Fen bilgisi öğretmen adaylarının su tüketimine yönelik davranışları

Abstract

Araştırma, Fen Bilgisi öğretmen adaylarının su tüketimine yönelik davranışlarını belirleyerek; su tüketimi, su bilinci ve su tasarrufu konularına yönelik görüşlerini saptamak amacı ile yapılmıştır.Araştırma; tarama modeli kullanılarak, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı 4. sınıfta öğrenim gören 83 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırmada veriler, İşçen ve Çankaya (2014) tarafından geliştirilen 16 madde 5 faktörden oluşan `Su Tüketim Davranışları Ölçeği` ile toplanmıştır. Ayrıca gönüllü 7 öğretmen adayı ile yarı yapılandırılmış sözlü görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Su Tüketim Davranışları Ölçeği'nden elde edilen nicel verilerin analizi SPSS istatistik programı ile gerçekleştirilmiş olup, sonuçlar yüzde (%) vefrekans (f) olarak analiz edilmiştir. Yarı yapılandırılmış sözlü görüşmelerden elde edilen nitel veriler ise içerik analizi ile analiz edilmiştir.Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının su tüketim davranışları alt faktörlerine (su tüketimi, su kirliliği, evde su yönetimi, kişisel ve toplumsal sorumluluk taşıma) ait ortalamaların birbirine yakın olduğu, su bilinci faktörü ortalamasının ise bu değerlerin altında kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca araştırma sonucunda öğretmen adaylarının su tüketim davranışlarında; yaşanan yer ile anlamlıfarklılık bulunmazken, su tüketim davranışlarında su tasarrufu konusunda çevresini uyaran ve su tasarrufu yapan öğretmen adayları lehine anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucunda ise öğretmen adaylarının su tüketim davranışlarıyla ilgili konularda eksik bilgilerinin olduğu ve bilgilerini günlük hayatta uygularken sorun yaşadıkları görülmüştür. Öğretmen adaylarının su tüketimine yönelik olumlu davranışlar kazanmaları; etkin katılım yapabilecekleri öğrenme ortamları oluşturularak, lisans programlarında yapılacak yenilik ve değişimlerle ve hem yazılı hem de görsel basında bu konuya daha fazla yer verilerek sağlanabilir.Anahtar Sözcükler: Su, Su Tüketimi, Su Tüketim Davranışı, Fen Bilgisi Öğretmen Adayı.

The research aims to determine the science teachers' behavior towards water consumption; and to ascertain their opinions about water consumption, water awareness and water saving. The research has been conducted by using screening model with 83 prospective teachers studying at Ondokuz Mayıs University, Faculty of Education, Department of Science Education. In the research, the data has been gathered with `Water Consumption Behavior Scale` made up of 16 articles and 5 factors developedby İşçen and Çankaya (2014). Besides, semi-structured interviews have been carried out with 7 volunteer prospective teachers.In the research, three analysis of the quantitative data gathered from the Water Consumption Behavior Scale has been carried out with SPSS statistics program and the results have been analyzed in percentage (%) and frequency (f). The quantitative data gathered from semi-structured interviews have been analyzed by using content analysis.In the research, it has been detected that the averages of the sub-factors (water consumption, water pollution, water management at home, carrying personal and social responsibility) of water consumption behavior of prospective teachers are close to each other and on the other hand the average of water awareness factor has remained below these values. Besides, as a result of the research, while no significant difference has been detected between the water consumption behavior of prospective teachers and the place they live in, a significant difference has been found in the water consumption behavior in favor of prospective teachers who save water and warn others about water saving. As a result of the semi-structured interviews, it has been seen that the prospective teachers have imperfect knowledge about water consumption behavior and they experience difficulties in applying their knowledge in daily life. In order for the prospective teachers to achieve positive behavior towards water consumption, a learning environment where they can participate actively should be created, innovations and changes should be made in undergraduate programs, and more place should be given to this subject both in printed and visual media.Key Words: Water, Water Consumption, Water Consumption Behavior,Science Teacher Candidate.