Disiplinlerarası ilişkiler bağlamında medikal illüstrasyonun nazal cerrahi eğitimindeki yeri – fotoğraf ve yazılı anlatım ile karşılaştırılması

Abstract

İllüstrasyon olarak nitelendirebileceğimiz görsellerin mağara döneminden günümüze iletişim kurmak amacıyla kullanıldığını görmekteyiz. Grafik özellikler taşıyan bu görseller devirlerin değişmesi ve insanoğlunun anlam arayışındaki arzusu ile çeşitlenmeye başlamıştır. Zaman içerisinde bu çeşitlenme görsellerin kullanım alanlarını da değiştirerek sınıflandırmış ve anlamlandırmıştır. İnsanoğlunun daha iyiyi arama arzusu ve sorgulayıcı tavrı iletişim kanallarını da geliştirerek görsel iletişim araçlarını öğrenme materyallerine çevirmiştir. Bu değişim görsel iletişim ve öğrenme (grafik iletişim) kavramlarının var olmasına zemin hazırlamıştır. Grafik iletişim araçlarının sanat akımları ile yeniden şekil bulması illüstrasyon kavramının ortaya çıkmasını sağlamıştır. İllüstrasyon zamanla grafik tasarım alanı içerisinde yerini almış ve gelişerek yeni yöntem ve metotları beraberinde getirmiştir. Bu etkileşim illüstrasyona grafik tasarım alanı içerisinde çeşitli kullanım alanları sunmuştur. Bu kullanım alanlarının en önemlilerinden biri şüphesiz bilimsel illüstrasyonlardır. İllüstrasyonların iletişimde ve yazınsal metinleri açıklamadaki niteliği bilimsel alanlarda kullanımını yaygınlaştırmıştır. Geçmişten günümüze bilimsel bilginin karmaşık ve detaylı yapısı çeşitli görseller kullanılarak ifade edilmiştir. Bu çeşitli görsellerin en yaygın kullanıldığı alan ise tıp alanı olmuştur. Tıp veya sağlık alanında kullanılan illüstrasyonlar ve fotoğraflar günümüzde medikal illüstrasyon ve klinik veya medikal fotoğrafçılık uzmanlık alanı olarak hizmet vermektedir. Tıp alanı içerisinde bu iletişim görsellerinin ihtiyaç duyulduğu en önemli alanlardan biri cerrahi alandır. Cerrahi alanlara ve sonra tıp alanlarının tümüne yansımaların yorumlanabilmesi açısından nazal cerrahi alanı referans noktası olarak belirlenmiştir. Nazal cerrahi eğitimi referans noktası ile araştırmada medikal illüstrasyonların kullanım alanları sınıflandırılarak genel tıp alanına katkısı araştırılmıştır. Bu doğrultuda, araştırma tıp alanında kulak, burun ve boğaz uzmanlık alanı seçilerek, içerik analizi yapabilmek için cerrahi bir süreç bizzat araştırmacı tarafından gözlemlenmiş, fotoğraflanmış ve medikal illüstrasyon çalışmaları güzel sanatlar eğitimi bölümü ve kulak, burun ve boğaz ana bilim dalından uzman kontrolünde yürütülerek tamamlanmıştır. Bu çıkış noktası ile medikal illüstrasyon cerrahi, dahili ve temel eğitim/öğretim kapsamında önemli bir ifade aracı olarak görülmüştür. Fakat illüstrasyon klinik/medikal fotoğraflar ve yazılı anlatım ile desteklendiğinde yeterlilik kazanmaktadır. Medikal illüstrasyonun tek başına önemli ancak yeterli olmadığı görülebilir. Ayrıca fotoğraflarda çerçeve sınırı ayıramadığından dolayı tek başına kullanımı etik sorunlar yaratmaktadır. Bu durumlardan durağan/statik olgularda medikal illüstrasyon ve klinik/medikal fotoğraf, hareketli/dinamik olgularda ise medikal illüstrasyon, animasyon ve video kayıtları gibi tekniklerin kullanımı tercih edilmiştir. Tüm bu neticeler ışığında disiplinlerarası bir alan olarak medikal illüstrasyon, cerrahi tıp eğitiminde fotoğraf ve yazılı anlatıma göre daha önemli ve tercih edilebilir durumdadır. Ancak medikal illüstrasyon, fotoğraf, yazılı anlatım ve diğer görsel ve görüntüleme öğeleri ile desteklendiğinde nitelik kazanmakta ve geniş bir düzlemde kullanım alanı bulmaktadır.

We see that the images that can be defined as illustrations has been used as vehicles of communications from pre-historic times to modern day. These images with graphical properties started to display variations with the passing of the ages and the humanity's search of meaning. With time, this diversity also changed the areas of usage for these images and consequently caused the classification of them along with giving them meaning. Humanity's desire for finding the better and skeptical nature developed the means of communication and transformed the visual communication instruments into learning materials. This change paved the way for the existence of the concepts of visual communciation and learning (graphical communication). Through time, illustration took its place inside the area of graphical design and brought about the new methods and ways alongside its own advancement. This interaction provided the illustration with various areas of usage inside the graphical design area. One of the most crucial of these areas is, without doubt, the scientific illustration area. The property of the illustrations to be used in the commuciation and explaining the written texts generalised its usage in scientific areas. Since the past times, the complex and detailed features of the scientific knowledge has been explained by using various images. Medicine is the area in which these images are used most commonly. Nowadays, the illustrations and photographs used in the area of medicine function in the context of expertise of clinical or medical photographing. Surgery is one of the areas that requires these kind of communication images, most frequently. The area of nasal surgery was decided as the reference point to interpret the reflections upon all the medical areas, foremost the area of surgery. In the research with the reference point of the nasal surgery training, the usage areas of medical illustrations were classified and the contribution of illustrations to general medicine was investigated. In this direction, make to content analaysis a surgical process was selected by the researcher, observed, photographed and medical illustration studies were carried out under the supervision of a fine arts education department and a specialist in the department of ear, nose and throat, by selecting the ear, nose and throat specialization area in the field of medicine. With this starting point, the medical illustration is considered as an important vehicle of communication in the contexts of surgery, internal medicine and medical education. However, the illustrations gain efficiency only if they are supported by clinical/ medical photographs and texts. It is evident that medical illustration, by itself, is important but not sufficient. In addition, because that the boundaries can not be distingusihed in the photographies, their usage are viable to create ethical problems. In these instances, medical illustration and clinical/medical photography have been preferred for stable/static cases while the medial illustration, animation and video recordings have been used for dynamic cases. Coming from all these results, the medical illustration, as an acknowledged interdisciplinary area, is in a position that is more acceptable as a surgical education instrument, in comparison to photography and text. Nevertheless, medical illustration gains qualification and fits into wide areas of usage, in case that is being supported by photography, text and other visuals and means of communication.