Bireylerin bilinçli farkındalık düzeylerine göre GSM baz istasyonlarının insan sağlığına etkileri konusunda bilgi ve görüşleri

Abstract

Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu araştırmada 18 yaş üstü bireylerin bilinçli farkındalık düzeylerine göre GSM baz istasyonlarının insan sağlığına etkileri konusundaki bilgi ve görüşlerinin incelenmesi amaçlandı.Araştırmanın evrenini Balıkesir Karesi ilçesinde yaşayan 18 yaş ve üzeri 131.053 kişi oluşturdu (N=131.053). Örneklemini ise en küçük örnek sayısı bilinmeyen prevalans %50 alınarak (0.05 sapma ve %95 güven aralığında) 383 kişi olarak hesaplandı ve bu sayıdaki kişiye mahallelerden alınacak örneklem sayısı mahalle nüfuslarına göre tabakalandırılarak ulaşıldı (n=383). Araştırmanın verileri Karesi ilçesine bağlı 1. Sakarya mahallesi, Toygar mahallesi ve Atatürk mahallesindeki 3 farklı marketler zincirine alışverişe gelen bireylerden toplandı. Araştırma verilerinin toplanmasında Sosyo-Demografik Bilgi Formu, GSM Baz İstasyonu Bilgi Formu ve Bilinçli Farkındalık Ölçeği (BİFÖ) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde SPSS 20.0 for Windows paket programında sayı-yüzde dağılımları ki kare testi, tek yönlü varyans analizleri yapıldı. Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 38,82 ± 11,96 (Min: 18, Maks: 79) dır. Katılımcıların % 52'sinin kadın, %38,6'sının üniversite mezunu, %31,6'sının 1300-2500 TL arası gelir düzeyine sahip olduğu görüldü. Araştırmadaki katılımcıların BİFÖ puan ortalamaları 62,81±11,71 puan ile yüksek düzeyde bulundu. Katılımcıların % 46,0'sının yaşam alanlarına en yakın baz istasyonunun nerede olduğunu bilmedikleri,% 46.2'sinin baz istasyonları hakkında biraz bilgi sahibi oldukları, bilgi sahibi olanların çoğunun bu bilgilerini görsel medyadan edindikleri bulundu. Ayrıca katılımcıların %53,8'inin baz istasyonlarının varlığından endişe duydukları belirlenirken, %83,6'sı çatısında baz istasyonu olan binada yaşamak istemediklerini ve %86,4'ü ise baz istasyonlarının TV vericileri gibi şehir dışına taşınmasını istedikleri bulundu. Sonuç olarak, araştırmaya katılanların GSM baz istasyonlarının insan sağlığına etkileri konusundaki bilgi ve görüşlerinin bilinçli farkındalık düzeylerinden etkilenmediği saptanırken, katılımcıların baz istasyonları konusunda da sınırlı bilgiye sahip oldukları görüldü.Anahtar kelimeler: Bilinçli Farkındalık, GSM baz istasyonu, insan sağlığı

The aim of this descriptive and cross-sectional research is to investigate the knowledge and thoughts of individuals 18 years of age and older about the effect of GSM base stations on human health based on individuals' conscious awareness.The our participants were 131.053 individuals (N=131.053), 18 years of age and older, living in the Karesi county of Balikesir, Turkey. The sampling was done by taking the prevelance of the smallest unknown sample number as 50% (0.05 deviation and 95% confidence interval) and calculated as 383 people. This sampling number (n=338) was calculated by stratification of the sample numbers based on the population of districts in the county. The data was collected from the individuals came for shopping to the three different main supermarkets in these districts in Karesi county: 1st Sakarya, Toygar and Ataturk. Socio-Demographic Information Form, GSM Base Station Information Form and Mindful Attention Awareness Scale (MAAS) were used to collect the data. Statistical analysis was done in Windows SPSS 20.0 using chi-square test of the number-percentage distribution by one-sided variance analysis method. The average age of the participants was 38.82 ± 11.96 (min: 18, max: 79) with a 52% woman, 38.6% have a university degree, 31.6% have a monthly income of 1300-2500 TRY. The score of CAS was found to be high with an average of 62.81±11.71. The results showed that 46.0% of the participants were not aware of the location of the nearest base station in their living area and 46.2% obtained some knowledge from visual media. Additionally, 53.8% have concerns about having base stations around, 83.6% would not live in a building with a base station set-up at the roof and 86.4% would like to have the location of base stations moved out of town as it was done with the TV transmitters before. In conclusion, it is found that the information and thoughts of the participants about the effects of the GSM base stations to human health are independent of their conscious awareness levels and it is observed that the participants have a limited knowledge about the base stations. Key words: Mindful Attention Awareness, GSM base stations, human health