Ortaokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişki (Samsun ili örneği)

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaokul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları ile öğretmenlerin motivasyonu arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmada öğretmen algılarına göre; okul yöneticilerinin dönüşümcü liderlik davranışlarına ilişkin görüşleri ve öğretmenlerin motivasyon düzeyleri incelenmiştir. Öğretmen algılarının cinsiyet, kıdem, medeni durum, okul müdürüyle çalışma süresi, branş ve okul büyüklüğü değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediği belirlenmiştir.Bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma evreni Samsun şehir merkezinde (Atakum, İlkadım, Tekkeköy ve Canik ilçeleri) yer alan 72 ortaokulda görev yapan 2242 (Haziran 2015) ortaokul öğretmeni olup, bunların arasından tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 493 öğretmen örneklemi oluşturmuştur. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı Mottaz'ın (1985) İş Motivasyon Ölçeği ve Oran'ın (2002) Dönüşümcü Liderlik Ölçeği olmak üzere iki ölçek içermektedir.Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Öğretmenlerin motivasyon algıları ve öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışları sergileme düzeyleri yüksek bulunmuştur. Öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin dönüşümcü liderliği sergileme düzeyi; okul müdürüyle çalışma süresi ve okul büyüklüğüne bağlı olarak anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Öğretmen motivasyon algıları; okul müdürüyle çalışma süresi, branş ve okul büyüklüğüne bağlı olarak anlamlı bir şekilde farklılaşmaktadır. Dönüşümcü liderlik faktörünün öğretmen motivasyonunu açıklama oranı % 20.8 olarak bulunmuştur. Dönüşümcü liderlik ile öğretmen motivasyonu arasında pozitif yönlü zayıf bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.Anahtar Sözcükler: Dönüşümcü liderlik, motivasyon, okul müdürü, öğretmen.

The purpose of this research is defining relationship between transformational leadership skills of secondary school principals and teachers' motivation. In this research transformational leadership skills of secondary school principals' and teachers' motivational levels were analyzed according to teachers' perceptions Teachers' perceptions were identified whether they are changed by gender, seniorities, marital status, experienced work time with school principals, branch and school size.In this research the relational model was used. The sample of this research consisted of 493 teachers, who had been selected by using simple random sampling method, worked at secondary schools in Atakum, İlkadım, Tekkeköy, Canik districts of Samsun province in 2014-2015 school year. Data collection instrument used in this study has two parts. The first part is Mottaz's (1985) Work Motivation Scale and second part is Oran's (2002) Transformational Leadership Scale.According to the findings of this study, teachers motivation perceptions and transformational leadership skills of school principals according to teachers' perceptions are shown up in high level. Performed level of transformational leadership skills of school principals according to teachers' perceptions differs significantly based upon to work time period with school principals and school size itself. Motivational perceptions of teachers significantly differs according to teachers' work time period with school principals, branches and school size. Definition Rate of teachers' motivation for transformational leadership factor is found at % 20.8. The study revealed a weak relationship which is positively directed between transformational leadership skills and teachers' motivation.Key Words: Transformational leadership, motivation, principals, teacher.