Metaphores d`animaux dans le Mesnevi de Mevlana et dans les fables de La Fontaine et leurs dimensions didactiques

Abstract

İnsanoğlu varoluşundan günümüze kadar geçen zaman içinde yaşamı ile ilgili iyi ya da kötü seçimler yapmıştır. Bazen hür iradesinin, bazen de çevresel faktörlerin etkisi ile ortaya çıkan bu seçimler, doğal olarak olumlu ve olumsuz sonuçlar doğurmuştur. Çevreden takdir toplayan olumlu davranışların aksine; olumsuz davranışlar genelde eleştiri ve esefle karşılanmıştır. Bu davranışların takdir edilmesi, düzeltilmesi ve insanlara ders olması amacıyla ahlaki açıdan öğütler veren edebi eserler yazılmıştır. Bu eserler arasında yer alan fabl türü yazılarda genellikle hayvanlar kullanılmış ve bu hayvanların etrafında gerçekleşen olaylara yer verilmiştir. İyi ya da kötü görevi yüklenerek kişileştirilen hayvanlar, hikayenin sonunda üstlendikleri göreve göre değerlendirilip hak ettikleri olumlu ya da olumsuz bir son ile karşı karşıya kalmışlardır. Bu görevlerin doğurduğu sonuçların her biri insanoğluna öğüt niteliğindedir ve insanı ahlaki açıdan kötü seçimler yapmama konusunda uyarmaktadır. Bu öğütlerin yer aldığı fabllar M.Ö. 6. yüzyıldan günümüze kadar çeşitli yazarların katılarıyla gelmeyi başarmıştır. Bu çalışmanın amacı bir yandan Mevlânâ Celaleddin Rumî'nin Mesnevi'si ve Jean de La Fontaine'in fabllarında geçen hayvan metaforlarını inceleyerek öğretici boyutun incelenmesi, diğer yandan da söz konusu yazarların yapıtlarından hareketle edebi bir tür olan fablların anadili edinimi ve yabancı dil öğretimine katkısının irdelenmesidir.Anahtar Sözcükler : Mevlânâ, La Fontaine, Mesnevi, fabl, metafor, hayvan,öğretici boyut, anadili edinimi, yabancı dil öğretimi.

From its existence to our day, humankind has made good or bad choices about his life. These choices, which are sometimes made by of free will and sometimes by the influence of environmental factors, have naturally resulted positive and negative consequences. Contrary to praised positive attitudes, negative behaviors are often met with criticism and regret. In order to appreciate, correct, and teach these behaviors to people, literary works are written, which gives ethical advice. Among these works, fable uses animals and gives place events that happens around those animals. At the end of the story, animals that are personified by good or bad behavior face a positive or negative end according to their roles. Each of the consequences of these duties has the characteristics of advice and warns humankind not to make mistakes on moral values. The fables in which these advices took place have come to our day from the 6th before J.C. century with the help of various writers. The aim of this work is to examine the fable as a literary genre and the animal metaphors took place in Jean de La Fontaine's fables and in the Mesnevi of Mevlânâ Celaleddin Rumî.Les Mots Clés : Mevlânâ, La Fontaine, Mesnevi, fable, métaphore, animal,dimension didactique, acquisition de la langue maternelle, enseignement de la langue étrangère.