Özel sektör işletmelerinde taşeronluk sistemi ve taşeronluk sisteminin iş stresi üzerindeki etkileri: Mekanik tesisat sektörü işçileri üzerinde bir araştırma

Abstract

Bu çalışma kapsamında taşeron istihdam kavramı ve taşeron istihdamın beraberinde getirdiği iş güvencesizliğinin işgören tutumları üzerindeki olumsuz etkileri incelenmektedir. Bu amaçla öncelikle neo-liberal politikaların beraberinde getirdiği esnek istihdam kavramı açıklamakta ve esnek istihdam kapsamında yaygınlaşan taşeron çalışma sistemi, bu sistemin işgörenler açısından beraberinde getirdiği güvencesizlikle birlikte incelenmektedir. İş güvencesizliği çalışanlar açısında önemli bir kaygı ve stres kaynağı olarak onların iş tatminlerini düşürmekte ve işten ayrılma niyetlerini arttırmaktadır. Tezin araştırma kısmı, 2019 yılında İstanbul ilinde mekanik tesisat sektöründe çalışmakta olan 100 adet işçi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bu 100 adet işçiden toplanan veriler, SPSS 16.0 programı ile analiz edilerek veriler, geçerlilik ve güvenilirlik testleri ile korelasyon ve regresyon analizlerine tabi tutulmuştur. Araştırma bulguları; (i) iş güvencesizliği algılarının iş stresi üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu, ve (ii) iş stresinin de iş tatmini ile negatif ve anlamlı bir ilişki içerisinde olduğunu göstermektedir. Ancak sonuçlar, iş stresi ile işten ayrılma niyeti arasında istatistiksel olarak anlamlı herhangi bir ilişkinin varlığını desteklememektedir.

In this study, the concept of subcontracting employment and the negative effects of job insecurity brought on by subcontractor employment on employee attitudes are examined. For this purpose, firstly, the concept of flexible employment brought by neo-liberal policies and the subcontracting system, which is widespread within the scope of flexible employment, are examined together with the insecurity that this system brings with the employees. Job insecurity reduces their job satisfaction and increases their intention to leave as an important source of concern and stress for employees. The research section of the thesis was carried out in 2019 by 100 workers working in the mechanical installation sector in Istanbul. Data collected from these 100 workers were analyzed by SPSS 16.0 program and the data were subjected to correlation and regression analysis with validity and reliability tests. Research findings show that; (i) that job insecurity perceptions have a positive and significant effect on job stress, and (ii) job stress has a negative and significant association with job satisfaction. However, the results do not provide any statistically significant evidence regarding the relationship between job stress and intention to leave.