Samsun bölgesi okçuluk takımının beslenme ve bazı hematolojik bulgularının değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma, 2 ay boyunca uygulanan beslenme programının okçuların performansları ve kan parametreleri üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya 7 bayan (17,7143±1,9760 yıl), 7 erkek (18,2857±2,4976 yıl) toplam 14 sporcu katılmıştır. Ölçümler açık hava sezonunda yapılmıştır. İlk ölçüm yapılmadan önce sporcuların 3 günlük besin tüketimleri alınmış ve sporculara sporcu beslenmesi değerlendirme anketi verilerek beslenme bilgi ve alışkanlıkları saptanmıştır. Çalışmamızda, 3 günlük besin tüketimi ve anket sonuçlarına göre, okçuların enerji ve besin öğelerini olması gereken düzeyde tüketmedikleri bulunmuş, beslenme konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülmüştür. Sporcular her iki puanlamada da 70 m. 'den toplam 36 ok atışı yapmışlardır. Sporcuların istirahat kalp atım hızlarına, sistolik ve diastolik basınçlarına puanlama öncesinde ve sonrasında bakılmıştır. Puanlama sırasında ise kalp atım hızlarına ve glikoz değerlerine bakılmıştır. Sporcuların kan parametreleri (hemoglobin, hematokrit, demir, demir bağlama kapasitesi, ferritin) ve vücut yağ yüzdeleri de tespit edilmiştir. Tüm bu ölçümlerden sonra okçulara uygun beslenme programı verilmiştir. Okçular bu programı 2 ay uygulamışlar ve 2. ayın sonunda ölçümler tekrarlanmıştır. Tüm sporcuların kan parametreleri karşılaştırıldığında, ferritin düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,01). Her iki puanlamada da, atılan ok puanlan ile kalp atım hızlan (KAH) arasında anlamlı bir ilişki bulunmuş (p<0,01 ve p<0,05), fakat bu ilişkinin güvenilir olmadığı tespit edilmiştir. Sporcuların KAH'ları beslenme programı sonrası puanlamada anlamlı derecede düşmüştür (p<0,01). Atılan toplam puanlar ise anlamlı derecede artmıştır (p<0,05). Bu sonuç, düzenli beslenmenin etkisini göstermektedir. Sporcuların beslenme programı öncesi yapılan puanlama sonundaki, istirahat kalp atım hızlan anlamlı derecede artmış (p<0,01), diastolik basınçlan anlamlı derecede düşmüştür (p<0,01). Beslenme programı sonrası ise, istirahat kalp atım hızlan ve sistolik basınçlan anlamlı derecede artmıştır (p<0,05).Beslenme programı öncesi, birinci seri sonundaki glikoz değeri diğer serilerden anlamlı derecede farklı bulunmuştur (p<0,01). Beslenme programı sonrası ise, puanlama öncesi glikoz değeri ve birinci seri sonundaki glikoz değeri diğer serilerden anlamlı derecede farklı bulunmuştur (p<0,01). Beslenme programı öncesi ve sonrası yapılan puanlamalardaki birinci seri glikoz değerleri arasında anlamlı derecede farklılık olduğu tespit edilmiştir (p<0,05). Beslenme programı sonrası atılan toplam puanlar ise daha iyi bulunmuştur. Bu da, yeterli ve dengeli beslenmenin sporcular için önemini göstermektedir.

The aim of this study was to examine the effect of nutrition programme on the archers' performance and blood parameters...-.-v 7 female (17,7143±1,9760 years) and 7 male (18,2857*2,4976 years) archers participated the study. The measurements were taken in the outdoor season. Before the first measurement, three-day food intake of the archers were taken and a questionaire was given to determine the nutritional habits. According to results of the three-day food intake and the questionaire, it has found that the archers didn't eat the foods at recommended levels, it has found that they didn't know enough information about nutrition. The archers shot 36 arrows from 70 meters and their shooting points were determined. The resting heart rates and the systolic and diastolic blood pressures were measured before and after competition. During the competition, the heart rates and the glucose levels were measured. The blood parameters (hemoglobin, hematocrit, iron, ferritin, iron binding capacity) and the body fat ratio of the archers were determined. After all these measurements an appropriate nutrition programme was given to the archers. The archers applied this programme for 2 months and the measurements were taken after 2 months. (The archers continued their training during 2 months) When the blood parameters were compaired before nutrition programme and after nutrition programme, significiantly differences were found ferritin levels (p<0,01). Both before and after nutrition programme, significiant relation was found between shooting points and heart rates (before nutrition programme; p<0,05 and after nutrition programme; p<0,01), but it has examined that this relation was not reliability. The heart rates were significiantly decreased (p<0,01) after nutrition programme than before. The total shooting points were significiantly increased (p<0,05) after nutrition programme than before. This shows the effect of regular nutrition. Before the nutrition programme, our results showed that the resting heart rates increased (p<0,01), the dyastolic blood pressure decreased (p<0,01) after competition.vu After the nutrition programme, the resting heart rates increased (p<0,05) too and the systolic blood pressures increased (p<0,05). Before the nutrition programme, the glucose levels of the first series were found significiantly different from the other serieses (p<0,01). After nutrition programme, the glucose levels before the competition and the first series were found significiantly different from the other serieses (p<0,01). The glucose levels of the first series were determined significiantly different between the before and after nutrition programme (p<0,05). After the nutrition programme the shooting points were found better. This shows the importance of the nutrition for the performance athletes.