Kariyer tercihlerini etkileyen faktörlerin çeşitliliğinin incelenmesi

Abstract

Bireylerin hayatlarını ömür boyu etkileyecek en önemli kararlardan birisi meslek seçimleridir. Günümüzde küreselleşmenin ve teknolojik yeniliklerin iş hayatına yansımalarının etkisiyle, çok sayıda yeni meslek grupları ortaya çıkmıştır. Bireyler, çeşitli faktörlerden etkilenerek kendisi için en uygun olan mesleğe yönelmek için çaba sarf ederler. Kariyer tercihleri bireylerin zamanla yaşam kalitesini ve karakterlerini şekillendirmektedir. Karakter yapısına ve kariyer hedefine uygun olmayan meslek tercihleri bireylerin motivasyonu olumsuz yönde etkilerken, kurumların iş gücü verimliliğini düşürmektedir. Bunun etkisiyle, eğitim kurumları ve meslek sektörleri farklı amaçlarla kariyer tercihlerini etkileyen faktörleri inceleyen bilimsel çalışmaları referans almaktadır. Genellikle lise öğrencilerinin eğitim kurumlarınca kariyer tercihleri üzerine yaptıkları çalışmalar, öğrencilerin yeteneklerini inceleyen psikoloji bilim alanı ile ilgili konuları içermektedir. Kurumlar tarafından yapılan insan kaynakları araştırmaları ise demografik ve istatistiksel yaklaşımları içermektedir. İnsanların zaman içerisinde kariyer ve karakter özellikleri değişim göstermektedir. Bu değişimi analiz edebilmek için disiplinler arası çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Kariyer tercihlerini etkileyen faktörler günümüzde insan kaynakları alanındaki araştırma konularının başında yer almaktadır. Genel olarak bu çalışmaların hedefi birey ve iş hayatı beklentilerinin örtüşmesi üzerine yaklaşımlar geliştirmektir. Çalışmanın amacı, kariyer tercihindeki faktörlerin çeşitliliğinin arkasında yatan etmenlerin ortaya çıkartılmasıdır. Yöntem, istatiksel yaklaşımlarla bireylerin eğitim durumlarına, cinsiyetlerine, medeni durumlarına ve mezun oldukları fakültelere göre kariyer faktörlerinin değerlendirmesini içermektedir.Çalışmanın örneklemini, İstanbul'da bulunan iki vakıf, iki devlet üniversitesinin 2014-2015 yılı işletme yüksek lisans öğrencileri ve iktisadi idari bilimler fakültelerinin lisans mezunları çoğunlukta olmak üzere bankacılık sektörü ve kamu kurumlarında finans ve maliye alanında çalışanlar oluşturmuştur. Nicel araştırma yöntemlerinin uygulandığı araştırmanın verileri iki gruptan eşit sayıda örneklem ile toplam 120 kişinin katılımıyla gerçekleşmiştir. Seçilmiş olan örneklem gruba anket uygulaması yapılmıştır. Niteliksel verilerin karşılaştırılmasında Pearson Ki-Kare testi uygulanmıştır. Niceliksel verilerin uygunluğu ise Shapiro-Wilk testi ile sınanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, her bir faktör katılımcılar tarafından derecelendirme içerisinde yer almıştır. Çalışmanın bulguları genel olarak incelendiğinde kariyer tercihlerini etkileyen faktörlerin çeşitliliğindeki artışın doğru tercih için belirleyici olduğu saptanmıştır.Anahtar Kelimeler: Kariyer, kişilik, kariyer tercihlerini etkileyen faktörler

One of the most fundamental decisions which affect individuals' lives forever is their career choices. In today's world, due to globalization and technological advancements and their reflections on the professional life, many different new profession groups arise. Individuals strive to tend themselves to the most suitable profession for them by the influence of various factors. Career choices develop individuals' life quality and personality in course of time. Career choices which are not suitable to personality and career goal both affect individuals' motivation negatively and corporations' labor productivity. Because of this fact, educational institutions and various sectors apply different practices by the reference of scientific studies which focus on career choices. In general, educational institutions apply psychology-based studies to monitor high school students' career choices. Most human resource studies, applied by institutions, include usually demographic and statistical approaches. In course of time, people's career and personal characteristics shows various changes and it is necessary to have interdisciplinary analysis to understand it. Nowadays, factors that affect career choices are one of the most fundamental topics in human resources based studies. In general, main purpose of these studies is to develop approaches to match personal life expectations with professional life expectations. The main purpose of this study is to expose the reasons of factor diversity in career choice phase. Applied methodology is analysis of the career factors, with statistical approach which influence individuals' educational status, gender, marital status and university degree.Following groups are chosen as target set of this study which is survey-based: Graduates of two state and two private universities of 2014-2015 from MSc and BSc Social and Political Sciences Faculties who work in banking and/or public sector. Quantitative research methods are applied in this study and equal numbers of people from each group, totally 120 people, have been participated. Qualitative data is compared with Pearson Ki-Kare test and quantitative data is tested via Shapiro-Wilk test. According to the result, each factor is considered as important by participants during classification phase. When the findings of the study are analyzed, it can be concluded that the increase in the diversity of factors that have an impact on career choices is the determining factor for the right career choice.Keywords: Career, personality, factors that affect career choices