8. sınıf ses ünitesinin öğretiminde kullanılan bilgisayar destekli uygulamaların ve laboratuvar etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına ve zihinsel modellerinin değişimine etkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, sekizinci sınıf ses ünitesinin öğretiminde kullanılan bilgisayar destekli uygulamaların ve laboratuvar etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına ve zihinsel modellerinin değişimine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı Samsun ilindeki bir ilköğretim okulunun 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada bir kontrol grubu ve üç deney grubu olmak üzere dört grup yer almaktadır. Deney gruplarından birine bilgisayar destekli uygulamaların yer aldığı ders planı (N:35), ikincisine laboratuvar etkinliklerinin yer aldığı ders planı (N:34) ve üçüncüsüne de hem bilgisayar destekli uygulamaların, hem de laboratuvar etkinliklerinin yer aldığı ders planı (N:30) uygulanmıştır. Kontrol grubunda (N:34) ise zenginleştirilmiş anlatım yöntemi ile ders işlenmiştir. Çalışmada nitel ve nicel yaklaşımların birlikte kullanıldığı karma yöntemlerden gömülü desen kullanılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında yarı deneysel araştırma, nitel kısmında ise fenomenografik araştırma deseni uygulanmıştır. Nicel veriler bilgisayar ortamında, nitel veriler ise içerik analizi ile analiz edilmiştir. Uygulama haftada dört saat olmak üzere toplam 12 ders saati sürmüştür. Çalışmanın başarı testi araştırmacı tarafından oluşturulmuş geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları gerçekleştirilmiş ve uygulamaya başlamadan önce ve uygulama bittikten sonra tüm gruplara ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Ön test uygulamasından elde edilen veriler ışığında görüşmeye katılacak öğrenciler en çok doğru şıkkı işaretleyen iki öğrenci, en az doğru şıkkı işaretleyen iki öğrenci ve orta seviyedeki öğrencilerden de üç öğrenci olacak şekilde belirlenmiş ve belirlenen öğrencilerle uygulama öncesi ve sonrası yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analiz sonuçlarına göre; grupların akademik başarı düzeylerinde, 'bilgisayar ve laboratuvar' grubu öğrencilerinin ve laboratuvar grubu öğrencilerinin kontrol grubuna göre anlamlı derecede başarılı olduğu belirlenmiştir. Grupların zihinsel modelleri incelendiğinde, laboratuvar ve 'bilgisayar ve laboratuvar' grubu öğrencilerinin uygulama öncesi zihinsel modellerinin, uygulama sonrasında bilimsel modele daha fazla yöneldiği gözlenmiştir. Bu çalışma sonucunda öğretim yöntemlerinin çeşitliliğinin artırılmasının ve yaparak yaşayarak öğrenmenin öğrencilerin zihinsel modellerinin bilimsele yönelmesine katkı sağladığı belirlenmiştir. Tüm sonuçlardan yola çıkarak eğitim ve öğretim faaliyetlerinin etkinliklerle zenginleştirilmesi önerilmektedir. Anahtar kavramlar: Zihinsel model, fenomenografik araştırma, içerik analizi, ses fiziği, karma yöntem

ABSTRACTThe purpose of this study is to find out the effect of computer assisted practices and laboratory activities used in the teaching of 8th grade sound unit on students' academic achievement and the changes in their mental models. The research group of the study consists of 8th graders in a Ministry of National Education primary school in Samsun. There are four groups in the study, one control group and three experimental groups. A lesson plan with computer assisted applications was applied on one of the experimental groups (N: 35), while a lesson plan with laboratory practices was applied on the second (N: 34) and a lesson plan with both computer assisted applications and laboratory practices was applied on the third experimental group (N: 30). The control group (N: 34) was taught with enriched teaching method. Embedded design, one of the mixed methods which use quantitative and qualitative approaches together, was used in this study. Quasi-experimental research was used for quantitative part of the study while phenomenographic research design was used for qualitative part. Qualitative data were analyzed with computer, while quantitative data were analyzed with content analysis. The practice lasted for a total of 12 class hours, 4 hours a week. The achievement test in the study was developed by the researcher, validity and reliability studies were conducted and it was applied on all groups as pre-test and post-test before and after the application. In the light of the data obtained from pre-test, the students to be taken to interview were specified as the two students with the most correct answers, two students with the least correct answers and three students with average levels and semi-structured interviews were made with the specified students before and after the application. According to the analysis results of the data obtained, in terms of the groups' academic achievement levels, it was found that 'computer and laboratory' group students and laboratory group students were significantly more successful than the control group students. When the pre-test and post-test results of all groups were compared, significant increases were found in their achievement. When the mental models of the groups were examined, it was found that the pre-application mental models of laboratory and 'computer and laboratory' group students were directed to scientific model at the end of the application. As a result of this study, it was found that increasing variety in teaching methods and learning by doing contributes to directing students' mental models towards scientific model. Based upon all these results, it is recommended to enrich teaching and learning practices with activities.Key Words: Mental model, phenomenographic research, content analysis, sound physics, mixed method