Obstrüktif uyku apne sendromu şiddetinin karotis arter intima - media kalınlığı ve serum paraoksonaz düzeyi ile ilişkisi

Abstract

Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OUAS), uyku sırasında üst hava yolunda tekrarlayan tıkanmalar, bu tıkanmış hava yoluna karşı artan solunum eforu ve sık uyku bölünmeleri ile karakterize bir tablodur. Tedavi edilmemiş OUAS'ı olan hastalarda tekrarlayan hipoksi/reoksijenizasyon döngüsü ve oksidatif stres, kardiyovasküler komplikasyonların gelişiminde rol oynamaktadır. Çalışmamızda; OUAS tanısı konulan hastalarda, aterosklerozun erken bulgusu olan karotis arter intima-media kalınlığının ve oksidatif hasarın bir belirteci olan paraoksonaz serum düzeylerindeki değişimin değerlendirilmesi, ayrıca bu iki parametre ile hastalık şiddeti arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlandı.Çalışmamıza Mayıs 2013- Ocak 2014 tarihleri arasında OUAS ön tanısı ile Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi'nde bir gece yatırılarak polisomnografi (PSG) tetkiki yapılan 120 gönüllü dahil edildi. AHİ<5/sa olan 30 olgu basit horlama/kontrol grubu olarak değerlendirildi. AHİ>5/sa olan olgular OUAS kabul edilerek, 30 hafif OUAS, 30 orta OUAS ve 30 ağır OUAS'lı hasta çalışmaya alındı. Hastalardan serum paraoksonaz (PON1) aktivitesi ölçümü için kan alındı ve analize kadar -20ºC' de saklandı. Çalışmaya alınan tüm hastaların ekokardiyografi cihazı ile vasküler prob kullanılarak karotis intima-media kalınlığı (IMK) ölçüldü ve sonuçlar kaydedildi.Tanı grupları arasında, OUAS ağırlığı arttıkça PON1 serum düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı düşme gözlenirken (p<0,05), karotis IMK değerlerinde istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde artış saptandı (p<0,001). PON1 düzeyi ile karotis IMK arasındaki ilişki incelendiğinde ise negatif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki olduğu görüldü (p<0,05).Çalışmamız sonucunda PON1 ile karotis IMK arasında korelasyon saptanması; paraoksonaz enzim aktivitesinin OUAS'lı hastalarda vasküler hasarın bir göstergesi olarak kullanılabileceğini göstermektedir. OUAS ağırlığına bağlı olarak, PON1 enzim aktivitesi ile birlikte karotis IMK ölçümünün OUAS'ta kardiyovasküler hastalık riskini öngörmede kullanılabileceği çalışma sonuçlarımızla desteklenmiştir.Anahtar kelimeler: Karotis arter intima-media kalınlığı, Obstrüktif uyku apne sendromu,Paraoksonaz

Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) is a disorder characterized by repetitive upper airway obstruction associated with an increased breathing effort and frequent sleep fragmentations resulting from this obstructed airway. Repeated cycles of hypoxia/reoxygenation and oxidative stress pertaining to patients with untreated OSAS have a significant effect on the development of cardiovascular complications. Evaluation of carotid artery intima-media thickness which is the early sign of atherosclerosis and, change in paraoxonase serum level which is an indicator of oxidative damage and moreover investigation of the relationship between these two parameters and severity of the disease are the main objectives of our study.120 volunteers, who are tested with polysomnography (PSG) staying one night at Department of Chest Diseases, Sleep Disorders Center with a pre-diagnosis of OSAS between May 2013 - January 2014, were included in our study. 30 cases with AHİ<5/hour were evaluated as simple snoring/ control group. Cases with AHİ>5/hour were accepted as OSAS and then, 30 patients with mild OSAS, 30 patients with moderate OSAS and 30 patients with severe OSAS were enrolled in the study. Blood samples of the patients were taken for the measurement of serum paraoxonase (PON1) activity and then kept at -20ºC until their analysis. Carotid intima-media thicknesses of all patients included the study were measured by echocardiography device using vascular probe and the results were recorded.A statistically significant reduction (p<0,05) in PON1 serum levels and a statistically significant increment (p<0,001) in carotid IMT values were observed for an increase in the severity of OSAS among the diagnosis groups. However, a statistically significant negative correlation (p<0,05) was observed when the relationship between PON1 level and carotid IMT were analyzed. The findings of our study indicate that there is a correlation between PON1 and carotid IMT which shows that paraoxonase enzyme activity could be used as an indicator of vascular damage in patients with OSAS. Depending on the severity of OSAS, measurement of PON1 enzyme activity in conjunction with carotid IMT may help us in predicting the cardiovascular risk in patients with OSAS.Keywords: Carotid intima-media thicknesses, Obstructive sleep apnea syndrome, Paraoxonase