Karaciğer nakli olacak hastalara verilen video eğitiminin anksiyete, depresyon ve uyku düzenine etkisi

Abstract

Bu çalışma; Karaciğer nakli olacak hastalara verilen video eğitiminin anksiyete, depresyon ve uyku düzenine etkisinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Ön test-son test, kontrol gruplu yarı deneysel tipteki araştırmanın verileri 01 Kasım 2017 – 31 Mayıs 2018 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Karaciğer Nakli Merkezi'nde yatışı yapılan ilk kez karaciğer nakli olacak tüm hastalardan toplandı. Evreni bilinen örneklemde güven aralığı %95 alınarak hesaplama yapıldığında araştırmaya dahil edilecek hasta sayısı 60 tır. Hastalar kontrol (n=30) ve deney (n=30) olmak üzere iki gruba ayrıldı. Gruplara seçilen hastalar rastlantısal örnekleme yöntemiyle seçildi. Veriler hastaların tanıtıcı özellikleri formu, Hastane Anksiyete ve Depresyon ölçeği ve Pittsburg Uyku Kalitesi ölçeği ile ve araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme tekniği ile toplandı. Deney grubundaki karaciğer nakli hastalarına anksiyete/depresyon düzeylerini azaltmak ve uyku kalitelerini artırmak için nakil öncesi ve sonrası olmak üzere iki bölümlük video eğitimi verildi. Taburcu olduktan 1 ay sonra kontrole geldiklerinde semptom yönetimi puanına bakıldı. Bu video eğitimi kliniğin rutin hemşirelik bakımı dışında deney grubu hastalarına verildi. Video destekli eğitim 40 dk sürdü. Kontrol grubuna ise kliniğin rutin uygulamasındaki hemşirelik bakımı yapıldı. Kontrol grubunun son ölçümünden sonra deney grubuna uygulanan video destekli eğitim kontrol grubuna da verildi (Her hasta ve yakınına eğitim CD' si teslim edildi). Veriler SPSS 22 paket programında sayı ve yüzdelik, Ki kare ve t testi ile değerlendirildi. Çalışmaya katılan hastalarda hastane anksiyete ve depresyon ölçeğinin tüm alt boyut puanları nakilden sonra düşmesine rağmen istatiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0.05). Hastaların uyku kalitesini değerlendirmek için kullanılan PUKİ uyku kalitesi ölçeği alt boyut puanları arasında hem deney hemde kontrol grubu hastalarında anlamlı bir fark bulunmadı (p>0.05). Karaciğer nakli olan hastalara nakil öncesi ve sonrası korku yaşayan hastaların anksiyete/depresyon düzeylerini azaltmaya yönelik eğitim programlarının ve girişimlerinin planlanması, uyku kalitesini yükseltmek üzere girişimlerin planlanması, uyku ve uyanıklık döngüsünü iyileştirmeyi amaçlayan ve daha iyi bir yaşam kalitesine katkıda bulunan müdahalelerin değerlendirilmesi ve uygulanması öneriyoruz.

This study was carried out to investigate the effect of video training given to the patients who will have liver transplantation on anxiety, depression and sleeping pattern. The data of pre-test-last test, control group the quasi-experimental study were collected from all patients who were admitted to the organ transplant clinic at Inonu university Liver Transplantation Center and will have liver transplantation for the first time between the dates of November 1, 2017 and May 31, 2018. When the confidence interval was calculated as 95% in the sample whose population was known the number of patients to be included in the study was 60. The patients were divided into two groups as control(n=30) and experimental(n=30). Patients were selected by random samplin g method for the groups. The data were collected by both the socio-demographic characteristics form, the hospital anxiety and depression scale, the pittsburgh sleep quality index and face to face interview technique by the researcher. The liver transplant patients in the experimental group received video training of two videos before and after the surgery to reduce their level of anxiety/depression and improve their sleep quality. Symptom management scores were evaluated when they came to the check-up one month after discharge. This video training was given to the experimental group patients except the routine nursing care of the clinic. Video-supported training lasted 40 minutes. The control group received routine nursing care in the clinic. After the last measurement of the control group, the video-supported education applied to the experimental group was also given to the control group (Each patient and his relatives were given the training videos as CDs.). The data were analyzed by number and percentage, chi square and t test in SPSS 22 package program. Although all subscale scores of the hospital anxiety and depression scale decreased in the individuals participating in the study after transplantation, no statistically significant difference was found (p>0.05). No significant difference was found between the PUKİ sleep quality index sub-dimension scores used to evaluate the sleep quality of the patients in both experimental and control group patients (p>0.05). For the patients with liver transplantation, we recommend planning training programs and interventions to reduce the anxiety/depression levels of patients who have fears before and after transplantation and to improve sleep quality, and we also recommend the evaluation and implementation of interventions that aim to improve the cycle of sleep and wakefulness and contribute to a better quality of life.