Uluslararası Hukuk perspektifinde Türkiye`de göç ve sığınmacı sorunu: Suriyeli sığınmacılar örneği

Abstract

Göç olgusu, insanlık tarihinin başlangıcından günümüze kadar önemini korumuş olup, bireyleri ve toplumları etkilemeye devam etmektedir. Özellikle 20. yy içinde yaşanan büyük savaşlar sonucunda göç ve mülteci sorunu ciddi bir şekilde ele alınmış ve uluslararası düzenlemeler yapılmıştır. Bu açıdan, Türkiye de tarihi boyunca bu sorunlarla iştigal etmiş ve dönem içinde farklı göç politikaları sergilemiştir. Tarihi boyunca mülteci ve sığınmacı konusunda birçok hukuki düzenleme yapan Türkiye, Mart 2011 ayında patlak veren Suriye krizinden sonra mevzuatında ve göç politikasında birçok eksikliğin olduğunu fark etmiş olup, bu minvalde düzenlemeler yapmış ve yapmaya devam etmektedir. Ancak, ani ve kitlesel bir göçe maruz kalan Türkiye'nin hâlihazırda büyüyen bir Suriyeli sığınmacı sorunu ile karşı karşıya kaldığı açık bir şekilde söylenebilir.Bu araştırma, üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, göç, mülteci, sığınmacı ve vatansız kavramları detaylı şekilde incelenmiştir. Göçün gelişimi ve teorik anlamda göçün nasıl bir görünüm sergilediği ele alınmıştır. Ayrıca, mülteci ve sığınmacıların milletlerarası örgütlerde, uluslararası ve bölgesel anlaşmalarda ele alınış biçimi detaylı şekilde incelenmiştir. Evrensel hukuk kuralları açısından mülteci, sığınmacı ve vatansızların hakları ve göç sorunlarına ne şekilde müdahale edildiği araştırılmıştır.Araştırmanın ikinci bölümünde ise göçün genel tarihi hakkında bilgi verilmiş, ayrıca Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşanan önemli göç vakaları ile ilgili araştırma yapılmıştır. Akabinde, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana mülteci ve sığınmacılar ile ilgili yapılan bütün önemli düzenlemeler kronolojik şekilde ele alınmıştır. Türkiye'de ilk defa uluslararası korumaya ihtiyaç duyan kişilerle ilgili düzenlenen Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) hakkında oldukça detaylı bir inceleme yapılmıştır. İkinci bölümün son kısmında ise göç yönetişimi ve Türkiye'de gelişen göç yönetimi ele alınarak, Türkiye'nin göç politikası aktarılmaya çalışılmıştır.Araştırmanın son bölümünde ise son yüzyılın en önemli vakalarından olan Suriye iç savaşı ve ülkemize olan etkisinden söz edilmiştir. Suriye siyasi tarihi ve geçmişten günümüze Türkiye-Suriye ilişkileri incelendikten sonra, `Arap Baharı` olarak adlandırılan süreç ve ülkemize yönelen kitlesel göç akımı ele alınmıştır. Ayrıca, Türkiye'ye ani ve kitlesel olarak göç eden milyonlarca Suriyelinin hukuki durumu detaylı olarak aktarılmıştır. Son olarak, değişen göç politikası kapsamında Türkiye'de yaşayan Suriyeli sığınmacıların yaşadığı sorunları ve sosyolojik açıdan etkileri hakkında elde edilen veriler analiz edilerek sunulmuştur.

It can be said that, the phenomenon of immigration has maintained its importance throughout human history, and it also continued to influence those individuals and societies. Especially in the 20th century, as a result of the great wars, immigration and the refugee problem were seriously dealt with and international regulations were made.In this respect, Turkey has been involved in these problems throughout its history and has practiced different immigration policies during the period. Having made many legal arrangements regarding refugees and asylum seekers throughout its history, Turkey has noticed that there are many deficiencies in its legislation and migration policy after the Syrian crisis that broke out in March 2011, and Turkey has made arrangements in this field and and continues to do so. However, it can be said that Turkey, which is exposed to a sudden and massive aspiration, faces a Syrian asylum seeker problem that is already growing.This research consists of three sections. In the first part, the concepts of immigration, refugee, asylum seeker and stateless have been examined in detail. The development of immigration and how it looks in a theoretical sense of immigration is discussed. In addition, the way in which refugees and asylum seekers are treated in international and regional agreements has been examined in detail. It has been researched how the refugee, asylum seeker and stateless people's rights and immigration problems are interfered with in terms of universal legal rules.In the second section of the research, information about the general history of migration is given and also further researches are carried out on important immigration cases in the Ottoman State and Republic of Turkey. Right after, since the founding of the Republic of Turkey, all important arrangements concerning refugees and asylum-seekers have been addressed in chronological order. A very detailed investigation has been carried out on the Foreigners and International Protection Law (YUKK), which was organized for the first time in Turkey regarding people who need international protection. In the last part of the second section, the immigration policy of Turkey was tried to be fully transferred by considering the migration governance and the migration management in Turkey.In the last part of the study, the Syrian civil war which is the most important events of the last century , and its impact on Turkey were mentioned. After examining the political history of Syria and the relations between Turkey and Syria from the past to present, the process called `Arab Spring` and the mass migration trend towards Turkey were discussed. In addition, the legal status of millions of Syrian immigrants who suddenly and massively migrated to Turkey has been reported in detail. Finally, within the context of the changing immigration policy, the data obtained about the problems of the Syrian asylum-seekers living in Turkey and their sociological effects are presented and analyzed.