Okul farklılıklarına bağlı olarak ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine karşı tutumları

Abstract

Bu çalışmada okul farklılıklarına bağlı olarak ortaokul öğrencilerinin fen bilimleri dersine karşı tutumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, Samsun il merkezinde bulunan 3 (üç) ortaokul, il merkezine bağlı fakat periferde (merkezden uzak) bulunan 3 (üç) ortaokul ve il merkezinde bulunan 3 (üç) özel ortaokul olmak üzere 9 farklı okulun 5, 6, 7 ve 8. Sınıflarında öğrenim gören toplam 697 öğrenci ile çalışma yürütülmüştür. Araştırmada nitel ve nicel veri toplama araçları kullanılmıştır. Nicel veri toplama aracı olarak `Fen Bilimleri Dersine Yönelik Tutum Ölçeği` ve Nitel veri toplama aracı olarak `Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu` kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS paket programı ile ve Nitel veriler ise içerik analizi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular incelendiğinde; özel okullar, merkezde bulunan devlet okulları ile periferde bulunan devlet okulları arasında çeşitli özellikler bakımından dikkate değer farklılıklar olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin tutumlarına bakıldığında ağırlıklı olarak periferde bulunan öğrenciler lehine anlamlı farklılıklar olduğu görülmektedir. Öğrenci tutumlarında sosyoekonomik özellikler ile ebeveyn eğitim durumlarının etkili olduğu saptanmıştır. Sınıf düzeyleri arasındaki farklılıklar dikkate alındığında ilk sınıflarda daha yüksek düzeyde olan olumlu tutumların ileri sınıf düzeylerine doğru azaldığı görülmektedir. Özellikle periferde yer alan okulların 7, 8 sınıf düzeyinde önemli ölçüde azalma olduğu ve meslek seçimi açısından fen ile ilgili meslekleri seçmedikleri saptanmıştır. Tüm okullarda üst sınıflarda olumlu tutumun azalmasının sınav kaygısı, dersin işlenişi veya yaşam düzeneğine göre başarısız olma kaygısından kaynaklandığı saptanmıştır.Öğrenci tutumlarının aile içi iletişim ve fen konularının aile içinde konuşulması durumunda olumlu yönde geliştiği ve aile eğitim durumunun etkili olduğu kanısına varılmıştır. Öğrencilerin başlangıçtaki tutumlarının olumlu olması, yaşamlarında karşılaştıkları bazı durumların fen içerisinde yer alması ve bunları kendi yaşam düzenekleri içerisinde yer alan problemleri çözmek amacıyla kullanabilecekleri düşüncesinden kaynaklanabileceği sonucuna varılmıştır. Fen bilimleri derslerinin mutlaka günlük yaşam yönelik örnekler ve uygulamalarla işlenmesinin yararlı olacağı kanısındayız.

In this study, it is aimed to investigate the attitudes of secondary school students towards science course depending on school differences. For this purpose, 3 (three) secondary schools located in the city center of Samsun, 3 (three) secondary schools located in the periphery of the province but connected to the city center, and 3 (three) private secondary schools in the city center, 5, 6, 7 and 8 The study was conducted with 697 students in their classes. Qualitative and quantitative data collection tools were used in the study. `Attitude Scale Towards Science Course` was used as the quantitative data collection tool and `Semi-Structured Interview Form` was used as the qualitative data collection tool. Quantitative data were analyzed by SPSS and qualitative data were analyzed by content analysis. When the findings were examined; There were significant differences between the private schools, the public schools in the center and the public schools in the periphery. When the attitudes of the students are examined, it is seen that there are significant differences in favor of the students mainly located in the periphery. Socioeconomic characteristics and parental education status were found to be effective in student attitudes. When the differences between class levels are taken into consideration, it is seen that higher positive attitudes in the first grades decrease towards the advanced class levels. Particularly, it was found that the schools in the periphery had a significant decrease in 7, 8 grade levels and did not choose science-related professions in terms of career choice. It was found that the decrease in positive attitudes in upper classes in all schools was due to test anxiety, course failure or failure to live according to life style.It was concluded that student attitudes improved positively when family communication and science subjects were discussed in the family and family education was effective. It was concluded that students' initial attitudes were positive, that some of the situations they encountered in their lives were in science and that they could use them to solve the problems in their own life mechanisms. We believe that it would be beneficial to treat science courses with examples and practices for daily life.