İlkokul ve ortaokul öğretmenlerinin iş yaşamındaki yalnızlık düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmada ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin iş yaşamındaki yalnızlık düzeyleri ile örgütsel adalet algıları arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, ilişkisel tarama modeline göre yürütülmüştür. Bu araştırmanın evrenini 2016–2017 eğitim öğretim yılında Samsun Atakum, Canik, İlkadım, Tekkeköy'de toplam 128 ilkokul ve 97 ortaokulda görev yapan 4900 öğretmen oluşturmaktadır. Bu evren içinden `tabakalı örnekleme` yöntemi kullanılmıştır. Bu evren içinden 500 kişiye ölçek uygulanmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla `Kişisel Bilgi Formu` ve `İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği` ve `Örgütsel Adalet Ölçeği` kullanılmıştır. Elde edilen veriler bilgisayarda `SPSS for Windows 20.0` programında çözümlenmiş, manidarlıklar minimum p<,05 düzeyinde sınanmıştır. Bu değerler dikkate alındığında öğretmenlerinin yalnızlık algılarının düşük olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin yalnızlık düzeyleri cinsiyetlerine, yaşlarına, branşlarına ve medeni durumlarına göre toplam ölçek ile alt boyutlarda anlamlı farklılık bulunmamıştır. Öğretmenlerin yalnızlık düzeyleri öğrenim durumlarına göre toplam ölçek ile sosyal arkadaşlık alt boyutunda anlamlı bulunurken duygusal yoksunluk alt boyutunda anlamlı bulunmamıştır. Öğretmenlerin yalnızlık düzeyleri okuldaki görev süresine göre grupların aritmetik ortalamaları arasındaki farklılık toplam ölçek alt boyutlarda anlamlı bulunmuştur. Öğretmenlerin yalnızlık düzeyleri mesleki kıdemlerine göre grupların aritmetik ortalamaları arasındaki farklılık toplam ölçek ile duygusal yoksunluk alt boyutunda anlamlı bulunurken sosyal arkadaşlık alt boyutunda anlamlı farklılık bulunmamıştır. Örneklem grubunu oluşturan öğretmenlerin algıladıkları örgütsel adalet ölçeği toplam puanları ile tüm alt boyutlarda katılıyorum düzeyinde algılamalarının olduğu görülmüştür. Bu sonuç okullarda etkileşimsel anlamda öğretmenlerin kendilerine çoğunlukla adaletli davranışların sergilendiğini düşündüklerini göstermektedir. Öğretmenlerin örgütsel adalet ölçeği puanlarının cinsiyet, branş ve medeni durum değişkenine göre anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Öğretmenlerin öğrenim durumlarına göre toplam adalet ölçeği ile prosedürel adalet ve etkileşimsel adalet alt boyutlarında ön lisans mezunları ile yüksek lisans mezunları karşılaştırıldığında ön lisans mezunları lehine anlamlı farklılığın oluştuğu görülmüştür. Öğretmenlerin yaş durumlarına göre etkileşimsel adalet alt boyutunda 25 yaş ve altı ile 36-45 yaş ve 46 ve üstü yaş grupları arasında 25 yaş ve altı lehine olduğu 25 yaş ve altındakilerin örgütsel adalet algısının daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin okuldaki görev süresine göre toplam ölçek ile alt boyutlarda 1-5 yıl çalışanlar ile 6-10 yıl çalışanlar arasında olduğu, 1-5 yıl çalışanların örgütsel adalet algısının daha yüksek olduğu görülmüştür. Yalnızlık algısı ile örgütsel adalet algısı arasındaki pearson korelasyon analizi sonucunda yalnızlık ölçeği toplam ölçek ile tüm alt boyutlarda örgütsel adalet ölçeği toplam ölçek ile tüm alt boyutlar arasında negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur.

In this study, it is aimed to analyze the relationship between the level of loneliness of primary and secondary school teachers in work life and their perceptions of organizational justice. The research was carried out according to the relational screening model. The statistical universe of this study is made up of 4900 teachers working in 128 primary schools and 97 secondary schools in Atakum, Canik, İlkadım, Tekkeköy districts of Samsun province in the academic year of 2016- 2017.`Stratified sampling` method was used in this statistical universe. A psychological scale was implemented to 500 people from this statistical universe. `Personal Information Form`, `Loneliness in Work Life Scale` and `Organizational Justice Scale` were used in order to collect data in the research. The obtained data was analyzed through `SPSS for Windows 20.0`software and significance levels were tested at the minimum p<,05 level. When these values were taken into consideration, it was seen that the loneliness perception of teachers is low. According to their gender, age, field of study and marital status, no significant difference was found for the levels of loneliness of the teachers either in total scale or sub-dimensions. According to their educational level, the loneliness levels of the teachers were found to be significant in total scale and social friendship sub-dimension, but not in emotional deprivation sub-dimension. The levels of loneliness of the teachers were found to be significant in the total scale and the sub-dimensions for the difference between the arithmetic mean of the groups which are arranged according to the tenure of the teachers at their school. While the difference between the arithmetic means of the groups which are arranged according to the professional seniority of teachers was significant in the total scale and the emotional deprivation subscale, no significant difference was found in the sub-dimension of social friendship. It was seen in the total scale scores and in the all sub-dimensions of organizational justice scale that the teachers who formed the sampling group had perceptions at the level of agreement. This finding demonstrates that in terms of transactional analysis, the teachers think that they are usually treated justly at school. There was found no significant difference in the organizational justice scale scores of the teachers according to the variables of gender, field of study and marital status. According to the educational levels of the teachers, it was seen in the total justice scale and procedural justice and interactional justice sub-dimensions that when a comparison was made between the graduates of an associate degree and graduates of a Master's degree, there is a significant difference in favour of those who have an associate degree. According to the age of the teachers, it was seen in the sub-dimension of transactional justice that the perception of organizational justice among the ones who are at the age of 25 and below is higher than those of 36-45 and of 46 and older. According to the tenure of the teachers at their schools, it was seen in the total scale and sub-dimensions that the perception of organizational justice among the teachers who worked for 1-5 years is higher than those who worked for 6-10 years. As a result of the Pearson correlation analysis between the perception of loneliness and of organizational justice, a negative correlation was found between the total scale and all sub-dimensions of the loneliness scale and the total scale and all sub-dimensions of the organizational justice scale.