Davranışsal finansın bireysel yatırımcıların karar mekanizmaları üzerindeki etkileri: Finansal yatırımcıların değerlendirmelerine yönelik bir araştırma

Abstract

Verilen finansal kararlar, bireysel yatırımcılar için oldukça fazla önem taşımaktadır. Finansal kararları açıklamada yetersiz kalan ?Geleneksel Finans Teorileri?nin yerini alan ?Davranışsal Finans Teorisi?, yatırımcıların finansal kararlar alırken psikolojik faktörleri de göz önüne alan bir disiplindir. Son yıllarda ortaya çıkan ve insan psikolojisinin finansal kararlara etkilerini gösteren ?Davranışsal Finans?, insanların rasyonel davranış kalıplarının dışına çıkma nedenlerini incelemektedir.Son yıllarda büyük bir gelişme gösteren davranışsal finans, gelecek yıllarda da gelişimine devam edip önemini artıracaktır. Çünkü finans piyasalarının temel oyuncusu insan, anlaşılmak ve sorunlarının çözüme ulaştırılmasını istemektedir. Kendi nam ve hesabına işlem yapan bireysel yatırımcılar genel olarak küçük çapta işlemler yaparlar.Bu çalışmada davranışsal finans ve bireysel yatırımcı kavramları açıklanmakta, davranışsal finans modelleri teori ve uygulama olarak ayrıntılı bir şekilde ortaya konulmaktadır.Çalışmanın ilk bölümünde davranışsal finans kavramı, tarihçesi, amaçları açıklanmış ve davranışsal finansın ilişkili olduğu disiplinler ve davranışsal finansın yapı taşları incelenmiştir.İkinci bölümde bireysel yatırımcı kavramı açıklanmış, temel özelliklerinden bahsedilmiş, yatırımcıların psikolojik karakterleri, demografik yapısı ve risk profili incelenmiştir.Üçüncü bölümde yatırımcıların eğilimleri üzerine geniş bir teorik bilgi verilmiş ve davranışsal finans modelleri açıklanmıştır.Dördüncü ve son bölümde basit tesadüfi örneklem yoluyla bireysel yatırımcılara anket uygulaması yapılmıştır. Davranışsal finans modellerinin bireysel yatırımcıların karar mekanizmalarından ne derece etkilendikleri anket sorularına verilen cevaplarla anlaşılmıştır. Değerlendirme sonucunda bireysel yatırımcıların psikolojik faktörlerden fazlasıyla etkilendiklerini ortaya konmuştur.

Financial decisions are of a great significance for individual investors. ?Behavioral Finance Theories? that replaced ?Traditional Finance Theories? which were insufficient in explaining financial decisions, is a discipline that also considers psychological factors when investors take financial decisions. ?Behavioral Finance? which came out in the recent years and which shows the effects of human psychology on financial decisions, analyzes the reasons why people go out of rational behavioral patterns.Behavioral finance which showed a big improvement in the recent years will continue its improvement and will increase its importance. This is because the main actor of financial markets, human, wants to be understood and wants his problems to be solved. Individual investors who make transactions for themselves and for their own accounts make usually small-scaled transactions.In this study, behavioral finance and individual investor concepts are explained; behavioral finance models are presented in detail as theory and practice.In the first part of the study, the concept, history and purposes of behavioral finance are explained; the disciplines with which behavioral finance is associated and building stones of behavioral finance are analyzed.In the second part, the concept of individual investor is explained; main characteristics of the concept are mentioned; and psychological character, demographic structure and risk profile of investors are examined.In the third part, detailed theoretical information about investors? tendencies is given; and behavioral finance models are explained.In the fourth and the last part, a questionnaire is applied on individual investors via simple random sampling. To what extent behavioral models are affected by decision mechanisms of investors was understood thanks to the answers given in the questionnaire. The result of the evaluation showed that individual investors were exceedingly affected by psychological factors.