Organik ve geleneksel çay tarımı uygulamalarının bazı toprak özellikleri ve erozyona duyarlılık üzerine etkileri

Abstract

Bu araştırma, Rize ili koşullarında organik ve geleneksel çay tarımı uygulamalarının bazı toprak kalite parametreleri ve erozyona karşı duyarlılık üzerine etkilerini belirlemek üzere yürütülmüştür. Çalışma, aynı hat üzerinde ve farklı konumlarda yer alan, organik ve geleneksel tarım uygulamalarının yapıldığı çay bahçelerinden alınan 40 adet yüzey (0-20 cm) toprak örneği kullanılarak yürütülmüştür. Toprak örnekleri üzerinde yapılan analiz ve değerlendirmeler sonucunda organik ve geleneksel tarım uygulamalarının toprak kalite parametreleri üzerine etkilerinin konumdan etkilendiği saptanmıştır. Genelde yüksek rakımlarda yer alan parsellere ait örneklerin kil ile organik madde içeriklerinin daha yüksek olduğu ve erozyona karşı daha dirençli bir yapıya sahip oldukları görülmüştür. Geleneksel tarım uygulamalarının yapıldığı parsellerin organik tarım uygulamalarının yapıldığı parsellere göre ortalama olarak daha uygun toprak kalite koşullarına sahip oldukları görülmüştür. Toprakların kil, silt+kil, kum, organik madde içeriği, katyon değişim kapasitesi ve değişebilir Ca+Mg içeriği, pH, EC, tarla kapasitesi, solma noktası gibi temel toprak özellikleri ile strüktürel dayanıklılığı ve erozyona karşı duyarlılığı ortaya koymada esas alınan indekslerden dispersiyon oranı, erozyon oranı, kil oranı, K faktörü, agregat stabilitesi gibi ölçütler arasında istatistiksel bakımdan önemli ilişkiler elde edilmiştir. Geleneksel ve organik tarım yapılan toprakların çoğunlukla hafif yapılı ve erozyona karşı duyarlı olduğu tespit edilmiştir.

This research was carried out to determine the effects of organic and conventional tea farming practices on some soil quality parameters and erodibility under Rize Provience condition. The study was done using 40 surface soil samples (0-20 cm) taken from the orchards having organic and conventional tea farming practices located on the same line and different positions. According to the analyses of the soil samples and evaluations, effects of organic and conventional farm practices on soil quality parameters were influenced by the positions. Generally, it was seen that the samples from the plots located at high elevation were rich with clay and organic matter contents and more resist to erodibility. The plots having conventional farm practices had more suitable soil quality conditions compared with the plots having organic farm practices. The significant relationships among the basic soil properties such as; clay, silt+clay, sand, organic matter content, cation exchange capacity and excheangeable Ca+Mg content, ph, EC, field capacity, wilting point and the indexes indicating structural stability and erodibility such as; dispersion ratio, erosion ratio, clay ratio, K factor, aggregate stability were obtained statistically. It was determined that the soils under the organic and conventional farming practices generally had coarse texture and sensitive the erodibility.