Ergen-ebeveyn ilişki geliştirme programının ergenlerin algıladıkları ebeveyn kabul/red düzeylerine ve aile işlevlerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Ergen-Ebeveyn İlişki Geliştirme Programı'nın ergenlerin ebeveynlerinden algıladıkları red düzeylerine ve aile işlevlerine etkisini araştırmaktır. Araştırmanın deney ve kontrol grubu toplam 18 ergen ve ebeveyn çiftinden oluşmaktadır. Araştırmada ergenlerin algıladıkları red düzeylerini belirlemek amacıyla Kabul-Red Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada aile işlevleri düzeyini belirlemek amacıyla Aile Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına bu ölçekler ön-test ve son-test olarak uygulanmıştır. Oturumlar yaklaşık 120 dakika olmak üzere 10 hafta sürmüştür. Kontrol grubu ile hiçbir çalışma yapılmamıştır. Görüşmeler bittikten bir gün sonra, tüm ölçekler son-test olarak deneklere uygulanmıştır. Verilerin analizinde mixed (karışık) desenlerde kullanılması uygun bir teknik olan `Tekrarlanmış Ölçümler için 2x2 İki Faktörlü ANOVA` tekniği kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, Ergen Ebeveyn İlişki Geliştirme Programı'na katılan ergenlerin (deney grubu) ebeveynlerinden algıladıkları red puanlarında, bu programa katılmayan ergenlerin (kontrol grubu) ebeveynlerinden algıladıkları red puanlarına göre anlamlı düzeyde bir azalma olmuştur. Ayrıca Ergen Ebeveyn İlişki Geliştirme Programı'na katılan ergenlerin (deney grubu) sağlıksız aile işlevi puanlarında, bu programa katılmayan ergenlerin (kontrol grubu) sağlıksız aile işlevi puanlarına göre anlamlı düzeyde bir azalma olmuştur. Yani tüm araştırma denencelerin bulgularla desteklendiği görülmüştür. Elde edilen bulgular literatür bağlamında tartışılmış; alanda çalışanlara ve ileride yapılacak olan araştırmacılara yön verebilecek önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Ergen-Ebeveyn İlişki Geliştirme, Ebeveyn Kabul/Red, Aile İşlevleri

The aim of this research was to study the effect of Adolescent-Parent Relationship Enhancement Program on Adolescent Perceived Parental Acceptance / Rejection Levels and Family Functions. The experimental group and control group of the research consist of 18 pairs of adolescent and parents. In the study, Acceptance-Rejection Questionnaire was used to determine the acceptance / rejection scores of the adolescents and the Family Assessment Scale was used to determine the functions of the family. Both the experiment and control groups were given these scale as pre-test and post-test. The sessions lasted approximately 120 minutes for 10 weeks. Nothing has been applied toy he control groups. The day after the interview was over the scales were administered to subjects as post-tests. For the statistical analyses of the data, the `2x2 two way ANOVA for Repeated Measures` which is suitable for using with mixed designs was employed. In accordance with the findings gathered from the study, perceived parental rejection scores of adolescents in the experimental group were decreased more as compared with the adolescents in the control group. Moreover, perceived unhealthy family function scores of adolescents in the experimental group were decreased more as compared with the control group. Thus, all the hypotheses of the study were verified. The findings are discussed under the light of related literature and some suggesstions are offered to the practitioners in the field and for future reserachers. Key words: Parent-Adolescent Relationship Enhancement, parental acceptance/rejection, family functions