Heykelde ustalık ve yaratıcılık; antik çağdan günümüze Antakya`da heykel geleneği

Abstract

ÖZET Heykel, kimi zaman ustalığın, kimi zaman yaratıcılığın, kimi zaman da her ikisinin katkılarıyla ortaya çıkan yapıtların yanında, kopyalarının yapıldığı bu yolla da kültürel bir mirasın kişi ya da kişilerce izleyiciye aktarıldığı sanat dalı olarak karşımıza çıkar. Bir sanatçı çok güçlü bir bilgi birikimine, yaratım ve doğru algılama gücüne sahip olabilir ancak, düşüncelerini somutlaştı rırken (nesnelleştirirken) o kadar başarılı olmayabilir. Aynı şekilde, üzerinde çalıştığı bir taş, metal, çamur vb.malzemeyi büyük bir başarıyla işleyen, işinin eri bir usta yaratıcılıktan yoksun olarak çalışmalarını üretebilir. Bir de hem yaratıcılığın hem de ustalığın etkisiyle birbirinden başarılı, özgün yapıtların üretilmesi söz konusudur. Bu en son durumda sanatçı düşüncesinde oluşturduğu ve yaratmak istediği yapıtını ustalığıyla nesnelleştirir; başka bir deyişle düşüncesini malzemeye aktarırken ustalığını kullanır. Görülüyor ki sanatsal yaratma bağlamında ustalık ile yaratıcılık arasında köklü bir bağ vardır. Bu çalışmada, heykel sanatında ustalık ve yaratıcılık konuları ile ustalığın bir başka boyutunda yer alan; görülenin hiçbir değişime uğratılmadan ticari amaç kaygısıyla kopya edilmesi konusu ve buradan hareketle bugün Antakya-Harbiye'de yaşayan, geçimini taş heykel kopyaları yaparak sağlayan ve bir bakıma Antakya ve yöresindeki heykel geleneğini kopya bağlamında da olsa geçmişten günümüze taşıyan Abdullah Özalp'in çalışma süreci ustalık ve yaratıcılık ile sanat ve zanaat boyutlarında değerlendirilmiştir.

SUMMARY Sculpture is one of the art branch which sometimes appears with craftsmanship, sometimes with creativity and sometimes with both of craftsmanship and the creativity.In this way it is possible to see copied artworks besides the originals. The artworks which is made of copy process sometimes carries cultural heritage features. An artist might have a very strong artistic knowledge and strong creative abilities on the representational aspects. But he or she can not show the same talent when he/she try to transform his/her thoughts to an art object.On the other side, a very talented craftsman can produce a work in very good shape with a very strong craftsmanship, but he might not have very strong creativity in his work. There might also be other kind of person who can use both of his craftsmanship and creativity. This type of person can produce beautiful artworks with using his both talents. This person will successfully use his craftsmanship and creativity when he transform his thoughts to an art object. In other word when he put all his thoughts to an object he will use his craftsmanship for express his feellings in asthetic dimensions. As we can see there is a very deep connection between craftsmanship and creativity. In this thesis, besides the theme of craftsmanship and creativity, the theme of copying in craftsmanship were examined (copying in craftsmanship is taken `making the work as same as the original` without adding to an artwork personal dimension). One of the craftsman, whose name is Abdullah Özalp, lives in Antakya-Harbiye and continues the copied sculpture tradition in this region, copied stone works haveIll been also examined with both in craftsmanship -creativity and art- craftsmanship dimensions.