Fen bilimleri öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgilerini etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu çalışma fen bilimleri öğretmen adaylarının teknolojik pedagojik alan bilgilerinin (TPAB) gelişimlerini gözlemlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla fen bilimleri öğretim programında yer alan madde ve değişim konu alanı seçilmiştir. Çalışma nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı karma yöntemler araştırmasına göre tasarlanmıştır. Karma yöntem araştırma desenlerinden ise iç içe (gömülü) desen tercih edilmiş olup nicel aşama nitel aşamayı desteklemek amacıyla kullanılmıştır. Çalışmanın nicel bölümü 48 nitel bölümü ise 4 fen bilimleri öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Çalışmanın nicel bölümünde veri toplama araçları olarak bilgisayar ve bilişim teknolojileri (BBT) ölçeği ve madde ve değişim konu alanına göre düzenlenen teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) ölçeği ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Nitel bölümde ise ders planları, teknoloji destekli hazırlanan materyaller, ders anlatımları ve öğretmen adaylarıyla yapılan görüşmelerle veri toplanmıştır. Çalışma toplam 14 hafta sürmüştür. 8 hafta boyunca öğretmen adaylarına 4 farklı teknolojik yazılım kullanılarak (çevrim içi bulmaca, dijital öykü, kavram haritası, animasyon) teknoloji destekli öğretimler yapılmış, yapılan öğretimin ardından öğretmen adaylarına madde ve değişim konu alanında yer alan çeşitli konularla ilgili teknolojik modül ve ders planı hazırlatılmıştır. Takip eden haftalarda öğretmen adayları hazırlanan teknolojik materyallere ve ders planlarına göre ders tasarlamışlardır. 48 öğretmen adayından elde edilen nicel verilerin analizi SPSS 17.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. 4 öğretmen adayının nitel verileri ise betimsel analiz ve sürekli karşılaştırılmalı veri analizi yöntemleri ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular kapsamında TPAB, BBT ölçeği ve ölçeklerin alt faktörlerinin tamamında ön test ve son test puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın olduğu görülmüştür. Sonuçta yapılan uygulamalı öğretimler öğretmen adaylarının TPAB ve BBT yeterliklerini olumlu düzeyde geliştirdikleri ancak nitel veriler bu gelişimin uygulamaya yansımadığı görülmüştür. Ayrıca teknoloji destekli öğretimlerin öğretmen adaylarının TPAB'larının alt bileşenlerinden dördünün, amaç bilgisi, öğretim programları bilgisi, öğretim stratejileri ve yöntemleri bilgisi ve ölçme değerlendirme bilgisinin olumlu düzeyde geliştiği gözlenmiştir.

This study was done to observe pre-service science teachers' technological pedagogical content knowledge (TPACK)'s progress. For this purpose, matter and change subject area of the science curriculum were chosen. The study was designed according to mix method research which is used qualitative and quantitative method research together. The embedded design method is preferred from the mix method research designed and quantitative part was used to support qualitative part. The quantitative part of the study was executed with 48 pre service teacher and the qualitative part was 4 pre service teacher. At the quantitative part, was used information and communication technology (ICT) scale and TPACK survey which was arranged according to matter and change subject area as pre and last test. Qualitative part were collected interview form, lesson plans, materials of technologic, lesson's exposition. The study was completed at 14 weeks. At the beginning of the study, pre-service science teachers participated in a 8 week training program which was designed in according to four different software (animation, mind map, digital story and online puzzle). For the following weeks, pre-service teachers prepared technological material and lessons plans related to various science topics in which matter and change subject area. Furthermore, they designed lesson for this material and plan. The quantitative data which was obtained 48 pre-service teacher were analized by using Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 17.0. Qualitative data of the 4 pre-service teacher was analyzed by the descriptive analysis, content analysis, and constant comparison method. According to the findings obtained from this study; when p<.05 among TPACK, ICT scale and all scales sub-factor, it was found that there was statistically significant difference between pre- and post-test points. As a result, findings of quantitative data indicated that pre-service teacher's TPACK and ICT sufficiency developed positive range. But according to finding of qualitative, this development did not reflected practice. Moreover, technology supported teaching improved four of the components of TPACK (namely, knowledge of; purpose, curriculum and curriculum materials, instructional strategies and assessment, teaching with technology).