Audit market structure, factors affecting audit fees and audit effort in Turkey

Abstract

Çalışma öncelikle Türkiye'deki bağımsız denetim alanını düzenleyen yasal altyapı ile rekabet durumunu açıklamaktadır. Bu amaçla, bağımsız denetçilerin türleri, bağımsız denetçi değişiklikleri ve rekabet ortamının özellikleri ortaya çıkarılmıştır. Bir piyasayı incelemenin en temel yolu, piyasaki fiyat oluşumu ve harcanan sürenin analizidir. Bu sebeple, çalışma bağımsız denetim ücretleri ve bağımsız denetim süresi ile literatürde bunları önemli ölçüde etkilediği belirlenen değişkenler arasındaki ilişkiyi Türkiyedeki piyasaya özgü unsurları dikkate alarak analiz etmiştir. Analiz sonucunda denetlenen şirketin büyüklüğü, tüm ara dönem finansal tablolarının da denetlenip denetlenmediği, sağlanan konsolidasyon hizmetinin kapsamı ve bağımsız denetim firmasının niteliği (Dört büyük bağımsız denetim firması arasında yer alıp almadığı) en önemli bağımsız denetim ücret ve süre faktörleri olarak tespit edilmiştir. Bunun yanında, bağımsız denetim firmaları tarafından müşteri elde etmek için indirim yapıldığı tespit edilmiştir. Zorunlu bağımsız denetim rotasyonu için getirilen süre kısıtı dikkate alınarak yapılan ek incelemeler zorunlu rotasyon ile bağımsız denetim ücretleri arasındaki negatif yönlü ilişkiyi desteklemektedir. Bu sonuç bağımsız denetim firması rotasyonu politikasının etkilerinin daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacaktır. Bağımsız denetim ücretlerinde tespit edilen grup iskontosu da diğer gelişmekte olan ülke çalışmaları için yararlı olacaktır. Sunulan farklı ek hizmet türlerinin özellikle bağımsız denetim süresi üzerindeki öneminin gösterilmesi de çalışmanın bir diğer sonucudur.

This study explains the regulatory and competition structure of the audit market in Turkey by exploring types of audit firm, auditor changes and concentration levels in the audit market. The best way to analyse a market structure is to examine through a focus on fee and effort determinants. The association of audit fee and audit effort proxies with various independent variables generally employed in the literature are assessed, taking into account specific features of the Turkish market. The results of the study highlight that the main drivers of audit fees and audit hours are size of client company, number of consolidated firms in the financial reports of client companies, additional audit services for the all interim periods and type of audit firm (Big Four or not). Additionally, the impact of lowballing is detected in the Turkish setting. Further analysis focusing on audit firm changes enforced by the mandatory rotation period in 2010 supports a negative association between audit fees and change of audit firm due to rotation. This finding contributes to a better understanding of mandatory audit firm rotation policy choice. The negotiation power of large business groups over audit fees is also exposed, making a contribution to studies of other emerging countries' audit markets. The study also identifies the importance, especially in the determination of audit effort, of rendering additional, differentiated audit services.