının ünlü şairlerinden Sa'dî-i Şîrâzî'nin Bostân adlı şaheserini Türkçe açıklamak için kaleme aldığı şerhdir. Şem'î Mustafa Efendi 16. yüzyılda yazdığı eserinde her mısra'ı ayrı ayrı şerh etmiş ve gerekli durumlarda kelimelerin gramer özelliklerini ve anlamlarını açıklayıcı derkenar şeklinde dipnotlar düşmüştür.Tezimizin ilk bölümünde, Şem'î Efendi'nin şerh metodu hakkında bilgi verilerek, şerh metnimizin muhtevası kısaca incelenmiştir. Tezimizin ikinci bölümü ise metin bölümüdür. Arap harfleriyle yazılan Bostân şerhinin 200b ile 321b varakları Latin harflerine aktarılmıştır. Bu kısımda eserin Sadi tarafından oluşturulmuş on bâbından altı bâbı vardır. Bunlar: Rıza, Kanaat, Şükür, Terbiye, Tövbe, Münacat-Hatm-i Kitap. Metnimizin derkenarlarında verilen gramer bilgilerinden ve kelime anlamlarından oluşan bölüm de metnin arkasına eklenmiştir. Bu çalışmayla daha önce üzerinde herhangi bir akademik çalışma yapılmamış Şem'î Mustafa Efendi'nin Şerh-i Bostân'ı günümüz harfleriyle yayınlanarak bilim dünyasına sunulacak. Bostân adlı Doğu klâsiğinin Türkçe şerhleri Anadolu'da geleneksel olarak nasıl yorumlandığı ve şerhlerin nasıl yapıldığı anlaşılmış olacaktır.Anahtar Kelimeler: Divan edebiyatı, 16.yüzyıl, şerh geleneği, mesnevi.

Şem'î Mustafa Efendi's Şerh-i Bostân is a commentary which is written to explain in Turkish the masterwork named Bostân by Sa'dî-i Şîrâzî, one of the famous poets in Persian literature. Şem'î Mustafa Efendi expounded respectively each line of the work which he wrote in the sixteenth century and also glossed in such a way that explaining the grammatical features and meanings of the words where necessary.In the first part of our thesis, we provide information about work of Şem'î Efendi's commentary. His text is anlayzed briefly by being given information about the commentary method in the text.The second part of our thesis is a text part. 200b and 321b leaves of Şerh-i Bostân which are writen in Arabic are transferred to Latin alphabet. In this part, there are six section of ten created by Sadi. These are Consent, Contentment, Gratitude, Nurture, Repentance, Prayer-Epilogue of Book. The part which is composed of grammar knowledge and vocabulary meanings which are provived in our text's postscript is added to the following part of the text.With this work, Şem'î Mustafa Efendi's Şerh-i Bostân, on which any academic research has not been done so far, will be presented science world by being published in our today's alphabet and also will be understood how Turkish expos of East classics named Bostân are made and how they are interpreted in Anatolia traditionally.Key words: Divan literature, 16th century, commentary tradition, masnavi