Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin yenidoğan bakımına yönelik bilgi düzeyleri

Abstract

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde hastalık ve ölüm nedenleri arasında farklılıklar bulunmaktadır. Gelişmiş ülkelerde bütün yaş gruplarında olan ölüm nedenleri irdelendiği zaman kronik hastalıklar, malignensiler ve kazalar ön sırada yer almaktadır. Oysa gelişmekte olan ülkelerde, toplum genelinde en sık görülen ölüm nedenleri sıralamasında çocukluk yaş grubunun ölüm nedenleri (akut solunum yolu enfeksiyonları, tüberküloz, sıtma, ishalli hastalıklar), kronik hastalıklar kasıtlı ve kasıtsız yaralanmalar ilk sıralarda dikkat çekmektedir. Bu durum gelişmekte olan ülkelerde ölüm nedenlerinin önlenebilir hastalıklardan oluştuğunu göstermektedir. Son 25 yılda, dünyada gözlemlenen ölüm sayısında önemli bir azalma olmasına rağmen, her yıl 10,6 milyon çocuk hala beşinci doğum gününe ulaşmadan ölmektedir. Bu ölümlerin tamamına yakını, gelir düzeyi düşük ve gelir düzeyi orta olan ülkelerde meydana gelmektedirBu araştırma Ondokuz Mayıs Üniversitesi Çocuk Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde bebeği yatan ebeveynlerin yenidoğan bakımına yönelik bilgi düzeylerini saptamak amacıyla yapılmıştırTanımlayıcı tipteki çalışmanın evrenini 01.06.2008- 31.09.2008 tarihleri arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde bebeği yatan evli, herhangi bir psikiyatrik bozukluğu olmayan ve araştırmaya katılmaya gönüllü ebeveynler oluşturmuştur. Ebeveynlere yenidoğanın baş-yüz bakımı, genel vücut bakımı, göğüs-karın bakımı, yenidoğan hastalığını değerlendirme, yenidoğan beslenmesi ve sağlık hizmetlerine ilişkin konuları içeren 27 sorudan oluşan anket formu uygulanmıştır. Verilerin istatistiksel analizi, SPSS 12.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Veriler sayı(n), yüzde (%) ve ortalama ± standart sapma olarak değerlendirilmiştir. İstatistiksel analizde ki-kare testi kullanılmış ve istatistiksel anlamlılık düzeyi p< 0,05 olarak kabul edilmiştirAraştırma sonucu elde edilen verilere göre; annelerin bilgi sahibi oldukları konular içinde; banyo yaptırmanın ilk sırada(% 65,2), bebeğin sarılması, giydirilmesi, gazının çıkarılmasının ikinci(%60,9), bebeğin emzirilmesi, beslenmesine yönelik konuların ise üçüncü sırada(%59,4) yer aldığı görülmektedir. Babaların bilgi sahibi oldukları bakım konuları içinde ise; gazının çıkarılmasının ilk sırada(% 29,2) , bebeğin tutulması, banyo yaptırılmasının ikinci(%20,8), silme, pişik bakımı, emzirme, beslenme, aşıların izlenmesinin ise üçüncü sırada(%18,8) yer almaktadır. Yenidoğanın pişik bakımı, banyo yaptırılması, ağız bakımı, göz bakımı, göbek bakımı, genital yönelik uygulama, gazının çıkarılması, vücut ısısını değerlendirme, sarılması giydirilmesi, beslenmesi, uyku konusu, aşıların izlenmesi, bebeğin tutulması konusunda bilgi sahibi olma açısından bakıldığında anne ve babalar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05Araştırmanın diğer verilerine göre; annelerin bilgi edinme gereksinimi duydukları konular içinde ilk sırayı (%71,0) bebeklerin sarılık yönünden izlenmesi, bebeklerdeki hastalık belirtileri, burun bakımı; ikinci sırayı ise %69,6 oran ilaç kullanımı/vitaminler konusunun aldığı saptanmıştır.Bilgi edinme gereksinimi duyulan diğer konuları sırası ile, aşıların izlemi, tarama testleri(zeka testi/topuktan kan alma),nefes almanın izlenmesi, ishal yönünden izlenmesi, göbek bakımı takip etmektedir. Babalar için bebek bakımına yönelik gereksinimleri içinde I.sırada bebeğin banyo yaptırılması, aşıların izlenmesi konusunda bilgi gereksinimi yer almakta (%45,8 ) bunu, % 41,8 ile ilaç kullanımı/vitaminler konusunda bilgi edinme gereksinimi takip etmektedir. Babalarda isilik bakımı, ağız bakımı, burun bakımı, ishal yönünden izlenmesi, sarılık yönünden izlenmesi, sarılması giydirilmesi, tarama testleri(zeka testi/topuktan kan alma) konusunda gereksinimin üçüncü sırada (%41,7) yer aldığı saptanmıştır. Anne ve babaların gereksinim duydukları bakım konuları arasındaki farklılığa bakıldığında; bebeğin gazının çıkarılması, beslenmesi, vücut ısısını değerlendirme konuları haricinde tüm bakım konularında bilgi sahibi olma açısından anne ve baba arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur(p<0,05Bu araştırma verilerine göre, kadınların ve eşlerinin yenidoğan bakımı dahil olmak üzere doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası gereksinimlerine yönelik etkin eğitim ve bakım hizmeti almaları gerekmektedir. Doğum sonu dönemde yenidoğan ebeveynlerine gereksinimlerinin önemi ve bu gereksinimlerin karşılanmasına yönelik eğitimlerin nasıl verileceğine ilişkin ebe ve hemşirelere hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi gerekliliğinin üzerinde durulmasının önemli olduğu kanısına varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yenidoğan bakımı, bilgi düzeyi, ebeveyn

