Glioblastom olgularında immünohistokimyasal MGMT ve P53 ekspresyonu ile bulguların prognostik faktörler ile karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada primer beyin tümörleri arasında en sık görülen ve en agresif tümör olan glioblastom olgularının tedavisinde son yıllarda önem kazanan alkile edici ajanların ortaya çıkmasına neden olan MGMT ekspresyonunun bizim olgularımızdaki görülme sıklığının belirlenmesi, glioblastom tümörigenezinde diğer bir önemli rol oynayan p53 tümör süpresör gen ekspresyonu ile ilişkisini araştırmak yanı sıra hastaların sağkalımına etkilerini değerlendirip literatüre katkıda bulunmayı amaçladık.Bu çalısmada 1995-2015 yılları arasında Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı'nda glioblastom tanısı almış 71 olgunun parafin bloklarından hazırlanacak kesitlerine immünohistokimyasal olarak p53 ve MGMT antikorları uygulanmıştır. Klinik, histopatolojik, immünohistokimyasal bulgular ile prognostik parametreler istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır. İmmünohistokimyasal olarak her iki antikor için nükleer boyanma anlamlı kabul edilmiştir. Boyanan her kesit ışık mikroskobunda incelenerek her iki antikor içinde nükleer boyanmanın en yüksek olduğu alan seçilmiştir. MGMT ve p53 için 1000 tümör hücresi sayılarak; nükleer boyanma gösteren tümör hücrelerinin sayılan 1000 tümör hücresine oranı hesaplanarak boyanma indeksleri yüzde olarak saptanmıştır. p53 için ara değerler %10 ve %50 olarak belirlenip boyanma indeksi %10'un altında ise negatif, %10-50 arasında ise 1(+), %50-100 arasında ise 2(+) olarak sınıflandırılmıştır. MGMT için de aynı şekilde ara değerler %10 ve %50 olarak belirlenmiştir. Boyanma indeksi %10'un altında ise negatif, %10-50 arasında ise 1(+), %50'nin üzerinde ise 2(+) olarak sınıflandırılmıştır.Bu çalışmada olgularda mutant p53 ekspresyonu ile MGMT ekspresyon düzeyleri immünohistokimyasal olarak karşılaştırılmıştır. p53 negatif olan gruptakilerin %62.5'sında MGMT negatif iken p53 pozitif olanların %63.8'inde MGMT negatif olarak izlenmektedir. p53 ve MGMT ekspresyon düzeyleri arasında negatif bir korelasyon görülmesine rağmen p53 ve MGMT ekspresyon dereceleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır (p=1.00).Hastaların MGMT ve p53 ekspresyon düzeylerine göre sağkalım süreleri Kaplan-Meier yöntemine göre karşılaştırılmıştıtr. İmmünohistokimyasal p53 ekspresyon derecesi 1(+) olan grubun ortalama sağkalım süreleri 24.26 ay, 2(+) olan grubun 19.10 ay'dır. p53 negatif olan grubun ortalama sağkalım süreleri 8.00 ay olup, gruplar içinde en düşük sağkalım ortalamasına sahiptir. Ekspresyon dereceleri ile sağkalım arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmamıştır (p=0.16)MGMT ekspresyon derecesi 1(+) olan grubun ortalama sağkalım süreleri 9,29 ay olup, 2(+) olan grubun ortalama sağkalım süreleri 11,59 'dır. MGMT negatif olan grubun ortalama sağkalım süresleri 21,03 ay olup, diğer gruplardan daha yüksek sağkalım ortalamasına sahiptir. Ancak ekspresyon dereceleri ile sağkalım arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmamıştır (p=0.40).Prognozu oldukça kötü olan glioblastom hastalarında sağkalım artışı sağlayan temozolamid tedavisinin hangi hastalara verileceğinin belirlenmesinde MGMT protein ekspresyon düzeyi önem taşır. Çünkü MGMT ekspresyon kaybının (MGMT promotör metilasyonu), alkilleyici kemoterapötiklere yanıtı artırdığı bilinmektedir. p53 tümör süpresör geni mutasyonu, MGMT proteini sentezi regülasyonunda önemli bir yere sahiptir. Bizim çalışmamızda bulgular, bu ilişkiyi destekler niteliktedir. Ancak kısıtlı sayıda olgu olması nedeniyle bu iki protein ekspresyonu ve sağkalım oranları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmamıştır. Tedavi protokolleri ve aşamaları bilinen daha fazla olgu üzerinde immünohistokimyasal ve genetik analiz birlikte yapılarak planlanacak gelecek çalışmalara gerek duyulmaktadır.

Glioblastoma is the most common and the most malignant primary tumor of the brain. O6-methylguanine-DNA-methyltransferase (MGMT) gene has been shown to be associated with improved outcome in glioblastoma and may be a predictive marker of sensitivity to alkylating agents. The aim of this study was to evaluate the correlation and prognostic significance of MGMT and p53 protein expression in patients with glioblastoma.Seventy-one patients, who were diagnosed with glioblastoma between the years 1995-2015 in the Pathology Department of Başkent University Faculty of Medicine were selected for the study. Paraffin embedded tumor tissues were immunohistochemically evaluated with monoclonal antibodies for MGMT and p53 protein. The correlation between the exprresion of MGMT and p53 protein and the survival was also examined. Only nuclear staining was considered positive for both antibodies. Immunoreacitivity was quantified by counting the stained nuclei expressed as a percentage of the positive cells. The immunoreactivity of the MGMT and the p53 protein was evaluated by estimating the fraction of positive cells, and a level of less than 10 % was regarded as negative, between %10 and % 50 as 1(+) and more than %50 as 2(+). In this study, the expression of MGMT and p53 was examined to eluciate the relationship between their immunostaining intensity. MGMT immunuhistochemistry was negative in 15 (%62,5) patients of p53 immunuhistochemistry negative group and in 30 (%63,8) p53 immunuhistochemistry positive group. There is no statistically significant correlation between MGMT and p53 expression. (p=1.00)We analysed the overall survival according to MGMT and p53 expression levels with Kaplan-Meier analysis. Mean survival time of group with p53 immunohistochemical expression level 1(+) is 24.26 months and group with 2(+) expression is 19.10 months. The mean survival time of p53 negative group is 8.00 months and this group has the lowest survival time among the other ones. There is no statistically significant relation between p53 expression levels and survival (p=0.16) Mean survival time of group with MGMT immunohistochemical expression level 1(+) is 9.29 months and group with 2(+) expression is 11.59 months. The mean survival time of MGMT negative group is 21.03 months and this group has the highest survival time among the other ones. There is no statistically significant relation between MGMT expression levels and survival (p=0.40). Since MGMT promoter methylation is a strong predictive marker for the response to alkylating chemotherapy agents, MGMT protein expression level is important for determining the patient who will get the temozolamide therapy that promotes the overall survival of the glioblastoma patients with poor prognosis. The mutation of p53 tumor supressor gene has an important role in the regulation of MGMT protein synthesis. The findings of our study support this relationship. However, because of the limited number of the cases, no statistically significant correlation between MGMT and p53 expression and the survival ratio was observed in our study. More cases with well known treatment protocoles should be enrolled to further studies which will be designed by immunohistochemical and genetic analysis.