Kriz yönetiminde liderliğin önemi ve kriz liderliği

Abstract

Küreselleşmenin bir yaşam biçimine dönüştüğü, teknolojik gelişmeler ve iletişim sayesinde sınırların kalktığı günümüzde dünya ülkeleri daha sık krizlerle karşılaşmaktadır ve dünyanın herhangi bir yerinde yaşanan bir olay nedeniyle, dünyanın öbür ucundaki herhangi bir işletme ekonomik krizle kaşı karşıya kalabilmektedir. Ekonomik krizler işletmelerin varlığıyla doğrudan ilişkilidir. Kriz döneminde işletme liderlerinin kriz yönetim becerisi, işletmenin yaşanan krizden başarıyla ya da mevcut varlığını koruyarak çıkmasında çok büyük bir faktördür. İşletme liderleri, mutlaka kriz yönetim becerisine sahip olmalıdırlar. Kriz durumu yönetim krizine dönüşmeden, lider krizi yönetmelidir. Şüphesiz ki yönetim becerisine en fazla krizlerle karşılaşıldığında gereksinim duyulur. Çünkü kriz acil bir durumu ifade eder. Kriz; işletmelerin önlem ve uyum mekanizmalarının yetersiz hale geldiği, mevcut değer, amaç ve varsayımlarının tehdit edildiği beklenilmeyen ve sezilemeyen gerilimli durumdur. Başka bir deyişle kriz; bir işletmenin rutin sistemini bozan ve aniden ortaya çıkan istikrarsız bir durumdur. İdeal olan, liderin işletmenin içine girebileceği muhtemel kriz durumlarını tespit etmesi ve gerekli önlemleri almasıdır. Fakat olası tüm kriz durumlarının önceden tahmin edilmesi ve bunları önleyici tedbirlerin alınması yukarıdaki tanımdan da anlaşılacağı gibi olanaksızdır.İşletmelerin amaçlarını ve sürekliliğini tehdit eden gerilimli bir durum olarak olumsuz algılanan kriz; kâr elde etmenin, müşterinin, kalitenin ve yenilikçiliğin öne çıkması, işletme sorunlarının ortaya çıkması ve yeniden yapılanma için zemin oluşması, yapılan işe verilen önemin ve ekip çalışmasının artması, lider-personel kesiminin birbirine yaklaşması, maliyetlerin azalması gibi özelliklere sahip bir süreç olarak işletmeye fırsat sağlayan bir dönüm noktası da olabilmektedir. Aslında kriz yönetimi, işletmenin yaşamında yönetimsel bir sınavdır. Etkili bir liderlik, kriz durumunda krizden daha güçlü bir şekilde çıkmayı sağlayabilir. Bu bağlamda çalışmanın teorik kısmında; krizin tanımı yapılıp nedenleri açıklandıktan sonra, liderin kriz döneminde ve kriz yönetiminde başarılı olması için gereken koşullar, kriz döneminde liderin davranışlarıyla personelin davranışlarının işletme performansı üzerindeki etkisi, liderin taşıdığı nitelikler çerçevesinde açıklığa kavuşturulacaktır. Çalışmanın uygulama kısmında ise; İstanbul Tuzla Deri Organize Sanayi Bölgesinde çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren ve 50'den fazla personel çalıştıran işletme liderlerinin, kriz dönemi hakkında sahip oldukları fikirler, kriz döneminde uyguladıkları kriz politikaları ve yaptıkları çalışmaları algılayış biçimleri, liderliğe bakış açıları, personele uyguladıkları liderlik tarzları 5'li likert ölçeği kullanılarak oluşturulan anket yöntemiyle öğrenilmeye çalışılacak ve bu konuda bilgi verilecektir.

Countires face crises more often in today`s world that globalisation has become a life style and there is no bounderies anymore thanks to technological advances and communication so due to an incident anywhere in the world, any company can face an economic crisis in the other side of the world. Economic crises are connected directly to the existance of business enterprises. Crisis management skills of business leaders during the crisis is a major factor to emerge from the crisis successfully or maintain the company`s present wealth. Business leaders must have the absolute crisis management skills. Leader must manage the crisis before the crisis turns into a management crisis. There is no doubt that management skills are mostly needed when a crisis occurs because crisis implies an emergency. Crisis is a unexpected, insensible and a tense situation that the company`s measures and compliance mechanisms has become insufficient and its current values, goals and assumptions are threatened. In other words, it disrupts the routine system of a company and is an unstable situation that arose suddenly. Ideally, leader shall identify the potential crisis cases that company may go through and take the necessary measures. However, it is unlikely that leader can foresee all of the crisis cases and take the measures in advance as this could be understood from the definition above. As crisis is a tense situation that threatens the goals and the persistance of the company so it is accepted as negative situation but it might also be a milestone that benefits the company as being a process that reveals the business problems, grounds the reconstruction, increases the value given to work and team work, enables leader-staff convergence and decrease in costs. Actually, the crisis management is an administrative examination in the life of a business. An effective leadership can enable the rise more strongly from the crisis. In this context, crisis will be defined and its reasons will be explained in the theoretical part of the study and then the terms needed to succeed in a crisis, the impact of the attitudes of leader and staff on company performance during crisis will be clarified within a framework of the qualifications of leader. In the practice part of the study, the ideas about crisis management of the leaders of the companies, from various branches operating in Istanbul Tuzla Organized Leather and Industrial Zone that employing more than 50 people, their policies that they practice during crisis and perceptions for their own attitudes, their perspectives on leadership and manner of leadership that they practise on staff will be studied by a questionnaire method using 5-point Likert scale and information will be supplied about this.