Öğretmenlerin sınıf içi iletişimde kullandıkları dilsel ve dil dışı ögelere ilişkin görüşleri

Abstract

Sınıf, öğrenci ile öğretmenin, her anlamda karşı karşıya kaldığı ortamlardır. Bu ortamda öğrenci öğrenmek, öğretmen öğretmek için çabalar. Bu ortamda iletişim, kimi zaman sözel, kimi zaman ise sözel olmayan bir biçimde sağlanır. İnsanlar çoğu zaman söze dökemedikleri duygu, düşünce ve isteklerini söz ötesi unsurlarla anlatırlar. Sınıf ortamında dersten sıkılan bir öğrenci bunu direkt olarak öğretmenine söyleyemez, ancak içinde bulunduğu durumu çeşitli şekillerde öğretmenine yansıtır. Bu iletişim kelimelerden ziyade davranışlarla kurulmakta, çoğu zaman da sözel iletişimden daha etkili olmaktadır. Yüz ifadeleri (gözler, dudaklar, jest ve mimikler), el-kol hareketleri, ses tonu, giysiler, mesafe ve mekân kullanımı, bedensel temas unsurları (sırt sıvazlama, saç okşama, vb.) öğretmenler tarafından öğrencilerle sağlıklı iletişim kurmak için, eğitimi desteklemek ve öğrenciyi motive edecek şekilde kullanılmalıdır. Sınıf ortamında iyi iletişim kurmanın yolu, doğru zamanda doğru sözel ve sözel olmayan unsurları kullanmaktan geçer.`Öğretmenlerin Sınıf İçi İletişimde Kullandıkları Dilsel ve Dil Dışı Ögelere İlişkin Görüşleri` başlıklı çalışma konusunun ele alınmasının nedeni, sınıf içi iletişimde kullanılan dil ve dil ötesi unsurları günlük yaşantımızın her alanında var olmasıdır. Bu araştırmanın genel amacı, İstanbul ili Kartal ilçesinde görev yapan öğretmenlerin sınıf içi iletişimde kullandıkları dil ve dil ötesi ögelere ilişkin görüşlerini saptamaktır.Bu amacı gerçekleştirebilmek için iletişim tanımları, iletişimi etkileyen faktörler, sınıf içi iletişimin önemi ile iletişim kurma yolları incelenerek literatür taraması yapılmıştır. Ayrıca, ortaokul öğretmenlerinin kullandıkları dil ve dil ötesi ögelere ilişkin görüşleri cinsiyet, kıdem, branş, mezuniyet değişkenlerine göre alınarak değerlendirilmiştir.Araştırmada nitel araştırma yöntemi ve yarı yapılandırılmış anket formu kullanılmıştır. Öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda içerik analizi yapılmıştır. Anket formunda kişisel bilgiler yanında araştırma konusuna ilişkin iki adet soru sorulmuştur.Araştırmanın çalışma grubunu 2013-2014 Eğitim Öğretim yılında İstanbul ili Kartal ilçe sınırları içindeki 36 resmi ortaokulda görev yapan toplam 72 öğretmen oluşmaktadır.Yapılan araştırmanın sonucunda öğretmenlerin sağlıklı bir iletişim kurmak için öğrencileriyle ders içerisinde ve dışında sık sık konuştukları, sorunları paylaşmaya çalıştıkları, dil ötesi ögelere ise sözel ögelerden daha çok yer verdikleri görülmüştür.Anahtar Kelimeler :İletişim, sözsüz iletişim, dil ötesi, dilsel

Classrooms are where teachers and students come face to face in every way. It is where the student tries to learn and the teacher tries to teach. Communication between teachers and students is sometimes carried out by using words, while at other times language is not used. In most cases, people use non-linguistic methods to communicate their unspoken feelings, thoughts and wishes. In the case of the classroom, a bored student cannot communicate this directly to his/her teacher, but otherwise reflects his/her state of mind to the teacher instead. In these instances, the communication is formed by actions rather than words, and is mostly more effective than linguistic communication. Facial expressions (eyes, lips, gestures and mimics), arm/hand gestures, tone of voice, clothes, use of space and distance, physical contact (patting one's back, stroking one's hair, etc.) must be used by teachers in a manner that would allow them to engage in healthy communication with their students, and to support education and motivate students. Achieving successful communication inside the classroom is made possible by using the correct verbal and non-verbal components at the right time.The reason for this work on `Opinion of Teachers' on Use of Verbal and Non-Verbal Components in In-Class Communications` is that the verbal and non-verbal communication used inside the classroom exists in all parts of our daily life.The general goal of this research is to identify the opinion of teachers, assigned to Istanbul's Kartal county, on the verbal and non-verbal components that they use in in-class communications.To achieve this goal, research was carried out, by reviewing related literature, with regard to definitions of communication, factors effecting communication, importance of in-class communication and methods for ensuring said communication. Furthermore, middle school teachers' opinion on the verbal and non-verbal components that used were evaluated based on such variables as sex, seniority, branch and academic background. In the research the qualitative method and the semi structured survey form have been used. The content analysis has been performed according to the teachers opinions. In the survey form two questions have been asked regarding the research subject besides the personel information.Target population of the study consists of the 72 teachers working in the 36 official middle schools in Istanbul's Kartal county in the 2013-2014 academic year. The research showed that, to ensure a healthy communication with their students, the teachers frequently talked to their students inside and outside of the class, tried to share students' problems, and use non-verbal components more than verbal components. Key Words:Communication, non-verbal communication, beyond linguistic, linguistic