Belkıs Zeugma mozaiklerinin desen yapısı ve günümüz ev tekstiline yansıması

Abstract

Mozaik, yapılış tekniği ve uygulanışı bakımından oldukça merak uyandıran bir sanattır. M.Ö. IV binlerde ilk örneklerine rastlamaktayız. Roma ve Helenistik çağında en renkli ve görkemli mozaik eserler yaratılmıştır. Anadolu ya geldiğimizde oldukça zengin mozaik eserleri görmekteyiz. Helenizmin sonuna doğru Assos, Bergama ve Tarsus Mozaikleri göze çarpmaktadır. Ben çalışmamda Antakya Zeugma Mozaiklerini inceledim. Antakya ve Zeugma dönemin kültürel merkeziydi. Roma villalarının odaların zeminindeki renkli geometrik ve figürlü mozaikler oldukça öne çıkmaktadır. Birçok mitolojik hikayelerin anlatıldığı bu mozaiklerin etrafında bitkisel ve yine geometrik desenler yer almaktadır. Kullanılan teknik ve renklerle bu mozaikler etkileyicidir. Mozaikler adından da anlaşılacağı gibi bir çok zenginliği bir arada barındırmaktadır. Her mozaik mitolojik bir hikayeyi anlatmaktadır. Figürlerin işlenişi yüzlerindeki ifadeler, kullanılan renk ve teknik itibariyle oldukça gerçekçidir. Mozaiklerin etrafında kullanılan çerçevelerdeki bitkisel ve geometrik motifler yer tabanında kullanılmasıyla itibariyle sanki halı etkisi de yaratmıştır. Bu çalışmamda mozaikleri derinlemesine inceleme fırsatı buldum. Mitolojik hikayelerin resimle anlam kazanmasının yanı sıra evlerin mimarisinde de önemli bir dekorasyon unsuru olduğunu görüyoruz. Binlerce yıl öncesinde yapılmış olmasına rağmen, günümüzde mimariden tekstile birçok alanda kullanılmaya devam etmesi, mozaiklerin araştırılmasını ayrıca değer kılıyor

Mosaic is a quite intriguing art in its construction technique and application. We encounter its first examples in 4th Century B.C. Most colourful and magnificent mosaic works had been made in the Roman and Hellenistic periods. When we come to the point of Anatolia, we observe considerably rich mosaic works. Towards the end of Hellenistic period, Assos, Bergama and Tarsus mosaics attract the attention. I examined Antakya and Zeugma mosaics in my study. Antakya and Zeugma were the cultural center of that era. The colourful geometrical and figured mosaics on the floor of the rooms of Roman villas come to the forefront. Plantal and again geometrical patterns appear at the around of these mosaics which told many mythological stories. These mosaics are impressive in the techniques and colours used. Mosaics, as is evident from its name, contain many richness together. Every mosaic tells a mythological story. Decoration of the figures are very realistic in respect of the facial expressions, color and technique used. Since the plantal and geometrical motifs that are used around the frames of mosaics were applied on floors, they have created the effect of a rug too. In this study, I had a chance to examine mosaics deeply. As well as the mythological stories gain a meaning with painting, we can see that they are significant decoration elements for architecture of houses too. Moreover, although they were made thousands of years before, continuation of using them from architecture to textile today, makes the examination of mosaics valuable.