Sağlık yüksekokulu öğrencilerinin madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisi

Abstract

Bu çalışma, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu'nda okuyan öğrencilerin madde kullanımına etki eden bazı değişkenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Araştırmanın evrenini Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun Sağlık Yüksekokulu'nda okuyan 200 ebelik ve 246 hemşirelik öğrencileri olmak üzere toplam 446 öğrenci oluşturmuştur. Bu öğrencilerden 422 tanesine ulaşılabilmiştir. Araştırma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun Sağlık Yüksekokulu'nda 01.03.2008- 31.04.2008 tarihleri arasında yapılmıştır.Veri toplama aracı olarak literatür doğrultusunda hazırlanan ve 27 tane sorudan (tanımlayıcı özellikleri araştıran 8 soru, sigara, alkol, uyuşturucu madde kullanım durumlarına ilişkin 20 soru) oluşan anket formu ile Procidano ve Heller tarafından 1983 yılında geliştirilen aileden algılanan sosyal destek ölçeği kullanılmıştır. Bu ölçeğin 1993 yılında Eskin tarafından İsviçre'de yaşayan Türk nüfusu örneklemiyle geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayarda 12.00 SPSS paket programında değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesinde yüzdelik hesaplama, aritmetik ortalama, ortanca, ki-kare testi ve Mann Withney U testleri kullanılmıştır.Araştırmadan elde edilen verilere göre; öğrencilerin yaş, sınıf dereceleri, annenin eğitim ve çalışma durumu, babanın çalışma durumu ve ailede madde kullanımının olması ile madde kullanımları arasındaki fark anlamlı bulunmuş (p<0.05), öğrencilerin bölümleri, madde bağımlılığı konusunda eğitim alma durumu, aileden algılanan sosyal destek ve babanın eğitim durumunun madde kullanımını etkilemediği tespit edilmiştir.Bu sonuçlar doğrultusunda Sağlık Bakanlığı'nın üniversitelerle işbirliğine giderek daha geniş çaplı araştırmalar yapması ve bunlardan yararlanarak önlemler alması, madde kullanımı konusundaki cezai yaptırımların arttırılması ve gerekli denetimlerin daha titiz bir şekilde yapılması önerilmektedir. Ayrıca ailelere bu konularda daha geniş bilgi verilmesi ve ailelere çocuklarının yanında madde kullanmaması ve bunun getireceği sonuçlar açıklanarak eğitimler verilmesi düşünülmelidir. Okullarda sağlık personelinin katılımıyla düzenlenen seminerlerin sayısı arttırılmalı ve tüm yurtta yaygınlaştırılmalıdır. Gençlerin arkadaş çevrelerinden ne kadar etkilendiği düşünülürse madde bağımlılığı konusunda akran eğitimlerinin yararlı olacağı düşünülmektedir.

This study was performed to determine effects of several factors and social support from family on substance abuse among students at Ondokuz Mayıs University Health School.The study population included a total of 446 students at Ondokuz Mayıs University Health School, of whom 200 were majoring in mid-wifery and 246 were majoring in nursing. Out of 446 students, 442 were enrolled in the study. We performed the study at Ondokuz Mayıs University Health School between 1 March 2008 and 31 April 2008.Data were collected with a questionnaire developed by the investigator in the light of the literature and composed of 27 questions, of which 8 were about descriptive characteristics and 20 were about substance abuse, and with the Perceived Social Support from Family Scale developed by Procidano and Heller in 1983. The validity and reliability of the scale were tested by Eskin for the Turkish population living in Switzerland in 1993. Obtained data were evaluated with SPSS 12.00 and percentages, mean, median, Chi-square test and Mann Whitney U test.There was a significant difference between substance abuse and age, the cumulative grade point average, education and employment status of mothers, employment status of fathers and substance abuse in the family (p<0.05). However, major, education about substance abuse, perceived social support from family and education of fathers did not have any effects on substance abuse.The Ministry of Health should conduct large scale studies on substance abuse among university students. Based on the results of the studies, appropriate precautions should be taken, new laws imposing stricter penalties for substance abuse should be adopted and close supervision is required. In addition, families should be offered education about substance abuse and persuaded that they should not use substances before their children and that awareness in effects of using substances before children should be increased. The number of seminars conducted by health staff to prevent substance abuse should be increased and those seminars should be organized throughout the country. Considering that the young is affected by their peers, peer education could also be useful.