Sirkadiyen ritme bağlı olarak performans ölçümlerindeki değişimlerin incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma bazı fiziksel performans ölçümlerinde sirkadiyen değişimlerin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: Çalışmaya Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yaşar Doğu Spor Bilimleri Fakültesinde okuyan 25 erkek üniversite öğrencisi (sporcu) gönüllü olarak katılmış olup üç farklı gün ve zaman diliminde (09.00, 14.00 ve 19.00) statik ve dinamik denge, esneklik, basit ve çoklu reaksiyon zamanı ve dikey sıçrama testlerine katılmışlardır. Her test öncesinde deneklerin oral vücut sıcaklıkları ölçümü alınmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin istatistiksel analizi SPSS 21 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediğine Kolmogorov-Smirnov testi ile bakılmış ve verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Sirkadiyen ritmin ölçülen parametreler üzerinde etkisinin olup olmadığına tekrarlayan ölçümlerde varyans analizi ve Bonferroni düzeltmeli eşli karşılaştırma testi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık (p<0,05) ve (p<0,01) olarak kabul edilmiştir.Bulgular: Yapılan tekrarlı ölçümlerde vücut ısısı değerlerinin saat 19.00 da diğer zamanlara göre daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0,01). Reaksiyon zamanı değerlerinin saat 9.00 da daha iyi olduğu (p<0,05 ve p<0,01) tespit edilirken esneklik ve sıçrama değerlerinin ise saat 19.00 da iyi değerlere ulaştığı görülmüştür (p<0,01). Statik ve dinamik denge skorlarında anlamlı farklılık görülmezken en iyi denge performansına saat 14.00 da en iyi ulaştığı görülmüştür. Sonuç: Sirkadiyen ritme bağlı olarak yapılan performans ölçümlerinde çoğu parametrelerde sabah saatlerinden akşam saatlerine doğru vücut sıcaklığına paralel bir şekilde kademeli olarak en iyi değerlere ulaştığı görülmüştür. Bu bağlamda spor performansı normal günlük koşullarda gün içerisindeki vakte göre farklılık gösterebileceğinden antrenör, sporcu ve yetkililerin yapılacak olan antrenmanları ve müsabaka saatlerini bu sonuçlara göre düzenlemesi sporculardan üst düzey performans almayı kolaylaştıracaktır.

Aim: The study aims to investigate the circadian changes in some physical performance measurements.Material and Method: A total of 25 men volunteer university students (athletes) from Ondokuz Mayıs University, Yaşar Doğu Faculty of Sport Sciences participated in the study. The athletes were subjected to static and dynamic balance, flexibility, simple and multiple reaction time and vertical jump tests on three different days and periods of time (09.00, 14.00 and 19.00). Oral body temperatures of the subjects were measured prior to each test. Statistical analysis of the data obtained from the study were made using SPSS 21 software package program. Kolmogorov-Smirnov test was used to determine that whether the data were distributed normally and the data showed normal distribution. Analysis of variance and paired comparison test with Bonferroni correction were used to determine the effect of circadian rhythm on the parameters measured. P values of <0.05 and <0.01 were considered statistical significant.Result: In the repeated measurements, body temperature values were found to be higher at 19.00 than those measured at other periods of time (p<0.01). Reaction time values were better at 09.00 (p<0.05 and p<0.01). On the other hand, elasticity and bounce values reached their best values at 19.00 (p<0.01). While there was no statically statistical difference between static and dynamic balance scores, the best balance performance was reached at 14.00.Conclusion: In the performance measurements based on circadian rhythm, best values were reached in the evening hours (gradually increase) in parallel with body temperature. In this context, since the sports performance may vary by the time of a day in normal daily conditions, arrangement of the times of trainings and competitions by considering these results will enable athletes to show high-level performance.