Ek gıdaya geçiş döneminde annelerin uyku kalitesi ve yorgunluk düzeyleri

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı ek gıdaya geçiş döneminde annelerin uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerini incelemektir. Materyal ve Metot: Bu çalışma ilişki arayan tanımlayıcı araştırma ilkelerine uygun olarak, Samsun'da dört Aile Sağlığı Merkezi bölgesinde Haziran-Aralık 2015 tarihleri arasında, bebeğini altıncı ay aşısı için ASM'ye getiren, 377 anneyle yapılmıştır. Çalışmanın verileri, `Kişisel Bilgi Formu`, `Pittsburg Uyku Kalitesi Indeksi` ve `Piper Yorgunluk Ölçeği` kullanılarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; yüzdelik, ortalama, t testi, Anova, Kruskal Wallis, Man Whitney U ve Korelasyon analizleri kullanılmıştır. Çalışmanın yapılabilmesi için gerekli kurum izinleri alındıktan sonra, annelerin sözlü onamları alınmıştır.Bulgular: Araştırmada annelerin yaş ortalaması 28,1±5,2 yıl, evlenme yaşları ortalaması 22,1±3,2 yıl, ilk anne olma yaşları ortalaması ise 23,9±3,6yıl olduğu, %44,8'inin lise mezunu, %25,2'inin çalıştığı, %78,8'sinin çekirdek ailede yaşadığı bulunmuştur. Annelerin %69,6'sının altıncı aydan önce ek gıdaya başladıkları ve ek gıdaya başlayanların %31,5'inin ek gıdaya bebek maması ile başladıkları saptanmıştır. Annelerin %65,3'ünün ek gıdaya geçiş döneminde uyku sorunu yaşadığı; %66,6'sının yorgunluk yaşadığı belirlenmiştir. Çalışma kapsamındaki anneleri toplam Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi puan ortalamaları ile Piper Yorgunluk Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde zayıf ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0,05).Sonuç: Ek gıdaya geçiş döneminde annelerin ek gıdaya geçiş zamanı, verilecek besine karar verme ve besleme yöntemi konularıyla ilgili sorun yaşadıkları, bu durumun annelerin uykusuzluk ve yorgunluk yaşamalarına neden olduğu saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda annelerin uyku kalitesi ve yorgunluk düzeylerinin iyileştirilmesine yönelik eğitim programlarının geliştirilmesi önerilebilir.Anahtar Kelimeler: Ek gıda; ek gıdaya geçiş; uyku kalitesi; yorgunluk düzeyi.

Aim: The aim of this study is analyzing the sleep quality and fatigue levels of mothers in the period of transition additional food.Material and Method: This study is made in accordance to the principle of relation seeking descriptive study, in four Family Health Centers in Samsun between the dates June15 and December 15, 2015; with mothers have sixth month babies. The data of the study was collected using `Personal Information Form`, `Pittsburgh Sleep Quality Questionnaire` and `Piper Fatigue Scale`. The statical analysis of the data was made using percentages, means, t test, Anova, Kruskal Wallis, Man Whitney U and correlation test. After obtaining the necessary permits from institutions to conduct the study, it was taken oral permission from mothers.Results: In this study it is found that the average age of mothers is 28.1±5.2 years, average age of marriage is 22.1±3.2 years, and average age of being first time mother is 23.9±3.6 years; 44.8% of them high school graduated, 25.2% of them working outside, 78.8% of them live in a nuclear family. It is determined 69.6% of the babies pass the additional food before sixth month, and 31.5% of them pass with baby formula. It is appointed that the 65.3% of mothers in process of transition additional foodexperienced sleep problems and 66.6% of them experienced fatigue. It is found a positive weak and significant correlation between the mothers Pittsburgh Sleep Quality Questionnaire scores and and Piper Fatigue Scale scores (p<0,05).Conclusion: It is seen that in the process of transition additional food, the mothers experience problems about the passing time, first foods and feeding method and this situation causes insomnia and fatigue. Accorging to the results it could be recommended to development of training programs for the improvement of mothers' sleep quality and fatigue levels.keywords: Additional food; fatigue level; sleep quality; transition additional food.