Gaziantep ve çevresi paleolitik kültür dönemi yerleşim alanları ve buluntularının analizi

Abstract

Yakındogu ve Sina Yarım Adası'nın Anadolu ile olan baglantılarındakikültürel etkilesimler, Paleolitik kültürlerin ortaya çıkıs, gelisme ve evrimlenmesüreçleri içersinde son derece önemlidir. Bu sürecin sonuçlarını yansıtanbuluntu yerlerinin endüstriel gelisimleri, gerçeklestirilen yüzey arastırmaları vekazılar sonucunda ele geçen yontmatas ve diger materyallerle ayrı ayrı ortayakonmustur. Tezimizde buluntu yerlerinin genel özellikleri ile birlikte özellesmisnitelikleri ortaya konulmus ve çevre ile Paleolitik insan arasındakietkilesimlerin sonuçları irdelenmistir.Tez yukarıda söz konusu edilen önemi destekleyen yan unsurları daortaya koymak üzere hazırlanmıstır. Bu tez yedi bölümden olusmustur:1- Bölüm Paleolitik kültürel döneminin genel olarak tanıtımı ve biyolojikevrimle paralel kültürel evrimin tanıtıldıgı; Anadolu-Sina Yarımadası-Yakındogu baglantıları ve bu baglamda tezin amacının ortaya kondugu; tezinhazırlanma yönteminin anlatıldıgı bölümdür.2- Bölüm Gaziantep, Sanlıurfa, Adıyaman ve Hatay'ın geneljeomorfolojisi içersinde iskan edilmis alanların özelliklerinin tanıtımı vejeomorfoloji ile iskan alanlarının seçilimindeki özelliklerin anlatıldıgı bölümdür.3- Bölümde Gaziantep li Paleolitik kültürlerinin alt, orta ve üst paleolitikistasyon özellikleri ile birlikte anlatıldıgı bölümdür. Bu bölümde Gaziantepilinin açık hava istasyonları detaylı biçimde ele alınmıstır. Az sayıdaki magarayerlesimleri de yüzey arastırmaları çerçevesinde ele alınmıstır.4- Bölümde Sanlıurfa ilinin Paleolitik Çag arastırmalarına genel olarakdeginilmis ve ilçeler bazında iskan alanları tek tek ele alınarak bölgedegerçeklestirilen kurtarma kazısı ve yüzey arastırmaları sonuçları verilmistir.5- Bölümde Adıyaman li Paleolitik arastırmaları açısından önemli olanve Anadolu Paleolitik kronolojisine ısık tutan Samsat-Pirun ve diger tanımlayıcıtip sit istasyonları buluntuları ile birlikte degerlendirilmistir.6- Bölümde Hatay linin eski ve yeni Paleolitik Çag arastırmalarısunulmus ve kronoloji hakkında endüstriel belgelere dayanarak bilgilerverilmistir.7- Bölümde Gazinatep ve çevresinde saptanmıs yerlesim yerlerinden elegeçen endüstriel yontmatas ürünleri karsılastırmalı olarak degerlendirilmis vebölgedeki Paleolitik kronolojinin gelisimi ortaya konmustur. Bununla birlikteYakındogu baglantıları da sonuç içersinde degerlendirilerek bölgeler arasıetkilesimler de ortaya konulmustur.

The cultural interactions between the Near East and Sina peninsula withAnatolia has a crucial importance on outcome, maturing and evolutionprocesses of Paleolithic cultures. This thesis study deals with the industrialdevelopment of excavation areas which reflects the results of the process, thematerials and the stones acquired as a result of the excavations. The thesisstudy defines both the general and the specific features of the excavationareas and searches through the results of the interaction betweenenvironment and Paleolithic human.Including the importance of supporting the above mentioned elements,this thesis study is composed of seven chapters.1- Chapter: States the Paleolithic cultural era and cultural evolutionhaving a paralel connection with the biological evolution; Anatolia - SinaPeninsula - The Near East connections and then the aim of the thesis study;the methodology.2- Introduction of the settling areas of Gaziantep, Sanlıurfa, Adıyamanand Hatay with a general understanding of geomorphology; and states thereason of choice of the geomorphology and the settling areas.3- Stratigraphic and industrial introduction of the above mentionedsettling areas and the other excavations acquired from the region.4- This chapter generally deals with the Paleolithic Era researchs andaround districts are discussed one by one and the results of rescue andsurface researchs are expressed.5- In this chapter, Samsat-Pirun and other definitive sit residences,which are crucially important in the means of Paleolithic researchs inAdıyaman and throws fresh light to Anatolian Paleolithic chronology, arediscussed with its excavations.6- In this chapter, former and new Paleolithic Era researchs related toHatay city are presented and chronological information is given based onindustrial documents.7- Industrial carved-stone instruments, which are digged out Gaziantepand its round, are analysed comparatively and Paleolithic chronologicalproceedings are expressed. Notwithstanding, the Near East connections arediscussed in the basisof results and interactions are expressed