Gelecekçi sanat eğitimi modellerine temel oluşturması bakımından görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagoji ilişkisi

Abstract

Sanat eğitiminin gelecekçi modellerine etkisi açısından görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagoji ilişkisinin incelendiği bu çalışmada, betimleme yoluyla bu iki yaklaşımın sanat eğitiminde uygulanan yöntemlere olan katkısı saptanmıştır. Avrupa'da sanat pedagojik gelişmeler paralelinde kavramsal olarak dönüşüm geçirirken, modern sanat dilinin öğrenilip anlaşılması için bir gereklilik durumundaki sanatta pedagojik sorunlara odaklanan bu dönüşümsel etkenlere görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagojiyi de ekleyebiliriz. Görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagojinin eğitsel içeriklerinin birer uygulama, çözümleme ve değerlendirme ölçütü olarak belirlenmesi çağdaş sanat eğitiminin yeni pedagojik yapılanması için oldukça hayati bir önem arzetmektedir. Toplumun anlamlaştırdığı bilginin okunup yazılmasından daha çok bu bilginin analizine, yorumlanmasına ve uygulanmasına olanak tanıyan okuryazarlık türlerinin en kapsamlısı olarak 1960'lı yılların sonlarında ortaya çıkan ve insanın görme duyusunu kullanarak geliştirdiği görme kültürünü ifade eden görsel okuryazarlık görsel hareketleri, nesneleri, sembolleri ayırt edebilme ve yorumlama becerilerinin gelişmesine etki etmekle birlikte genel anlamda; görsel kültür, görsel elemanlar, duyu teorileri ve öğrenme için temel oluşturur. Görsel elemanları analiz etme ve kullanma olarak, görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagoji göz ve beyin arasında gerçekleşen bilgi transferinin çözümlenmesi bakımından önemlidir. Eğitimin öznelerinin, zihinsel dönüşümleri üzerine odaklanan eleştirel pedagoji ise, günümüzde eğitimde en önemli alternatif yaklaşımlardan birisi olarak dikkati çekmektedir. Müfredatın özgürleştirici biçimlerine etki ederek eleştirel bilinç ve farkındalığın geliştirilmesi gibi toplumsal bir amaç taşıyan eleştirel pedagoji bir seri pedagojik prensipleri içermektedir. Bu prensiplerden birisi de bireylerin kendi seçimlerini, yaşamlarını kontrol edebilmeleri için farkındalıklarının geliştirilmesinin sağlanması ve bu şekilde güçlendirilmesidir. Sanat eğitimini, sosyal gerçekliğin geniş bağlamı içinde görmemizi sağlayacak olan eleştirel pedagoji, öğretmen ve öğrenciler ile toplumun sanat eğitimine politik, sosyal ve kültürel bir girişim olarak bakmalarının yöntemlerini ortaya koymaktadır. Görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagoji, sanat dünyasında hem düşünce planında hem de uygulama planında hızlı değişimlere yol açacak potansiyeller içermektedir. Günümüzde sanat eğitimi, görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagoji kültürüne eklemlenmeyi öngeren tecimsel/araçsal yaklaşımlarla karşı karşıya görünmektedir. Sonuç olarak görsel okuryazarlık ve eleştirel pedagoji sanat eğitiminin sosyo-kültürel içeriklerini ve gelecekçi bakış açılarını yönetebilecek, sanatın yeniden yapılanmasına neden olabilecek içeriklere sahiptir.Anahtar Sözcükler:Görsel Okuryazarlık,Eleştirel Pedagoji,Sanat Eğitimi.

In this study, where visual literacy and critical pedagogy are studied in terms of the effect of art education on futurist models, the contributions that these two approaches make to the methods employed in art education were determined. Art in Europe has been changing conceptually in line with pedagogic developments. We can add visual literacy and critical pedagogy to these transformative developments focusing on pedagogical in art, which is essential to learn and find out modern art language. To determine visual literacy and the educative contents of critical pedagogy as the criteria of application, solving and evaluation is vitally important for contemporary art education to be pedagogically reformed. Emerging in the late 60s as the most comprehensive one of literacy types that allow the knowledge the society made sense of to be analyzed rather than to be read or written and expressing sight culture that people developed using their eyesight, visual literacy provide a basis for visual culture, visual elements, sense theories and learning in general in addition to affecting the development of the ability to distinguish and perceive visual movements, objects and symbols. Visual literacy and critical pedagogy are important in terms of analysing the knowledge transfer between eyes and brain. Critical pedagogy, focusing on the mental transformation of the agents of education, attracts much attention as one of the most important alternatives in education. With a social objective like developing critical awareness and consciousness by affecting the liberating forms of curriculum, critical pedagogy has a series of pedagogic principals. One of these principles is ensuring the development of self-consciousness and strengthening it so that individuals can make their own choices and control their lives by themselves. Critical pedagogy, allowing us to see art education in social realities, provides methods for teachers, students and the society to view art education as a political, social and cultural initiative. Visual literacy and critical pedagogy have the potential to make rapid changes in art circles both in theory and in practice. Today art education seems to face some commercial/instrumental approaches that predict being articulated by visual literacy and critical pedagogy. In conclusion, visual literacy and critical pedagogy has the potential to manage socio-cultural contents and futurist point of views in art education and to have art reformed.Key Words:Visual Literacy,Critical Pedagogy,Art Education.