Eğitim bilimleri alanındaki makalelerin giriş bölümlerinin bilimsel söylem yapısı bağlamında incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada 2005 ve 2015 yıllarında yayınlanan Eğitim Bilimleri (Eğitim bilimleri, Fen/Matematik bilimleri eğitimi ve Sosyal bilimler eğitimi) alanlarındaki makalelerin sözbilimsel yapılarını saptamak, bu yapıların kullanım sıklıklarını ve düzeylerini ortaya koymak, bilimsel alanlarına, yayınlandığı yıllara ve dergilere göre anlamlı bir farklılık olup olmadığını belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmada alanyazındaki sözbilimsel yapı çözümlemeleri incelenerek yeni bir model oluşturulması; makalelerin giriş bölümlerini oluşturma sürecinde araştırmacıların yararlanmış oldukları tekniklerin ve alt tekniklerin listelenmesi; farklı alanlardaki çalışmaların sözbilimsel yapı çözümlerinin ortaya konması ve bu yapıların istatistiksel olarak test edilmesi bağlamında önemlidir. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı çalışmada ULAKBİM Dergi Park Sistemi veri tabanında; 2005-2015 yıllarında yayınlanan; başlığında `eğitim` kelimesi yer alan dergilerdeki ilk ve son sayılardaki ilk üç eğitim içerikli Türkçe makaleler incelenmiştir. Veri toplama aracı olarak Bilimsel Makalelerin Giriş Bölümlerindeki Hareket ve Adımları Değerlendirme Ölçeği ve Bilimsel Makalelerin Giriş Bölümlerinde Kullanılan Teknik ve Alt Teknikleri Belirleme Çizelgesi kullanılmıştır. Çalışmada hareketlerin ve adımların bulunma oranları ile düzeyleri arasında farklılıklar gözlenmiştir. Bununla birlikte incelenen makalelerde alanlara (Eğitim-Fen/Matematik ve Sosyal Bilimler) ve yıllara (2005 ve 2015) göre istatistiksel farklar olduğu saptanmıştır.

This study aims to determine rhetorical structures of articles published in journals of educational sciences (Educational Sciences, Science/Mathematics Education and Social Sciences Education) between 2005 and 2015, to reveal frequency and level of use of these structures, and to find out if there is a significant differentiation in terms of their scientific areas, year of publication and journals. The study is important in that a new model is constructed by examining analyses of rhetorical structures in literature, techniques and sub-techniques that researchers utilized while building introduction part of journals are listed, and analyses of rhetorical structures in various fields are presented and tested statistically. In this descriptive study, the first three educational-content Turkish articles, involving the word `education` in their titles, published in the first and last issues of journals which take part in ULAKBIM Journal Park System between 2005 and 2015 were analyzed. Evaluation Scale of Moves and Steps in Introduction Part of Scientific Articles (EMSIP) and Chart of Techniques and Sub-techniques in Introduction Part of Scientific Articles were applied as data collection tools. It is observed in the study that there are differentiations between rates and levels of moves and steps. It is also found that there are statistical differences in the articles examined in regard to fields (Education, Science/Mathematics and Social Sciences) and year of publication (2005 and 2015).