İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarında metinlerin dil bilgisi konularıyla ilişkisi üzerine inceleme

Abstract

Günümüzde öğrencilere metin bağlamından uzak kelime ve cümleler yoluyla yapılan dil bilgisi öğretimi eleştirilirken dil bilgisi öğretiminde metinden hareket edilmesi gerektiği savunulmaktadır. Bu durum Türkçe derslerinde en çok kullanılan materyal olan ders kitaplarının metinden hareketle yapılacak dil bilgisi öğretimi açısından incelenmesini gerekli kılmıştır.Bu çalışmada 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında verilen metinlerin 2005 Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı'nda verilen dil bilgisi konuları ile örtüşme düzeyi; öğretmen kılavuz kitaplarında yer alan dil bilgisi öğrenme alanı ile ilgili etkinliklerde metinlerden hareket edilip edilmediği; bu etkinliklerde kullanılan örnek metinlerin işlenen dil bilgisi konularına uygunluğu tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada 6. sınıf MEB ve Evren Yayınları, 7. sınıf MEB ve Pasifik Yayınları, 8. sınıf MEB ve Ada Yayınları'na ait Türkçe ders kitapları ile Türkçe öğretmen kılavuz kitapları incelenmiştir. İnceleme sonucunda ders kitaplarına metin seçiminde işlenen dil bilgisi konularına örnekler içermesi yönünden dikkat edilmediği, öğretmen kılavuz kitaplarında dil bilgisi öğretiminde çoğunlukla cümleden hareket edildiği görülmüştür. Öğretmen kılavuz kitaplarının bazı dil bilgisi etkinliklerinde örnek metinler kullanıldığı, bu metinlerin ilgili konulara dair örnekler içerirken metinlerin bir kısmının ilgili konu çeşitlerine dair sınırlı sayıda örnek içerdiği görülmüştür.İncelenen kitaplar arasında dil bilgisi öğretiminde en çok örnek metin kullanılan yayınların 6. sınıf MEB Yayınları ile 8. sınıf MEB Yayınları'na ait öğretmen kılavuz kitapları olduğu; en az örnek metnin kullanıldığı yayının ise 8. sınıf Ada Yayınları'na ait öğretmen kılavuz kitabı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.ANAHTAR KELĠMELERTürkçe Eğitimi, Dil Bilgisi Öğretimi, Türkçe Ders Kitabı, Türkçe DersiÖğretmen Kılavuz Kitabı, Metin, Dil Bilgisi Kazanımları

Actually it is defended that grammar teaching should be coherent with the text, but nowadays the grammar teaching to students is being criticized as it has not coherence with the text, also the words in sentences are away from the context. This situation necessitates to analyze the textbooks in terms of grammar, while these are the most used materials in Turkish courses.In this study it has tried to be determined the level of harmonization of the texts in Turkish curriculum, which are given for 6th, 7th and 8th classes in Turkish textbooks with Turkish Language Teaching Curriculum in 2005; the activities in teacher guidebooks, whether they are inspired from the grammar learning area or not, whether they are text based or not; and the relevance of the samples in texts that are used in these activities while teaching the grammar subjects.In this study Turkish textbooks and Turkish teacher guidebooks are analyzed which are own 6th class Ministry of Education edition and Evren Edition, 7th class ministry of education edition and Pasifik Edition, 8th class Ministry of Education edition and Ada Edition. At the end of the analysis, it is understood that while choosing text for coursebook, it is not paid enough attention to provide proper samples of related grammatical subjects, and in guidebooks sentence based method is mostly used while teaching language. It is seen that sample texts have been used in some of the grammatical activities in guidebooks. Some of these texts contain examples which are coherent with the related grammatical subjects, but some others contain limited examples about the related grammatical subjects.Among the analyzed books it is decided that the most example used editions for grammar teaching are 6th and 8th class guidebooks of Ministry of Education; the less example used one for grammar teaching is 8th class teacher guidebook of Ada Edition.KEY WORDSTurkish Language Teaching, Grammar Teaching, Turkish Coursebook,Turkish Teacher Guidebook, Text, Grammar Acquisitions.