Evli bireylerin evlilik değerleri, evlilik doyumu ve evlilik tipleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışma evli bireylerin evlilik değerleri, evlilik doyumu ve evlilik tipleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, evli bireylerin evlilik değerleri, evlilik doyumu ve evlilik tipleri arasındaki ilişkiye; evli bireylerin evlilik değerleri ve evlilik tiplerinin evlilik doyumunun anlamlı bir yordayıcısı olup olmadığına ve evli bireylerin evlilik değerleri, evlilik doyumu ve evlilik tipleri arasındaki ilişkinin cinsiyete göre değişip değişmediğine bakılmıştır. Çalışma, Samsun'da yaşayan 268'i kadın 189'u erkek olmak üzere toplam 457 evli birey ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada evli bireylerin evlilik değerlerini ölçmek amacıyla Ripley, Worthington, Bromley ve Kemper (2005) tarafından geliştirilen, Tekin Çatal, Balcı Çelik ve Kalkan (2017) tarafından Türkçe'ye uyarlanan Evlilik Değerleri Ölçeği (EDÖ); evlilik doyum düzeylerini belirlemek amacıyla Tezer (1996) tarafından geliştirilen Evlilik Yaşamı Ölçeği ve bireylerin evlilik tiplerini belirmek amacıyla Tekin Çatal, Kalkan ve Vural-Batık (2018) tarafından geliştirilen Evlilik Tipleri Ölçeği (ETÖ) ve araştırmacı tarafından hazırlanılan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 17.00 paket programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda verilerin normal dağıldığı belirlenmiş ve Pearson Korelasyon testi, çoklu regresyon testi, bağımsız gruplar arası T-Testi analiz teknikleri uygulanmıştır. Verilerin istatistik değerlendirilmesinde .05 anlamlılık düzeyi göz önünde bulundurulmuştur. Yapılan analizler sonucunda evli bireylerin toplulukçu evlilik değeri ile geleneksel tip ve ilişkili özerk tip arasında pozitif; toplulukçu evlilik değeri ile özerk tip arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca evlilik değeri ile evlilik doyumu arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Evlilik tipleri (geleneksel tip, ilişkili özerk tip ve özerk tip)ile evlilik doyumu arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulgulanmıştır. Bununla birlikte evlilik değerleri ve evlilik tipleri (geleneksel tip, ilişki özerk tip ve özerk tip) birlikte, bireylerin evlilik doyumlarını anlamlı bir şekilde yordadığı görülmüştür. Son olarak evlilik değerleri ve evlilik tiplerinden geleneksel tip ve ilişkili-özerk tip cinsiyete göre anlamlı fark göstermiştir. Buna göre erkeklerin evlilik değerleri ve geleneksel tip puanları kadınlardan anlamlı ölçüde yüksek görülürken, kadınların ilişkili özerk tip puanları erkeklerden yüksek bulunmuştur. Bunun yanında evlilik tiplerinden özerk tip ve evlilik doyumu cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Elde edilen bulgular ilgili alan yazın doğrultusunda tartışılmış ve bazı öneriler sunulmuştur.

This study was conducted to investigate the relationship between marital values, marital satisfaction and marital types of married individuals. For this purpose, the relationship between married individuals' marital values, marital satisfaction and marital types has been examined. It was examined whether married individuals' marital values and marital types were a significant predictor of their marital satisfaction. Additionaly, it was examined whether the relationship between marital values, marital satisfaction and marriage types changed according to gender. The study was carried out with a total of 457 married individuals; 268 female and 189 male. In this study, The Marital Wovs Scale that developed by Ripley, Worthington, Bromley and Kemper (2005) and adapted to Turkish by Tekin Çatal, Balcı Çelik and Kalkan (2017) was used in order to measure the marital values of married individuals. The Marriage Life Scale developed by Tezer (1996) was used to measure the marital satisfaction levels. The Marital Typology Scale developed by Tekin Çatal, Kalkan and Vural-Batık (2018) in order to determine the marriage types and Personal Information Form prepared by the researcher were used. The data were analyzed with the 17.00 SPSS package program. According to the findings, it was determined that the data were distributed normally. Pearson Correlation Test, Multiple Regression Test and Independent Group T-test Analysis techniques were applied. A statistical significance level of .05 was considered in the statistical evaluation of the data. As a result of the analysis, it was found that there was a significant positive correlation between covenantal marital value and traditional type and associated autonomous type; a negative correlation between covenantal value and autonomous type of married individuals. In addition, there was a significant positive relationship between marital value and marital satisfaction. A positive relationship was found between marital types (traditional type, associated autonomous type and autonomous type) and marital satisfaction. However, marital values and marital types (traditional type, associated autonomous type and autonomous type) together were found to predict marital satisfaction significantly. Finally, the traditional type and associated-autonomous type of marital values and marital types showed a significant difference according to gender. According to this, men's marital values and traditional type scores were significantly higher than women; women's associated autonomous type scores were higher than men. Besides, autonomous type and marital satisfaction did not show a significant difference according to gender. The findings of this study were interpreted in the light of the literature and suggestions were made.