Kızılırmak Deltası batı bölümündeki drenaj kanallarında kirlilik araştırması

Abstract

IV ÖZET KIZILIRMAK DELTASI BATI BÖLÜMÜNDEKİ DRENAJ KANALLARINDA KİRLİLİK ARAŞTIRMASI Ülkemizin en büyük ve bünyesinde yaşattığı canlı türleri açısından en değerli sulakalanlarından biri olan Kızılırmak Deltası'nın korunması amacıyla başlatılan `Kızılırmak Deltası Yönetim Planı` projesi kapsamında yapılan bu çalışmada, deltanın batı bölümünde bulunan Doyran, Bedeş, Harız ve Paşaboğazı drenaj kanallarında kirlilik araştırması yapılmıştır. Bu amaçla Haziran 1995 - Mayıs 1996 tarihleri arasında, her bir drenaj kanalı için başı, ortası ve sonu olmak üzere belirlenen üç noktadan alınan örneklerde, biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOİ5), amonyak azotu, nitrit azotu, nitrat azotu, toplam koliform, sülfat, demir, ortofosfat, toplam fosfor, pH, sıcaklık, çözünmüş oksijen, iletkenlik ve alkalinite parametreleri ölçülmüştür. Sonuçlar, tablolar ve grafikler halinde her bir parametre ve kanal için ayrı ayrı sunulmuştur. Elde edilen veriler, `Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği` ne göre değerlendirilerek drenaj kanallarının kalite düzeyleri tespit edilmiş ve kirlilik kaynakları araştırılarak deltanın korunması amacıyla alınabilecek önlemler hakkında öneriler sunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Kızılırmak Deltası, drenaj kanalı, BOİ5, azot, fosfor

ABSTRACT POLLUTION RESEARCH IN DRAINAGE CHANNELS IN WESTERN SIDE OF KIZILIRMAK DELTA The project of the management of Kızılırmak Delta has been started to protect Kızılırmak Delta which is the most valuable wetland of Turkey and saves many kinds of living organisms. The pollution research, under the project, has been completed in the drainage channels of Doyran, Bedeş, Harız and Paşaboğazı towns which take place in the western side of the Kızılırmak Delta. From this point of view, between June 1995 and May 1996, some parameters in water samples which were taken from the beginning, middle and at the end of the drainage channels were measured. Some parameters such as biochemical oxygen demand (BOD5), ammonia-nitrogen, nitrite-nitrogen, nitrate-nitrogen, total coliform, sulphate, ferrous, orthophosphate, total phosphorus, pH, temperature, dissolved oxygen, conductivity and alkalinity in the water samples were measured. All results were depicted separately for every channels as tables and figures. Obtained data were evaluated according to `Water Pollution and Control Regulation` and the quality levels of drainage channels were determined; some precautions may be taken to protect the delta were offered searching the pollution resources. Keywords: Kızılırmak Delta, drainage channel, BOD5, nitrogen, phosphorus