Türkiye`deki eğitim sendikaları genel merkez yöneticilerinin eğitimin yerelleşmesi ile ilgili görüşleri

Abstract

Ülkemizde eitim sistemimizin yapısı, ileyii ve nitelii ile ilgili tartımalar özellikle 1990'lı yıllardan sonra balamı, günümüzde de devam etmektedir. Son dönem yapılan tartımalarda eitimde yaanan bu tıkanıklıın nedenlerinden biri olarak da yetkilerin merkezde toplanmı olması gösterilmektedir. Yaklaık 17 milyon örenci, dokuz yüz bin eitim çalıanı ve yetmi binin üzerinde eitim kurumuna sahip olan Milli Eitim Bakanlıının tek elden yönetilmesinin zorlukları tartıılmaktadır. Doaldır ki bu kadar büyümü ve hantallamı bir yapı ile eitimde arzulanan hedeflere ulamak zor olacaı için yeni sistem arayıları sürekli tartıılacaktır. Bugün iktidar ve muhalefet partilerinin birbirinden farklı da olsa 2010 genel seçimlerine giderken kamusal hizmetlerde etkinlii arttırmak için yerellemeye hız vereceklerine dair beyanatları bulunmaktadır. Ayrıca iktidarın, Yerel Yönetimler Çalıma Komisyonu'nun yaptıı açıklamalardan, yerel yönetimlerle ilgili çalımaların son aamaya geldii anlaılmaktadır. Hazırlanan çalıma taslaına göre, her ehrin vergisini kendisinin toplayabilmesinden, doktor ve öretmenlerin istihdamına kadar kararların yerellere bırakılabileceinden bahsedilmektedir. Bu aratırmanın amacı, eitimin yerelletirilmesine ilikin eitim sendikalarının genel merkez yöneticilerinin eitimin yerellemesi ile ilgili görülerini ortaya koymak ve aralarındaki farklara dikkat çekmektir. Eitim sendikaları ile ilgili net bilgilere ulamak için eitim sendikalarının merkez yöneticileri ile görüülmü ve yapılandırılmıgörüme formu uygulanmıtır. Türkiye'de eitim alanında 2012 verilerine göre toplam 28 eitim sendikası ve bu sendikalara üye toplam 605,691 kii bulunmaktadır. Bu üyelerin yaklaık 592.384'ü dört sendikaya üyedir. Aynı zamanda bir konfederasyona balı olan bu eitim sendikalarının genel merkezlerinde yedi yönetim kurulu üyesi bulunmaktadır ve bu yönetim kurulu üyelerinin hepsine ulaılmıtır. Eitim sendikalarının merkez yöneticileri; ya, cinsiyet, kıdem, eitim durumları ve sendikal mücadele kıdemleri açısından da karılatırılmıtır. Eitim-Bir-Sen ve Türk Eitim-Sen sendikalarının genel merkezlerinde kadın yönetici bulunmadıı görülmütür. Eitim sendikalarının genel merkez yöneticileri, eitim politikalarının belirlenmesinde bazı konularda aynı düünürken bazı konularda farklı düünmektedirler. Yöneticiler, yerelleme düüncesinin yaygınlama nedeni olarak, küresellemenin etkileri, serbest piyasa ekonomisi kurallarının hakim anlayı haline gelmesi ve kaynakların yetersiz kullanımı olduu noktasında benzer düüncelere sahiptirler. Eitim sendikalarının merkez yöneticileri, eitim hizmetlerinin yürütülmesinde yetkinin yerele devredilmesi ile eitim sisteminde yeni bir hiyerarik yapının oluacaını düünmektedirler. Yöneticiler personelin (igörenlerin) seçimi, atanması ve özlük haklarının takibinin yerel yönetimlerce yapılmasına ise olumsuz yaklaşmaktadırlar. Anahtar Sözcükler: Yerelleme, Eitim Yönetimi, Kamu yönetimi, Sendika, Yerel Yönetim, Merkezi yönetim

The discussion about the structure, mechanism and quality of the education system in Turkey has started particularly after the 1990s, and it is going on today. During the recent debates, it is asserted that one of the reasons of blockage in the system is the centralization of authority. The difficulties of centrally managing the Ministry of National Education, which has nearly 17 million students, 900 thousand workers and more than seventy thousand educational institutions is under dispute. Naturally, since it is difficult to reach desired goals in education with such a big and ungainly structure, the search for a new system will be permanent. During the 2010 general election campaigns, the governmet and the opposition parties declared that they would speed up localization in order to increase efficiency in public services. The declaration of the Local Administrations Working Commission reveals that the preparations about local administrations come to final stage. According to the working draft, all the decisions, from collection of the taxes to the employment of doctors and teachers, can be left to the local administrators. The purpose of this study is to present the views of the education unions's chairmans about decentralization of the education, and to take attention to the differences between those views. To get clear information about unions, education unions's chairmans were interviewed and structured questionnaire was conducted. According to the 2012 records, there are 28 unions with 605.691 members in educational sector. Among those members, 592.384 are members of four unions. Each union is a member of a confederation and has seven members of board of management. All of them have been conducted. Those administrators were compared in terms of age, sex, seniority, educational status and precedence in union struggle. It was seen that there is no female administrator in the head quarters of `Eitim Bir Sen` and `Türk Eitim-Sen`. These administrators have common, as well as different thoughts in determining the educational policies. They agreed that reasons of desantralization are impact of the globalization, dominance of the rules of free market economy and inadequately use of resources. They thought that there would be a new hierarchical structure in the education system by delegation of authority of the execution of educational services to the local administration. They found unfavourable the election, assignation and securing emloyee personal rights by local authority. Keywords: localization, public administration, educational administration, trade union, local goverment, centralized administration.