Karışık dilli eserler ile Karahanlı Dönemi metinlerinin imla, ses, şekil ve söz varlığı mukayesesi

Abstract

Türk dili tarihinde Doğu ve Batı Türkçesi unsurlarının bir arada görüldüğü bazı Orta Türkçe dönemi metinlerine `karışık dilli eserler` denilmektedir. Doğu Türkçesi `bol-` fiili ile Batı Türkçesi de `ol-` fiili ile sembolleştirilmiş ve bu dönemin diline `olga-bolga Türkçesi` denilmiştir. Çalışmamızda Eski Anadolu Türkçesinin gelişiminde önemli bir yere sahip olan `karışık dilli eserler` incelenerek doğuda Karahanlı Türkçesi, batıda ise Eski Anadolu Türkçesinin verilerinden hareketle imla, ses, şekil ve söz varlığı mukayesesi yapılmıştır. Araştırmada karışık dilli eserlerin bir geçiş dönemi özelliği mi sergilediği yoksa müstensihten mi kaynaklandığı konusunda bir sonuç çıkarılması hedeflenmiştir. Çalışmamızda karışık dillilik kavramının ne olduğu açıklanarak bu özelliği taşıyan eserler hakkında bilgi verilmiş ve ardından elde edilen bulgular sonucunda değerlendirme yapılmıştır. İmla, ses, şekil ve söz varlığının kendi içinde bir tutarlılık sergilemediği tespit edilmiş ve aynı dönemde kusursuz yazılan eserlerin var olması sebebiyle eserlerde karşılaşılan ikili kullanımların müstensih tercihine bağlı olarak ortaya çıktığı ihtimali üzerinde durulmuştur.Anahtar Sözcükler: Karahanlı Türkçesi, KarıĢık Dilli Eserler, Eski Anadolu Türkçesi, Türk Dili

Middle Turkish texts in which the elements of East and West Turkish are seen together in the Turkish language history are called `mixed language works`. Eastern Turkish is symbolized by the verb `bol-` and Western Turkish is symbolized by the verb `ol-` and the language of this period is called `olga-bolga Turkish`. In our study, having an important place in the development of Old Anatolian Turkish, `the works written in mixed language` have been examined and a comparison of spelling, sound, figure and vocabulary has been made based on Karahanlı Turkish in the East and Old Anatolian Turkish in the West. The survey has aimed to draw conclusions on whether mixed-language works exhibit a transition period characteristic or are based on scribals. In our study, the concept of mixed lingualism has been explained and information about this feature has been provided and the findings have been evaluated. It has been determined that the spoken word, form, and word existence doesn't exhibit a consistency in itself, and the possibility that due to the existence of flawless works in the same period is based on the preferential choice of the dual uses encountered in works has been emphasized.Key Words: Karahanlı Turkish, Mixed-Language Works, Old Anatolia Turkish,Turkish Language