İMKB`de işlem gören bazı mevduat ve katılım bankalarının büyüklüklerine bağlı olarak karlılık ve verimlilik analizi

Abstract

Çalışma, iktisadi alanda da güncelliğini koruyan büyüklük ile karlılık arasında bir ilişki olduğu yönündeki genel kamuoyu algısının doğruyu yansıtıp yansıtmadığını gözlemlemek için yapılmıştır. Büyük firmaların karlı olduğu, rekabetçi oldukları ve krizlere karşı daha dayanıklı olduğu varsayımı ile birlikte birçok küçük girişimci yatırım yapmaktan vazgeçmekte, yatırıma niyetlenen birçok girişimci de etraflarındaki oluşan negatif yaklaşımların etkisinde kalarak yatırım kararlarından vazgeçmektedirler.Bu algı sadece kamuoyunu değil ülke yönetimindeki kişileri de etkilemekte ve bunlar çalışan sayısını artıran firmaları teşviklerle daha fazla desteklemekte ve böylelikle belki de verimsiz yapıları büyütmeye çalışırken asıl verimli yapılara teşvikler verilememektedir.Bu algının doğru olup olmadığını incelemek için İMKB'de işlem gördükleri için verileri sağlam kabul edilen ve ayrıca BDDK incelemesine tabi olan bankalar üzerinde 2003-2011 yılları arasını kapsayan bir araştırılma yapılmasına karar verildi. Değişik büyüklük ve karlılık analizleri sonucunda büyüklük ile karlılık ve verimlilik arasında bir ilişki olup olmadığı incelendi ve sonuç olarak bazı bankalarda bu konuda hiçbir ilişki bulunamazken bazı bankalarda pozitif yönlü bazı bankalarda negatif yönlü bir ilişki tespit edildi. Elde edilen verilerin ağırlığı büyüklük ile karlılık arasında ya hiç ilişki olmadığını ya da negatif bir ilişki olduğunu gösterdi. Pozitif ilişki bulunan banka sayısı çok düşük sayıda kaldı.Bu küçüklü, büyüklü bankaların ayrıca 2008 ? 2009 yıllarında yaşanan krize nasıl bir tepki verdiği de incelenerek büyük bankaların krize daha mı dayanıklı olduğuna bakıldı. Elde edilen sonuçlar bankaların büyüklük, küçüklük veya mevduat, katılım bankaları olmaksızın hepsinin krizden farklı şekillerde etkilendiğini gösterdi.Sonuç olarak büyüklük ile karlılık arasında veya büyüklük ile krize karşı dayanıklılık anlamında genel kanaatin aksine sonuçlar elde edilmiş oldu.

This study was done to see the possible relationships between size and profitability that is still a hot issue in economics and also to observe whether the common perception that when firms become bigger their profitability increases, is true. The notion of bigger firms are more profitable, more competitive and more resistant to crisis is a very widely accepted phenomenon. Because of that perception many entrepreneurs have given up setting up new businesses. Some entrepreneurs who had some courage were demoralized by their surroundings? negative approaches and gave up their investment decisions. This perception not only affects the common people but also the government administrators and they give supports to those firms that hire more and more people not taking into an account that may be they lead inefficient firms to become bigger while small but efficient firms cannot receive sufficient incentives. In order to understand whether this perception is true it was decided to perform this study on banks that traded in IMKB for the period of 2003-2011. These banks? data are very sound since they complied with IMKB regulations and controlled by BDDK. Different banks with different sizes were analyzed with regard to profitability and efficiency. In this regard it was found that for some banks there were no relations at all, for some banks there were positive and for the rest there were negative relations. It was seen that the number of banks that had no relations and negative relations outnumbered the banks with positive relations. We also looked at the banks? performances for 2008 ? 2009 global financial crises. We tried to see whether bigger banks performed better or worse compared to smaller banks. According to our findings, bigger or smaller and deposits or participation banks were all affected differently from the crisis.In conclusion, obtained outcomes between size and profitability or size and resiliency to the crisis were found out to be on the contrary to common perception.