Niğde ili patates ekim alanlarında ağır metal (Cd, Pb, Ni, Cu, Zn) kirliliğinin belirlenmesi

Abstract

ÖZET NİĞDE İLİ PATATES EKİM ALANLARINDA AĞIR METAL (Cd, Pb, Ni, Cu, Zn) KİRLİLİĞİNİN BELİRLENMESİ PIRLAK, Uğur Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Emine Erman KARA Ağustos 2002, 65 sayfa Bu çalışmada, Niğde İlinde patates üretimi yapılan topraklardaki toplam ve ekstrakte edilebilir Cd, Ni, Pb, Zn, Cu içeriklerinin saptanması ve her iki bölgedeki ele alınan ağır metaller yönünden toprak kirliliği sorununun ortaya konulması amaçlanmıştır. Toprak örnekleri Kasım 2000 tarihinde ve 0-20 cm derinlikten; Misli ovasından 25, Altınhisar'dan 20 noktadan alınmıştır. Her iki bölgedeki örnekleme yerlerinden alınan toprak örnekleri fiziksel ve kimyasal özellikleri (pH, tuz, kireç, fosfor, organik madde ve bünye) belirlenmiştir. Toprak örneklerinin toplam ağır metal içeriğinin belirlenmesinde kral suyu (3 HC1 : 1 HNO3) yöntemi, alınabilir (ekstrakte edilebilir) ağır metal içeriğinin belirlenmesinde de çift asit (HC1 - H2SO4) yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; toplam ağır metal içeriği yönünden, Cd ve Cu'ın Misli Ovasında daha yüksek içeriğe sahip olduğu, toplam Zn ve Pb'un her iki bölgede birbirine yakın değerlerde olduğu, Altınhisar topraklarındaki toplam Ni'in hem Misli Ovasındaki Ni miktarından hem de sınır değerlerin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Alınabilir (ekstrakta edilebilir) ağır metaller yönünden Ni ve Zn içerikleri Altınhisar'da Misli Ovasından yüksek miktarda belirlenmiştir. Her iki bölgede alınabilir Cu içeriği eser düzeyde belirlenmiştir. Anahtar sözcükler: Toprak, toplam ve alınabilir ağır metaller (Cd, Ni, Zn, Pb, Cu) 111

SUMMARY DETERMINATION OF HEAVY METAL POLLUTION IN SOWING REGION OF POTATO IN Nİ?DE CITY PIRLAK, Uğur Niğde University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Environmental Enginering Supervisor : Prof. Dr. Emine Erman KARA August 2002, 65 pages In this study, it is aimed to evaluate the contain of total and extractable Cd, Ni, Pb, Zn and Cu in the potato cultivation fields and also to investigate the soil pollution because of these metals in both fields in Niğde. Soil samples are taken from 25 different locations and in a depth of 0-20 cm in Misli plain and from 20 different locations in a depth of 0-20 cm in Altinhisar in November 2000. The physical and chemical properties (pH, salt, lime, phosphorus, organic materials, texture) of soil samples taken from both fields are determinent. In determining total metal contain of soil samples aqua regia method (3 HCL : 1 HNO3) is used, and in determining extractable heavy metal contain double acidic (HC1 - H2SO4) method is used. After the investigation; it is found that Misli plain has more Cd and Cu contents in its soil and total Zn and Pb contents existing in both fields are the same, the Ni content found in the Altinhisar plain is more than that of found in the Misli plain and it is also above the a maximum value that may occur in an average soil sample. In addition, Ni and Zn a contents in the Altinhisar field ise higher than that of Misli plain. Furthermore, Cu contents in both fields are negligibly small. Key Words: Soil, total and extractable heavy metals ( Cd, Ni, Zn, Pb, Cu ) IV