Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukukunda özel hayat kapsamında haberleşmenin gizliliği

Abstract

Ülkemizde, tüm toplumu huzursuz eden ve insanların özgür ve rahat bir biçimde görüşmelerini kısıtlayan telefon dinlenmesi ve iletişimin denetlenmesi ile gündeme gelen ?özel hayat?, özel hayatın gizliliği, aile hayatı, konut ve haberleşme özgürlüğünü kapsamaktadır. Günümüzde giderek gelişen teknolojinin yarattığı iletişim olanakları ve bilişim araçlarının, bunları kontrol edenlerin gözetimi altında bulunması, bireylerin haberi olmaksızın kolaylıkla bilgilerine ulaşmayı olanaklı hale getirmiştir. Telekomünikasyon ağı ve bilişim araçlarının, kişilerin farkında olmaksızın bilgilerine ve özellerine kolaylıkla ulaşmaya olanak tanıması özel hayatın sınırlarını zorlamaktadır.Bu çalışmada özel hayat ve özel hayat kapsamında haberleşme özgürlüğü Türk Hukuku ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde yer alan yasal düzenlemeler ve hukuki boyutlarıyla ele alınarak açıklanmıştır. Çalışma dört kesimden oluşmaktadır. Birinci kesim çalışmanın konusu, amacı, önemi, yöntemi ile ilgilidir.Çalışmanın ikinci kesiminde özel hayat ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Bu kesimde, özel hayat kavramı, özel hayatın gizliliği, kapsamı, özel hayata getirilen yasal koruma ve sınırlamalar, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında hukuki boyutlarıyla anlatılmıştır. Özel hayat kapsamında aile hayatı ve konut hakkına izleyen bölümlerde değinilmiştir.Çalışmanın temel konusunu oluşturan haberleşme özgürlüğü ise, üçüncü kesimde ayrı olarak ele alınarak, daha ayrıntılı biçimde incelenmiştir. Bu kesimde, haberleşme kavramı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukukunda haberleşme özgürlüğü ve sınırları, haberleşme özgürlüğünün kapsamı, telekomünikasyon yoluyla iletişimin denetlenmesi konularına yer verilmiştir.Dördüncü ve son kesimde, genel değerlendirmelere yer verilmiştir. Türk Hukukunda yer alan yasal düzenlemeler ile uygulama arasında karşılaştırma yoluna gidilerek, sorunlar ortaya konulmuştur.ANAHTAR SÖZCÜKLERÖzel Hayat, Özel Hayatın Gizliliği, Haberleşme, Haberleşme Özgürlüğü, İletişimin Denetlenmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi

?Private life? that became a current issue with the telephone tapping and monitoring of communication that disturb the entire society and restrict people from communicating freely and comfortably in our country, includes the right of privacy, family life, freedom of information and housing. Since the communication facilities and information tools that are created by the today?s ever growing technology are under the supervision of the individuals controlling thereof, it has made it possible to reach to the information of the individuals easily without their knowledge. The limits of private life are being pushed since the telecommunication network and information tools enable to reach to the information and personal data of the individuals without their knowledge.Private life and freedom of information within the scope of private life are explained in terms of legal arrangements that are available in the Turkish Law and European Convention on Human Rights, and judicial extents. The study is composed of four chapters. First chapter is related with the subject, objective and method of the study.Private life is explained in detail in the second chapter of the study. Following are explained in this chapter of the study; private life concept, right to privacy, its scope, legal protection and restrictions ensured to private life, legal extents in the light of the verdicts of European Court of Human Rights. Family life and housing right within the scope of private life are touched on in the following chapter.Freedom of information that constitutes the main subject of the study is assessed separately in the third chapter and reviewed in detail. Following are explained in this chapter; communication concept, freedom of information and its limits in the European Convention on Human Rights and Turkish Law, scope of freedom of information, monitoring of communication via telecommunication.General assessments are mentioned in the fourth and final chapter. Problems are exhibited by making a comparison between the legal arrangements available in the Turkish Law and their implementation.KEY WORDSPrivate Life, Right of Privacy, Communication, Freedom of Information, Monitoring of Communication, European Court of Human Rights, European Convention on Human Rights