Türkiye`de ihracatın yapısı, sürdürülebilirliği ve çeşitlendirilmesi

Abstract

İhracat bir ülke sınırları içerisinde serbest dolaşımda bulunan malların ve hizmetlerin başka ülkelere satılması anlamına gelmektedir. Bir ülke için ihracat yapmak çok önemlidir. İhracatın ülke ekonomisi açısından faydası döviz girdisi sağlamasıdır. Sağlanan döviz girdisiyle dış ticaret dengesi pozitif yönde bir etki gösterecektir. Bunun yanında ihracat ile yurt içi mal üretimi artacak bu da ülke içindeki firmaların büyüyüp, gelişmesine ve yeni istihdam alanlarının oluşmasına katkı sağlayacaktır.Dış ticarette var olabilmenin tek şartı rekabet edebilme yetisidir. Uluslararası pazarlar riski fazla, hem girilmesi hem de girildikten sonra içinde kalınması zor pazarlardır. Ancak rekabet edildiği takdirde iç pazarla kıyaslanamayacak ölçüde büyük satış ve kar potansiyeli taşırlar. Firmaların uluslararası pazarlarda elde ettiği bilgi birikimi, yeni teknoloji ve yöntemler kendi ülke ticaretinin de gelişmesine katkıda bulunacaktır.Bu çalışmada Türkiye'de ihracatta ürün çeşitlendirmesi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan ekonometrik analizlerden birim kök testi, değişkenlerin uzun dönemli niteliklerini incelemek amacıyla; Granger nedensellik testi ise değişkenler arası nedensellik ilişkisinin varlığını ve yönünü belirlemek için uygulanmıştır. İhracatta ürün çeşitlendirmesi verisine Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (The United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD))'dan alınmıştır. Diğer veriler ise Dünya Bankası Dünya Gelişme Göstergeleri Veri Tabanı'ndan alınmıştır. Elde edilen sonuçlara göre 1995-2012 arası dönemde Türkiye için ihracatta ürün çeşitlendirmesi değişkeninden ekonomide dışa açıklık oranı değişkenine doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunurken diğer değişkenler arasında bir nedensellik ilişkisi bulunamamıştır.Anahtar Kelimeler: Ġhracat, Ürün ÇeĢitlendirmesi, Ekonomik Büyüme, EĢbütünleĢme, ARDL Sınır Testi, Granger Nedensellik Testi.

Export means selling the free products and services circulating in a country to other countries. It is important to export for a country. One benefit of export to the country's economy is that it allows exchange entry. With this exchange entry, foreign trade balance will display a positive impact. Besides, by exporting, the domestic production will increase, the manufacturing will grow up and thus contributing to forming new employment areas. The only condition to endurance in foreign trade is to be able to compete. The risk is high in intimation markets and these markets are difficult not only to entering but to endure in them after entry as well. But, if competed, international markets have far more sales and profit potential than inland markets. The knowledge that the firms accumulate in foreign markets, new methods and technology will contribute to the development of the trade in their countries, too. In this study, it is aimed to set fort the relation between product diversification in export and the economic growth in Turkey. For this purpose, unit root test used to test stationary of time series and the Granger causality test has been tested to find presence and direction of the relationship between variables. The data of product diversification was extracted from The United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD). The after data was obtained from the World Bank World Development Index Database. According to these data, between 1995 and 2012, for Turkey: while there is one-way causality relation from product diversification variable in exportation to the rate of moving outwards in economy, no causality relation has been found between other variables.KEY WORDS Export, Product Diversification, Economic Growth, Cointegration, ARDL Bounds Test, Granger Causality Test.