Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlikleri ile örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı; beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlik ve örgütsel vatandaşlık davranış düzeylerini belirlemek; öğretmenlerin öz-yeterlik düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasında ilişki olup olmadığını ortaya koymaktır.Materyal ve Metot: Araştırmanın örneklem grubunu 2011?2012 eğitim-öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilköğretim ve liselerde çalışan 458 beden eğitimi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın amacına uygun olarak, betimsel ve ilişkisel tarama yöntemi kullanılmış olup; veriler anket yöntemi ile elde edilmiştir. Anket; kişisel bilgi formu, öz-yeterlik ölçeği ve örgütsel vatandaşlık davranışı ölçeğinden oluşmaktadır. Anketlerden elde edilen verilerin analizinde; tanımlayıcı istatistikler, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri, bağımsız örneklemler için t-testi ve tek yönlü varyans analizi testlerinden yararlanılmıştır. Ayrıca öz-yeterlikler ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ile analiz edilmiştir.Bulgular: Beden eğitimi öğretmenlerinin genel öz-yeterlik düzeylerinin yeterli olduğu ve çoğu zaman genel örgütsel vatandaşlık davranışlarında bulundukları saptanmıştır. Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışları ile öz-yeterlikleri arasında pozitif yönde bir ilişki olduğu belirlendi. Öğretmenlerin öz-yeterliklerinin ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının eğitim durumlarına, düzenli spor yapma durumlarına, hizmet içi eğitim ile bilimsel toplantılara katılım durumlarına ve yaşlarına göre farklılıklar gösterdiği saptandı.Sonuç: Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterliklerindeki artış ya da azalışına bağlı olarak ÖVD'nında paralel şekilde arttığı ya da azaldığı saptandı.Anahtar Kelimeler: Beden Eğitimi, Eğitim Yönetimi, Öğretmen, Örgütsel Vatandaşlık Davranışı, Öz-yeterlik.

Objective: This study aims at defining Self-efficacy and organizational citizenship behaviour levels of physical education teachers and determining whether there is a correlation between Self-efficacy levels and organizational citizenship behaviors of teachers.Material and Method: The sample group of the study is composed of 458 physical education teachers working in primary schools and high schools of the Ministry of National Education in the educational year of 2011?2012. In accordance with the aim of the study, descriptive and correlational screening methods were used and data were obtained through the questionnaire method. The questionnaire consists of a personal information form, a Self-efficacy scale and an organizational citizenship behavior scale. In the analysis of the data obtained through the questionnaiers, descriptive statistics, explanatory and confirmatory factor analysis, t-test for independent samples and one-way analysis of variance were used. Furthermore, the correlation between Self-efficacy and organizational citizenship behaviors was analyzed through the Structural Equivalence Model (SEM).Results: It was found that the overall Self-efficacy level of physical education teachers was sufficient and they often displayed general organizational citizenship behaviors. It was also determined that there was a positive correlation between organizational citizenship behavior and Self-efficacy of physical education teachers. It was observed that self-efficacy and organizational citizenship behaviour of teachers showed differences with respect to their educational status, regular sport activities, participation in in-service training and scientific meetings and the ages.Conclusion: It was determined that the organizational citizenship behaviour increased or decreased according to the increase or decrease in teacher's self-efficacy.Keywords: Physical Education; Educational Administration; Teachers; Organizational Citizenship Behavior; Self-efficacy