Niğde ve yörelerinde inşaat sektöründe kullanılan agregaların mineralojisi ve bunların beton kalitesine etkisi

Abstract

ÖZET NİĞDE VE YÖRELERİNDE İNŞAAT SEKTÖRÜNDE KULLANILAN AGREGALARIN MİNERALOJİSİ VE BUNLARIN BETON KALİTESİNE ETKİSİ ÜNAL, Engin Niğde Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışmam : Prof. Dr. İbrahim ÇOPUROĞLU Nisan 2005, 108 sayfa Bu çalışmada Niğde İlinin tamamım kapsayan L 32,33,34, M 32,33,34, paftaları içerisindeki sert kaya birimlerinin ve halen inşaat sektöründe agrega olarak kullanılan Kızılırmak (Nevşehir-Gülşehir) kumunun mineralojisi ve bu birimlerin beton kalitesine olan etkisi incelenmiştir. Çalışma alam içerisinde inşaatlarda beton agregası olarak kullanılan kumların mineralojik-petrografik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla çok sayıda örnekleme yapılmıştır. Bu örneklerden mineralojik-petrografik inceleme için ince kesitler yaptırılmış, çıkan sonuçlan daha sağlıklı yorumlamak amacıyla tane boyu dağılımı yapılarak havanda gerekli boyuta indirgenen numuneler üzerinde X-Ray Difraktometre analizi yaptırılmıştır. İl sınırları içerisinde beton agregası olarak kullanılan sert kayaç birimleri formasyonlar ve litodem birimleri düzeyinde belirlenmiştir. Bu birimlerin mineralojik- petrografik, fiziksel ve mekanik özelliklerim ortaya koyabilmek için araziden uygun büyüklükte ve nitelikte olan blok örnekleri alınmıştır. Bloklardan elde edilen farklı boy 111ve çaplardaki karotlar kullanılarak birimlerin fiziksel özelliklerinden; birim hacim ağırlıkları, özgül ağırlıkları, tane birim hacim ağırlıkları, efektif poroziteleri, boşluk oranlan, su emme oranları, doluluk oranlan, donmaya karşı duyarlılık dereceleri, mekanik özelliklerinden; tek eksenli basınç dayanımlan, en direkt çekme dayanımlan, nokta yük dayanımlan, Schmidt çekici dayanımlan bulunarak, mineralojik ve kimyasal analizler yardımıyla birimler alkali-silis reaksiyonu yönünden değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular TSE standartlarına göre yorumlanmış, grafikler ve tablolar yardımıyla ifade edilmiştir, sonuçlar beklenildiği gibi bu yerli kayaç birimlerinin beton agregası olarak kullanılabileceğini, Niğde ve yöresinde pazarlanan inşaat kumlanmn ise, genellikle altere olmuş kayaç parçalan ile kuvars miktan oldukça az, piroksen ve amfibol minerallerinden oluştuğundan kaliteli kum (agrega) özelliği taşımamaktadır. Anahtar sözcükler: Agrega, Beton, Mineraloji, Alkaîi-Siîis Reaksiyonu, Fiziksel Özelikler, Mekanik Özelikler. iv

ABSTRACT İN Nİ?DE REGION, MINERALOGY OF AGGREGATES USED İN CONSTMOTION AND THEIR EFFECT ON CONCRETE QUALITY ÜNAL, Engin Niğde University Graduate School of Natural Applied Sciences Department of Geological Engineering Supervisor