Ondokuz Mayıs Üniversitesi kampüs alanında bulunan yenilebilir mantarlardaki akar türlerinin ve mevsimsel yoğunluklarının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma 2016-2018 yılları arasında Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesinin 600 hektarlık kampüs alanında yenilebilir doğa mantarlarında bulunan akar türlerini ve yoğunluklarını saptamak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, kampüs alanındaki 14 farklı habitatta belirli aralıklarla sörveyler yapılmış ve toplanan 135 mantar örneğinin 71'inin 24 türe ait yenilebilir mantarlar olduğu tespit edilmiştir. Toplanan mantar örneklerindeki akarların eldesi için öncelikle mantarlar stereo-binoküler mikroskop altında incelenmiş ve bulunan akar türlerinin morfolojik karakterleri kaydedildikten sonra Berlese hunisine konulmuştur. Berlese hunisinde ekstrakte edilen akarlar laktofenol ortamında berraklaştırılmış ve hoyer ortamı kullanılarak preparatları ve daha sonra teşhisleri yapılmıştır. İncelenen mantar örneklerinin %67.60'ı akarlarla bulaşık olarak bulunmuş, 17 familyaya ait 22 akar türü belirlenmiştir. Bu türler; Allothrombium subtile Daniel, 1955 (Trombidiidae); Phytoseius finitimus Ribaga, 1904 (Phytoseiidae); Porrhostaspis lunulata Müller, 1859; Pergamasus laetus Juvara-Bals, 1970, Pergamasus sp. (Parasitidae); Linopodes sp. (Eupodidae); Zerconopsis sp. (Ascidae); Eupterotegaeus ornatissimus (Berlese, 1908) (Compactozetidae); Hermanniella dolosa Grandjean, 1931, Hermanniella sp. (Hermanniellidae); Liacarus coracinus (Koch, 1840) (Liacaridae); Oppiella nova (Oudemans, 1902), Rhinoppia sp. (Oppiidae); Belba sp. (Damaeidae); Camisia sp. (Camisiidae); Parachipteria sp. (Achipteriidae); Trhypochthonius sp. (Trhypochthoniidae); Peloribates sp. (Haplozetidae); Zygoribatula cognata (Oudemans, 1902), Oribatula sp. (Oribatulidae), Scheloribates sp. (Scheloribatidae) ve teşhisi yapılamayan Brachychthoniidae familyasına bağlı bir türdür. Bu türlerden Porrhostaspis lunulata, P. laetus, P. finitimus, A. subtile, Zerconopsis sp. ve Pergamasus sp. yararlı türler olarak bulunmuştur. Pergamasus laetus, P. lunulata, A. subtile ve H. dolosa ülkemiz faunası için yeni kayıt olarak tespit edilmiştir. Ayrıca elde edilen akar türlerinin mevsimsel populasyon yoğunlukları da incelenmiş, ilkbahar mevsimindeki akar yoğunluğu daha yüksek olarak bulunmuştur.

The aim of this study was to determine the mite species and their population densities on wild edible mushrooms on the 600 ha campus of Ondokuz Mayis University in Samsun, Turkey in 2016 and 2018. During the surveys, a total of 135 mushroom samples, of which 71 samples belonged to 24 edible species, were collected from 14 different habitats. The collected mushroom samples were observed under a stereomicroscope and then processed through Berlese funnels to extract the mites. All of the mite specimens were preserved in 70% ethyl-alcohol before clearing in lacto-phenol and mounting in Hoyer's medium for identification. Of the samples, 67.60% were infested by mites. A total of twenty-two species belonging to seventeen families were collected. They are Allothrombium subtile Daniel, 1955 (Trombidiidae); Phytoseius finitimus Ribaga, 1904 (Phytoseiidae); Porrhostaspis lunulata Müller, 1859; Pergamasus laetus Juvara-Bals, 1970, Pergamasus sp. (Parasitidae); Linopodes sp. (Eupodidae); Zerconopsis sp. (Ascidae); Eupterotegaeus ornatissimus (Berlese, 1908) (Compactozetidae); Hermanniella dolosa Grandjean, 1931, Hermanniella sp. (Hermanniellidae); Liacarus coracinus (Koch, 1840) (Liacaridae); Oppiella nova (Oudemans, 1902), Rhinoppia sp. (Oppiidae); Belba sp. (Damaeidae); Camisia sp. (Camisiidae); Parachipteria sp. (Achipteriidae); Trhypochthonius sp. (Trhypochthoniidae); Peloribates sp. (Haplozetidae); Zygoribatula cognata (Oudemans), Oribatula sp. (Oribatulidae), Scheloribates sp. (Scheloribatidae) and an unidentified species belonging to Brachychthoniidae. Porrhostaspis lunulata, P. laetus, P. finitimus, A. subtile, Zerconopsis sp. and Pergamasus sp. are beneficial mites. Four species, P. laetus, P. lunulata, A. subtile and H. dolosa, are first records for Turkey. Seasonal fluctuations of the mites were also determined. Their populations were higher in spring.