Örgütsel bağlılık ve örgütsel tükenmişlik ilişkisi ile ilgili kamu kurumu çalışanları üzerinde bir araştırma

Abstract

Teknolojik gelişimin, ekonomik ve toplumsal değişimin etkisi ile değişen çalışma koşulları nedeniyle örgütsel bağlılık ve örgütsel tükenmişlik olguları hala güncelliklerini korumakta ve birçok araştırmacının dikkatini çekmeye devam etmektedir. Yapılan araştırmalar da bu iki kavram arasında bir ilişkinin varlığına dikkat çekilmektedir. Araştırmalar tükenmişlik sendromuna giren çalışanların örgütlerine bağlılıklarının azaldığını göstermekte, dolayısıyla konu araştırmacılar kadar yöneticiler için de önem arz etmektedir. Bu araştırmada örgütsel tükenmişlik ve örgütsel bağlılık arasındaki bağlantının varlığı (veya yokluğu) kamu kurumlarında çalışanlar üzerinden test edilmiştir. Kandıra'da (Türkiye-Kocaeli) görevli yaklaşık 1400 kamu çalışanı arasından 388 kişinin katılımıyla elde edilen veriler anket tekniği ile toplanmıştır. Allen ve Meyer (1990) ile Maslach ve diğerlerinin (1981) çalışmalarında kullandıkları ölçeklerden yararlanılarak elde edilen nicel veriler analiz edilerek, kamu kurumu görevlilerinin örgütsel tükenmişlik düzeyleri, örgütsel bağlılık düşünceleri ve iki kavram arasındaki bağlantı tespit edilmeye çalışılmıştır.Örgütsel bağlılığa ilişkin olarak katılımcıların en yüksek katılım sağladıkları ifade `Kurumun problemlerini kendi problemlerimmiş gibi hissediyorum` olduğu dikkat çekerken en az katıldıklarını ifadenin `Ben insanın sadece bir kuruma bağlı kalabileceğine inanarak yetiştim` olduğu göze çarpmaktadır. Tükenmişliğe ilişkin ifadeler arasında ise `Hizmet verdiğim insanlarla rahat bir atmosferi kolayca sağlayabilirim` en yüksek ortalamaya sahipken; `Hizmet verdiğim bazı insanların başına gelenler gerçekten umurumda değil` ifadesine katılım oranının düşük olduğu görülmüştür.Yapılan korelasyon analizi sonucuna göre duygusal bağlılık ile tükenmişlik ve duyarsızlaşma arasında ters yönlü bir ilişki ortaya çıkmıştır. Aynı şekilde normatif bağlılık ile tükenmişlik arasında da ters yönlü bir korelasyonun varlığı dikkat çekmektedir. Tükenmişlik düzeyinin diğer bir boyutu olan duyarsızlaşma ile işe bağlılık arasındaki ilişkilere bakıldığında iki değişken arasında istatistiksel olarak negatif yönde bir ilişki tespit edilmiştir.Yapılan faktör analizi sonuçları büyük oranda önceki çalışmaları doğrular niteliktedir. Ayrıca başvurulan farklılık analizlerinde, katılımcıların bazı demografik özellikleri ile tükenmişlik ve örgütsel bağlılığın alt ifadeleri arasında farklılıkların olduğu tespit edilmiştir.

Organizational commitment and organizational burnout continue to attract the attention of many researchers. Research has drawn attention to the existence of a relationship between these two concepts. Surveys show that employees who enter burnout syndrome are less committed to their organizations. This topic attracts attention of the managers as well as the researchers.In this study, the presence (or absence) of linkage between organizational exhaustion and organizational commitment was tested on workers in public institutions. In Kandıradan (Turkey-Istanbul) with 1,400 public servants were gathered from employees 388 people attended the data obtained by questionnaire. By analyzing the quantitative data obtained from the scales used by Allen and Meyer (1990) and Maslach et al. (1981), it was attempted to determine the relationship between organizational burnout levels, organizational commitment, and the two concepts of public officials.As regards organizational commitment, while participants are most concerned that `I feel the institution's problems as if they are their own problems`, at the same time they hadn't been agreed that `I feel that I have grown up believing that people can only depend on an institution`. Among the expressions of exhaustion, `I can easily provide a comfortable atmosphere with the people I serve` has the highest average. participation in the expression while`I do not really care what happened to some people I serve` is low.According to the result of correlation analysis, there is an inverse relationship between emotional attachment and burnout and depersonalization. It is also noted that there is an opposite correlation between normative commitment and burnout. According to relationship between desensitization, which is another dimension of burnout level, and commitment to work, there is a negative relationship between those two variables.The results of the factor analysis have conducted confirm the previous studies. In addition, in the analysis of variance applied, it was determined that there were differences between some demographic characteristics of the participants and the subordinates of burnout and organizational commitment.