Thinking gender, nature and power together: A hope for standpoint ecofeminism

Abstract

Ekofeminizm, kadınlar ve doğa üzerinde kurulan egemenlik arasındaki ilişkiye odaklanır ve cinsiyetçilik, kapitalizm, ırkçılık ve heteroseksizm gibi çözümlemelerden beslenen feminizme diğer bir çözümleme olan insan merkezciliği de katarak genişletilmiş bir tahakküm eleştirisi; dolayısıyla insan olmayan varlıkları da kapsamayı hedefleyen bir özgürlük tahayyülü sunar. Kadınların doğa ile özdeşleştirilmelerinin onlar üzerinde üstünlük kurmanın en önemli araçlarından biri olarak kullanıldığını görüyoruz. Ekofeminizmin ortaya çıkması ve gelişmesinde önemli payı bulunan kültürel ekofeminizm, bunun üstesinden gelebilmek için, kadınlara atfedilen, özen, duygusallık, şefkat, fedakarlık gibi özelliklere ve doğa ile ilişkilendirilmeye olumsuz anlam yükleyen hakim değerler sistemini tersine çevirmeyi amaçlar. Bu çerçevede, söz konusu özellikler ve doğa ile ilişkilendirilme olumlanırken, erkeklere ve kültür alanına atfedilen idealler görmezden gelinir ya da reddedilir. Fakat bu, öz atfı ve bu özün genellenmesi üzerinden kurulan normatif kadın tanımlamasının sorgulanmadan kabul edilmesi anlamına gelir. Öte yandan, olumlanan özelliklerin karşı kutbunda bulunan, kadınlar ve doğa üzerinde kurulan egemenliğin meşrulaştırılmasında temel kavramlardan biri olan rasyonalitenin yeniden kavramsallaştırılabilir olduğunu göz ardı eder. Bu durum, kültürel ekofeminizmin beraberinde getirebileceği sınırlılıklara ve düalist düşünme biçiminin sınırlarının ötesine geçen bir ekofeminizm anlayışının önemine işaret eder. Bu tez çalışmasında, kültürel ekofeminizmin, feminist duruş kuramı çerçevesinde yeniden değerlendirilerek, özcü, evrenselci ve büyük ölçüde rasyonalite karşıtı argümanlarının üstesinden gelinebilmesi amaçlanmaktadır.

Ecofeminism focuses on the relation between the domination on women and nature and provides widened critique of domination by including the analysis of anthropocentrism in feminism, which is nurtured by the analysis of sexism, capitalism, racism, ethnicity and heterosexism; therefore, it presents an imagination of freedom aimed at including nonhuman entities. It is clear that women's association with nature has been used as an important means of establishing superiority over them. Cultural ecofeminism, which has an important place in the emergence and development of ecofeminism, aims to reverse the dominant system of values which inferiorizes the characteristics attributed to women such as care, emotion, compassion, altruism and being associated with nature to overcome the superiority assumption. Within this framework, while the characteristics attributed women and being associated with nature is positively affirmed, the ideals attributed to man and the realm of culture are either ignored or rejected. However, this is a kind of acceptance of the normative definition of woman which is constructed through the attribution and universalization of essences without question. Moreover, it is not considered that the characteristics on the opposite side such as rationality, which is a key concept in the legitimation of the domination on women and nature, are reconceptualizable. This indicates both limitations of cultural ecofeminism and the importance of a different understanding of ecofeminism beyond dualism. In this thesis study, it is aimed to overcome the essentialist, universalist and generally anti-rationalist arguments of cultural ecofeminism through re-evaluation from the perspective of standpoint feminist theory.