There are differences regarding disease and death reasons between the developed and developing countries. The major death causes in the developed countries for all age groups are determined to be choronic ilnesses, malignencies and accidents. However, in developing countries the major death reasons for the general population are childhood death causes (acute respiratory infections, tuberculosis, malaria, diarrhoeic diseases), chronic diseases and intentional and nonintentional injuries. This situation indicates that death reasons in developing countries are constituted of evitable reasons. In the last 25 years, although there is an important reduction in the death numbers in the world, still 10,6 million children die every year before their fifth birthday. Almost all of these deaths occur in countries with low or moderate income levelsThis study was performed to determine the information levels about newborn care of the parents of the babies lining at the newborn intensive care unit of Ondokuz Mayıs University Child HospitalThe universe of this descriptive type study was composed of married parents without any psychoatric disorder whom volunteered to participate in the study and had babies lining at the newborn intensive care unit of Ondokuz Mayıs University Child Hospital between 01.06.2008- 31.09.2008. A questionnaire with 27 questions about newborn head-face care, general body care, chest-abdomen care, evaluation of the newborn diseases, newborn feeding and health services were appliedto the parents. Statistical analysis of the data was performed with SPSS 12.0 program. Data was evaluated as number(n), percent (%) and average ± standart error. Chi square test was used for statistical analysis and statistical significance level was accepted as p< 0,05According to the data obtained: in the subjects mothers had information about were as follows: bathing was the first (65,2%), clothing and burping the baby were the second (60,9%), breastfeeding and subjects about feeding were the third (59,4%). In the subjects fathers had information about; burping the baby was the first (29,2%) , handling and bathing the baby were the second (20,8%), and cleaning, rash care, breastfeeding, feeding, vaccine program were the third (18,8%) subjects. There was a statistically significant difference between the mothers and the fathers regarding information about the newborns rash care, bathing, mouth care, eye care, umbilical care, genital application, burping, body temperature evaluation, clothing, feeding, sleep, vaccine following, and baby handling (p<0,05According to the other data of the study; the first subject mothers needed to be informed about were (71,0%) monitoring the baby for jaundice, disease sysmtoms in babies, nose care and the second subject was (69,6%) drug application/vitamins. The other subjects, information was requested about were vaccine follow-ups, scanning tests (IQ test/obtaining blood from heel),breath monitoring, monitoring diarrhoea and umbilical care. The first subject fathers required information for were bathing the baby and vaccination follow-ups (45,8% ) and this is followed by drug application/vitamins 41,8%. In the third place for fathers there were rash care, mouth and nose care, monitoring diarrhoea, monitoring the baby for jaundice, clothing, scanning tests (IQ test/obtaining blood from heel) (41,7%). When the difference between the mothers and fathers decision of the information knowledge about caring subjects are regarded; there was a statistically significant difference (p<0,05)at all the caring subjects except burping the baby, feeding and evaluating the body temperatureAccording to the data of this study, women and their husbands must be given effective education and caring services intending prebirth, birth and post birth requirements including newborn care. It is concluded that the requirement for arranging in labor education programs for obstetrician nurses for satisfying the needs for newborn parents must be emphasized.Key Words: Newborn care, information level, parent