Engelli çocuğu olan anne babaların tolerans düzeylerine göre tükenmişlik durumları

Abstract

Bu araştırmanın amacı bazı değişkenlere göre engeli çocuğu olan annebabaların tolerans düzeylerine göre tükenmişlik durumlarının incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda 2011–2012 eğitim-öğretim yılında Amasya Đli'nde faaliyet gösteren 8 sekiz rehabilitasyon merkezinde engelli çocuğu bulunan 265 baba, 308 anne araştırma kapsamına alınmıştır. Veri toplama araçları olarak, Maslack ve Jacson ( 1986 ) tarafından geliştirilen Ergin ( 1992 ) tarafından Türkçeye uyarlama çalışmaları yapılan ve Duygun (2001) tarafından engelli çocuk sahibi aileler için düzenlenen Maslack Tükenmişlik Ölçeği, Ersanlı ( Yayın Sürecinde ) tarafından geliştirilen Tolerans Ölçeği ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Pearson Moment Çarpımları Korelasyon Katsayısı Testi, Kovaryans (ANCOVA) Analizi Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda annelerin tolerans düzeyi arttıkça, duygusal tükenmişlik düzeylerinin düştüğü ( p < .05 ), Babaların tolerans düzeyi arttıkça, duygusal tükenmişlik düzeyinin düştüğü ( p < .05 ), çocuğunun engelliyle ilgili eğitim alan annelerin tolerans düzeyleri daha yüksek bulunmuştur. Çocuğunun engeliyle ilgili eğitim alan annelerin tolerans düzeylerine göre duygusal tükenmişlikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çocuğunun engelliyle ilgili eğitim alan babaların tolerans düzeyleri daha yüksek bulunmuştur ve çocuğunun engeliyle ilgili eğitim alan babaların tolerans düzeylerine göre duygusal tükenmişlikleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktur. Bulgular ışığında öğrencilere, ailelere, araştırmacılara ve okul psikolojik danışmanlarına önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Engelli, Engelli Ailesi, Tükenmişlik, Tolerans

The purpose of this study was to examine burnout status according their level of tolerance with some variables in the parents who have children with disabilities. For this purpose; in 8 rehabilitation centers operating in the province of Amasya in the academic year 2011-2012, 265 fathers and 308 mothers who have disabled children were included in the study. As data collection tools; the Maslac Burnout Inventory which is developed by Maslac and Jacson (1986) was adapted to Turkish by Ergin(1992), and later its validity and reliability also reexamined for families with disabled children by Duygun (2001), the Tolerance Scale which was developed by Ersanlı ( Đn Release Process) and Personal Information Form which was developed by the researcher were used. In data analysis, Pearson Correlation Coefficient, Analysis of Covariance Test (ANCOVA) were used. As a result of the research; while mothers' level of tolerance increased, levels of their emotional exhaustion decreased (p <.05), also while fathers tolerance level increases, the level of their emotional exhaustion decreased (p <.05). Also; mothers who have education about their children's handicap had higher tolerance level according to mothers who haven't. Mothers who have education about their children's handicap showed statistically significant relationship between level of their tolerance and burnout . Fathers who have education about their children's handicap also had higher levels of tolerance according others who have education about their children's handicap was appeared but between level of their tolerance and burnout statistically significant relationship wasn't found. According to our findings; Recomendations made for the students, families, researchers, and school counselors. KEYWORDS: Disability, Disabled Family, Burnout, Tolerance.