Sınıf dışı eğitim: fen bilimleri öğretmenleri ve okul idarecileri neler düşünüyor? Neler yapıyor?

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Fen Bilimleri öğretmenlerinin ve okul idarecilerinin sınıf dışı eğitim hakkındaki görüşlerini ve deneyimlerini belirlemektir. Çalışmanın evrenini 2012-2013 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde Giresun ilinde görev yapmakta olan Fen Bilimleri öğretmenleri ve okul idarecileri oluşturmaktadır. Çalışmada nicel ve nitel veri toplama tekniklerinin birlikte ardışık olarak yer aldığı karma yöntem kullanılmıştır. Çalışmanın nicel verileri araştırmacı tarafından hazırlanan `Fen Bilimleri Öğretmenleri Sınıf Dışı Eğitim Görüş ve Deneyim Anketi` ve `Okul İdarecileri Sınıf Dışı Eğitim Görüş ve Deneyim Anketi` ile elde edilmiştir. Nitel veriler ise, yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılarak toplanmıştır. Çalışmanın nicel kısmına katılan 137 Fen Bilimleri öğretmeni ve 180 okul idarecisi araştırma evreninden küme örnekleme yoluyla seçilmiştir. Anket sonuçlarından elde edilen verilere göre, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örnekleme yoluyla belirlenen 10 Fen Bilimleri öğretmeni ve 5 okul idarecisi ile görüşme yapılmıştır. Görüşme soruları, anketten elde edilen verileri daha detaylı bir şekilde açıklamak amacıyla hazırlanmıştır. Nicel verilerin çözümlenmesinde, frekans ve yüzde hesaplamaları kullanılmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde ise, içerik analizi yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Fen Bilimleri öğretmenlerinin ve okul idarecilerinin sınıf dışı eğitim tanımlamalarının benzer olduğu ve birçoğunun sınıf dışı eğitimi `sınıfın dışında yapılan her türlü eğitsel etkinlik` olarak tanımladıkları ortaya çıkmıştır. Fen Bilimleri öğretmenleri ve okul idarecileri, sınıf dışı eğitimin Fen Bilimleri dersi için uygun olduğunu, öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrendiklerini, derslere karşı daha ilgili, istekli ve meraklı hale geldiklerini düşünmektedirler. Hem Fen Bilimleri öğretmenleri hem de okul idarecileri sınıf dışı eğitimin uygulanmasında olanaklar, eğitim sistemi, öğretmenler, idareciler ve velilerden kaynaklı zorluklar yaşandığını belirtmişlerdir. Ayrıca okul idarecileri sınıf dışı eğitim uygulamaları yapmadan önce plan ve program yapmaları durumunda öğretmenlere her zaman destek vereceklerini ifade etmişlerdir. Elde edilen bulgular ışığında, öğretmenlere, idarecilere, araştırmacılara, Milli Eğitim Bakanlığı'na öneriler sunulmuştur.

The aim of this study to determine the views and experiences of science teachers' and school managers' about outdoor education. The universe of the study is composed of all of the science teachers and school managers who are working in province of Giresun in the spring somestr 2012-2013 academic year. In this study mixed method was used which includes consecutively quantitative and qualitative data collection techniques. Quantitative data of the study were collected by using `Science Teachers' Views and Experiences Questionnaire` and `School Managers' Views and Experiences Questionnaire` which were prepared by the researcher and qualitative data were collected by using semi-structured interview forms. 137 science teachers and 180 school managers participed in the quantitative part of the study were selected from the research population by cluster sampling. Semi-structured interview were conducted with 10 science teachers and 5 school managers who were determined by easily accessible status sampling from purposive sampling methods according to the data from the survey results. Interview questions were prepared in order to explain the data obtained from the survey in more detail. In the analysis of quantitative data, frequency and percentage calculations were made. In the analysis of qualitative data content analysis was performed. According to research results, it was found that the teachers' and school managers' perceptions of outdoor education were similar and many of them defined outdoor education as `all kinds of educational activities outside the classroom`. Science teachers and school managers think that outdoor education is suitable for science lesson, students learn by experiencing by living, become more interested, eager and curious towards lessons. Both science teachers and school managers were indicated that they had difficulties related to the opportunities, education system, teachers, school managers and parents in the implementation of outdoor education. In addition, the school managers were indicated that they would always support the teachers if they make plans and programs before performing outdoor education. In the light of the findings, suggestions were given to teachers, school managers, researchers and Ministry of National Education.