Ladik gölü (Samsun)`nde yaşayan turna balığı (Esox lucius L., 1758)`nın biyolojik özellikleri

Abstract

Bu çalışmada, Ladik Gölü'nde yaşayan turna balığı (Esox lucius L.,1758)'nın yaş tayini, büyüme, beslenme ve üreme özellikleri araştırılmıştır. Ayrıca göl suyunun fiziko-kimyasal parametreleri de belirlenmiştir. Kasım 2009-Ekim 2010 tarihleri arasında gerçekleştirilen örneklemede toplam 204 birey elde edilmiştir. Yaş tayininde kullanılacak güvenilir kemiksi yapının tespiti için örneklerden pul, omur, otolit (sagitta) ve kleitrum alınmıştır. Ön incelemeler sonucunda sadece pulun yaş okumaya elverişli olduğu tespit edilmiştir. Dişi ve erkek bireylerin yaş dağılımları sırasıyla 2-6 ve 2-5 yaşlar arasında olduğu belirlenmiştir. Örneklerin çatal boyları 25.5-70.5 cm, ağırlıkları 115.2-3174.0 g arasında değişmiştir. Yaş-boy ve yaş-ağırlık ilişkilerini ifade eden von Bertalanffy büyüme denklemi parametreleri dişilerde L∞=97.57 cm, W∞=8492.32 g, k=0.15 (yıl-1), t0=-0.76 (yıl), erkeklerde L∞=65.31 cm, W∞=2414.27 g, k=0.30 (yıl-1), t0=-0.32 (yıl) olarak belirlenmiştir. Boy-ağırlık ilişkisi denklemleri dişi ve erkeklerde sırasıyla W=0.0039 ÇB3.186 ve W=0.0031 ÇB3.246 şeklinde elde edilmiştir. Dişi, erkek ve tüm bireylerde ortalama kondisyon faktörü değeri sırasıyla 0.785, 0.767 ve 0.778 olarak saptanmıştır.Türün mide içeriğinde, balık (Perca fluviatilis, Scardinius erythrophthalmus, Abramis brama, Chondrostoma regium, Blicca bjoerkna, Squalius cephalus ve tanımlanamayan balık) ve bentik omurgasız (Chironomidae larvası, Trichoptera larvası ve Odonata larvası) gruplarına ait toplam 10 besin çeşidi tespit edilmiştir. Pearre's Seçicilik İndeks değerleri türün farklı boy gruplarında negatif ve pozitif seçiçilik olduğunu göstermiştir. Ayrıca turna balığının ağız açıklığı ve besin balıklarının boyutları arasında kuvvetli ilişkiler saptanmıştır.Örneklemde dişi:erkek oranı 1.00:0.66 olarak hesaplanmıştır. GSİ değerlerine göre türün üreme faaliyetinin Şubat-Nisan ayları arasında gerçekleştiği belirlenmiştir. Ortalama yumurta sayısı ve yumurta çapı değerleri sırasıyla 25686 yumurta/birey ve 1.9264 mm olarak tespit edilmiştir. Fekondite-boy ve fekondite-ağırlık arasındaki ilişkiler de belirlenmiş ve en yüksek r2 değeri (0.940) fekondite-ağırlık arasında saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Turna balığı; Esox lucius; Yaş belirleme; Büyüme özellikleri; Beslenme özellikleri; Üreme özellikleri; Ladik Gölü.

In this study, age estimation, growth, feeding and reproduction features of pike (Esox lucius L., 1758) inhabiting Lake Ladik were investigated. Further, physico-chemical parameters of lake water were determineted.A total of 204 individuals was obtained between November 2009 and October 2010 in the conducted sampling. Scale, vertebra, otolith (sagitta) and cleithrum of specimens were taken to estimate reliable bony structure in ageing. As a result of preliminary investigations only scale has been found to be suitable for ageing. Age distribution of female and male was determinated 2-6 and 2-5, respectively. Fork lengths of specimens ranged from 25.5 cm to 70.5 cm and weights ranged from 115.2 g to 3174.0 g. The von Bertalanffy growth equation parameters were calculated as L∞=97.57 cm, W∞=8492.32 g, k=0.15 (year-1), t0=-0.76 (year) for females and L∞=65.31 cm, W∞=2414.27 g, k=0.30 (year-1), t0=-0.32 (year) for males. Length-weight relationships of females and males were obtained as W=0.0039 FL3.186 and W=0.0031 FL3.246, respectively. Mean condition factor values of females, males and all specimens were computed as 0.785, 0.767, and 0.778, respectively.Ten types of food including prey fishes (Perca fluviatilis, Scardinius erythrophthalmus, Abramis brama, Chondrostoma regium, Blicca bjoerkna, Squalius cephalus and unidentified fish) and benthic invertebrate (Chironomidae larvae, Trichoptera larvae and Odonata (Anisoptera) larvae) was determined in stomach content of pike. Pearre's Selectivity Index values were show that the species made positive and negative selectivity in different size groups. Also strong correlations between pike mouth opening and prey fish dimensions were detected. Sex ratio (F:M) was 1.00:0.66 in the sampling. According to GSI, reproduction of the species was determined between February and April. Avarage of fecundity and egg diameter were determined as 25686 egg/individual and 1.9264 mm respectively. Additionally relationships between fecundity-length and fecundity-weight were also detected and the highest value of r2 (0.940) was found between fecundity and weight.Key Words: Pike; Esox lucius; Age determination; Growth features; Feeding features; Reproduction features; Lake Ladik.