Serbest dış ticaret politikalarının cari denge üzerindeki etkisi: Türkiye üzerine bir uygulama

Abstract

Cari açık sorunu, son dönemlerde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde önemli bir sorun haline gelmiştir. Özellikle Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ekonomik istikrarın sağlanması için cari açığın kontrol altına alınması ve cari dengenin sağlanması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, 1980-2016 yılları arasında gerçekleşen ekonomik gelişmeler çerçevesinde serbest dış ticaret politikalarının cari denge üzerindeki etkisini araştırmaktır. Çalışmada Türkiye'de 1980-2016 dönemi yıllık verileri kullanılarak ekonomik küreselleşme endeksi, gayrisafi yurtiçi hasıla ve döviz kurlarının cari denge üzerindeki etkisi analiz edilmektedir. Çalışmada ilk olarak değişkenlerin durağanlaştırılması için ADF ve PP birim kök testleri uygulanmıştır. Daha sonra değişkenler arasındaki ilişki Johansen Eşbütünleşme Testi ve Granger Nedensellik Testi yardımıyla incelenmiştir. Çalışma sonucunda, değişkenler arasında bir eşbütünleşme ilişkisinin olduğu saptanmış ve ekonomik küreselleşme endeksi ile döviz kurunun cari dengenin tek yönlü nedeni olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Cari denge, Ekonomik Küreselleşme Endeksi, Döviz Kuru, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla.

The current account deficit problem has become an important problem for both developed and developing countries. In particular, in developing countries such as Turkey, in order to ensure economic stability, the current account deficit should be controlled and the current balance should be maintained. The aim of this study is to investigate the effect of free foreign trade policies on current account balance in the context of economic developments between 1980-2016. During the study, the economic globalization index, the effect of gross domestic product and exchange rates on the current balance is analyzed by using annual data of 1980-2016 period. First of all, ADF and PP unit root tests were applied to stabilize the variables. Then, the relationship between the variables was examined with the help of Johansen Cointegration test and Granger Causality test. As a result of the study, it was determined that there is a cointegration relationship between the variables and it is determined that economic globalization index and exchange rate are the one-way cause of the current balance.Keywords: Current balance, Economic Globalization Index, Exchange Rate, Gross Domestic Product.